คําพิพากษาฎีกาที่ 5915/2562 (บทบรรณาธิการเนติ 1/73 เล่ม 9)
ประเด็น : เจ้าของรวมคนหนึ่ง ๆ จะใช้สิทธิเรียกให้แบ่งทรัพย์สิน มีหลักเกณฑ์อย่างไรและเจ้าของรวมผู้ประสงค์จะแบ่งทรัพย์สินจำเป็นต้องฟ้องเจ้าของรวมในที่ดินทุกคนหรือไม่
จำเลยที่ 4 กล่าวอ้างว่า ม. มารดาจำเลยที่ 4 ซื้อที่ดินพิพาทจาก พ. แต่ไม่ได้จดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ จากนั้นได้ครอบครองที่ดินพิพาทต่อเนื่องกันมาเป็นเวลากว่า 10 ปี จนได้กรรมสิทธิ์แล้ว จำเลยที่ 4 จึงมีหน้าที่ต้องนำพยานหลักฐานมานำสืบให้ได้ความตามที่กล่าวอ้าง ป.พ.พ. มาตรา 1363 วรรคหนึ่ง บัญญัติว่า "เจ้าของรวมคนหนึ่ง ๆ มีสิทธิเรียกให้แบ่งทรัพย์สินได้ เว้นแต่จะมีนิติกรรมขัดอยู่ หรือถ้าวัตถุที่ประสงค์ที่เป็นเจ้าของรวมกันนั้นมีลักษณะเป็นการถาวรก็เรียกให้แบ่งไม่ได้" และวรรคสามบัญญัติว่า "ท่านว่าเจ้าของรวมจะเรียกให้แบ่งทรัพย์สินในเวลาที่ไม่เป็นโอกาสอันควรไม่ได้" คดีนี้ ผู้มีชื่อถือกรรมสิทธิ์ในที่ดินโฉนดเลขที่ 4760 ส่วนใหญ่ได้กรรมสิทธิ์มาทางมรดกและบางส่วนได้มาโดยการซื้อถือไม่ได้ว่าวัตถุประสงค์ที่เป็นเจ้าของรวมในที่ดินมีลักษณะเป็นการถาวร ในระหว่างเจ้าของรวมก็ไม่ปรากฏว่าได้ร่วมกันทำนิติกรรมห้ามมิให้แบ่งที่ดินแต่อย่างใด โจทก์ก็ย่อมมีสิทธิเรียกขอให้แบ่งที่ดินโฉนดเลขที่ 4760 ได้ และเมื่อตามบทบัญญัติมาตราดังกล่าวกำหนดให้เจ้าของรวมคนหนึ่ง ๆ มีสิทธิเรียกให้แบ่งทรัพย์สินโดยมิได้บังคับให้เจ้าของรวมผู้ประสค์จะแบ่งทรัพย์สินต้องฟ้องเจ้าของรวมทุกคน โจทก์จึงหาจำต้องฟ้องเจ้าของรวมในที่ดินทุกคนไม่ ส่วนที่ปรากฏจากคำฟ้องและทางนำสืบของโจทก์ว่า สาเหตุที่โจทก์ต้องมาฟ้องคดีนี้เนื่องจากโจทก์ไม่สามารถติดตามจำเลยทั้งสิบมาเพื่อดำเนินการแบ่งกรรมสิทธิ์รวมได้อีกทั้งเจ้าของรวมบางคนก็ถึงแก่ความตายไปแล้ว โดยไม่ปรากฏว่าผู้ใดเป็นทายาท และไม่ปรากฏว่าโฉนดที่ดินอยู่ที่ผู้ใดนั้น หาใช่เป็นกรณีของการเรียกให้แบ่งทรัพย์สินในเวลาที่ไม่เป็นโอกาสอันควรตาม ป.พ.พ. มาตรา 1363 วรรคสาม ไม่ โจทก์จึงมีสิทธิฟ้องขอให้แบ่งกรรมสิทธิ์รวมในที่ดินโฉนดเลขที่ 4760 ได้ แต่ที่โจทก์ขอให้แบ่งที่ดินส่วนที่โจทก์อ้างว่าได้ครอบครองเป็นส่วนสัดคิดเป็นเนื้อที่ 91 ตารางวา ให้แก่โจทก์นั้นยังฟังไม่ได้ว่าโจทก์ครอบครองส่วนไหนของที่ดินโฉนดเลขที่ 4760 อย่างเป็นส่วนสัด จึงเห็นสมควรให้แบ่งที่ดินโฉนดเลขที่ 4760 ตามวิธีการที่บัญญัติไว้ใน ป.พ.พ. มาตรา 1364
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
