ประเพณีปลงพระบรมศพพระเจ้าแผ่นดินพม่า
เดิมประเพณีปลงศพในเมืองพม่านั้น เผาแต่ศพพระกับศพเจ้า ถ้าเป็นบุคคลพวกอื่นให้ฝัง งานปลงพระบรมศพพระเจ้ามินดงเมื่อปีพุทธศักราช 2421 ได้อธิบายถึงลักษณะการปลงพระบรมศพพระเจ้าแผ่นดิน ไว้ว่า แต่ครั้งโบราณ เมื่อถวายพระเพลิงแล้ว ให้รวมพระบรมอัฐิไปลอยทิ้งในแม่น้ำอิราวดี และสร้างพระเจดีย์เป็นอนุสรณ์ตั้งไว้ตรงที่ปลงพระบรมศพ ต่อมามีการแปลงเป็นบรรจุพระบรมอัฐิไว้ในพระเจดีย์ที่สร้างเป็นอนุสรณ์แทนเอาไปลอยทิ้งแม่น้ำ เมื่อครั้นถึงรัชกาลพระเจ้ามินดง ตรัสสั่งให้บรรจุพระบรมศพของพระองค์ไว้ในวัตถุซึ่งสร้างเป็นอนุสสรณ์ ไม่ต้องทำการถวายพระเพลิง การบรรจุพระบรมศพพระเจ้าแผ่นดินพะม่าจึงเกิดขึ้นเมื่อปลงพระบรมศพพระเจ้ามินดงเป็นครั้งแรก และถือกันว่าบรรจุศพนั้นไม่เป็นการฝัง เพราะศพมิได้อยู่ในแผ่นดิน
รายการเรื่องปลงพระบรมศพพระเจ้ามินดงนั้นว่า เมื่อสวรรคต ในวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2421 แล้ว เชิญพระบรมศพจากพระที่นั่งมณเฑียรทองที่เสด็จสวรรคต มาไว้บนพระแท่นตั้งตรงหน้า ภมราสนบัลลังก์ในมหามณเฑียรแก้ว พระบรมศพหุ้มห่อด้วยผ้าขาว ปิดทองที่พระพักตร์และพระหัตถ์ทั้งสองข้าง รอบพระแท่นตั้งเครื่องต้นเครื่องทรงและเครื่องราชูปโภคกับของโปรดต่างๆ กับทั้งเครื่องพระกระยาหาร ต่อออกมาทำรั้วตาข่ายทองวงรอบ มีนางในผลัดกันนั่งประจำปัดแส้ 4 คน ข้างเบื้องบนแขวนพวงดอกไม้ทองประดับประดา และมีกลอง ชนะ ตีประโคมทุกยาม ไว้พระบรมศพเช่นนั้น 3 วัน ถึงวันที่ 3 อนุญาตให้นักสนมนางใน และข้าราชการทั้งปวงเข้าไปถวายบังคม แล้วเชิญพระบรมศพลงหีบทองประดับเนารรัตนชาติตั้งไว้อีก 3 วัน (สันนิษฐานว่าระยะ 3 วันแรกเพื่อต่อหีบพระบรมศพ ต่อมาอีก 3 วันหลังรอให้การก่อที่บรรจุสำเร็จ)
พระเจ้าสีป่อ
ถึงวันที่ 7 แห่พระบรมศพจากพระราชมนเทียรไปบรรจุณมณฑปที่ก่อขึ้นใหม่ในพระราชวังชั้นนอก กระบวนแห่ มีการหาบพระยานมาศนำหน้า ต่อจากนั้นถึงกระบวนหมู่ช้างพระที่นั่ง ซึ่งล้วนแต่งเต็มประดาและผูกเครื่องราชอาสน์ต่างๆ อย่างวดงาม ต่อจากนั้นถึงกระบวนข้าราชการแต่งเต็มยศ สวมเสื้อครุย ใส่ลอมพอกอย่างพม่า อัครมหาเสนาบดี 2 คนเดินคู่กันนำหน้า มีคนถือร่มสีแดงคันดาฬ อันเป็นเครื่องยศอัครมหาเสนาบดีกั้น ขุนนางชั้นรองๆ เดินตามต่อมา ชั้นที่มีร่มเครื่องยศก็มีคนกั้นร่มให้ แต่เป็นคันตรงทั้งนั้น แล้วถึงกระบวนกลองชนะแตรและเครื่องประโคม ต่อนั้นถึงกระบวนมหาดเล็ก เชิญเครื่องราชูปโภค แล้วถึงขบวนหีบสำหรับจะทรงพระบรมศพเมื่อบรรจุ
ต่อมาถึงขบวนพวกพระเจ้าลูกยาเธอองค์ทรงขาว ถือแถบผ้าโยงชักพระบรมศพ (ตรงนี้ผู้พรรณนาว่า เอาพระบรมศพออกใส่เปลหาม เห็นว่าน่าจะเข้าใจผิดอะไรสักอย่างหนึ่ง) มีเศวตฉัตรกั้นสองข้าง 8 คัน ต่อนั้นถึงกระบวนนางในตามพระบรมศพ มีพระนางอเลนันดอ ซึ่งกั้นเศวตฉัตร และเจ้าฟ้าหญิงราชธิดากั้นพระกลดสีเหลือง กับลูกเธอพระองค์หญิงและนักสนม ล้วนแต่งขาวเดินเป็นกระบวน
ต่อกระบวนนางในถึงกระบวนตำรวจ แห่พระเจ้าสีป่อทรงราชยานตามพระบรมศพ ท้ายกระบวนเสด็จมีพระสงฆ์ 64 รูป คงจะนิมนต์มาสวดสดับปกรณ์ (แปลไว้เท่านี้)
กฏมณเฑียรบาลพม่า สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงแปลจากภาษาอังกฤษ และโปรดให้ตีพิมพ์แจกในงานพระราชทานเพลิงศพหม่อมเจ้าตระนักนิธิผล ไชยันต์ ณ วัดนรนารถสุนทริการาม
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
