28 ต.ค. 2020 เวลา 12:00 • ธุรกิจ
“อิคิไก” แนวคิดสร้างความสุข ที่ทำให้คนญี่ปุ่นอายุยืนกว่า 100 ปี
ใครๆ ก็อยากตื่นขึ้นมาแล้วมี “ความสุข” ในทุกๆ วัน
แต่ด้วยหลายๆ ปัจจัยในปัจจุบัน อาจไม่เอื้อต่อการสร้างความสุขให้กับชีวิตเรา
1
บทความนี้ จึงอยากนำหลักคิดของคนญี่ปุ่น ที่เรียกว่า “อิคิไก”
มาเป็นแรงบันดาลใจและแนวทางในการใช้ชีวิต
ให้ชีวิตของเรา ได้ค้นพบความหมายในทุกๆ วันที่ตื่นขึ้นมา
และรับรู้ถึงความสุขที่แท้จริงได้ในที่สุด
ก่อนอื่น มาทำความเข้าใจความหมาย และที่มาที่ไป ของหลักคิดนี้กันก่อน
IKIRU (อ่านว่า อิคิรุ) แปลว่า การมีชีวิต
GAI (อ่านว่า ไก) แปลว่า คุณค่า
1
เมื่อนำทั้ง 2 คำมารวมกัน จะได้เป็น IKIGAI (อ่านว่า อิคิไก) แปลว่า ความหมายของการมีชีวิตอยู่
โดยผู้เขียนหนังสือเกี่ยวกับ อิคิไก เล่มแรก คือ อาจารย์เคน โมหงิ
ซึ่งเป็นนักวิทยาศาสตร์วิจัยด้านสมองที่มีชื่อเสียงในประเทศญี่ปุ่น
และรู้ไหมว่า หลักคิดนี้ เป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้คนญี่ปุ่นมีอายุยืนยาวกว่า 100 ปี..
แดน บูเอ็ตต์เนอร์ นักเขียนชาวอเมริกัน ได้พูดถึงอิคิไก ใน TED Talk หัวข้อ “How to live to be 100+”
ว่า อิคิไกเป็นสาเหตุที่ทำให้คนญี่ปุ่นอายุยืนยาวเกิน 100 ปี
ซึ่งเขาได้เข้าไปศึกษาเพิ่มเติมในจังหวัดโอกินาวะ (จังหวัดที่มีคนอายุเกิน 100 ปีมากที่สุดในญี่ปุ่น)
ว่า อิคิไกของคนเหล่านั้นคืออะไร ?
อาจารย์คาราเต้ อายุ 102 ปี บอกว่า
อิคิไกของเขาคือ การอยู่เพื่อรักษาศิลปะการต่อสู้ชนิดนี้ไว้
ชาวประมง อายุ 100 ปี บอกว่า
อิคิไกของเขาคือ การได้ออกไปจับปลาสัปดาห์ละ 3 ครั้ง เพื่อนำมาเป็นอาหารให้ครอบครัว
3
หญิงชราวัย 102 ปี บอกว่า
อิคิไกของเธอคือ การได้อุ้มเหลนของหลานสาวเธอ
จะเห็นว่า อิคิไก คือ การเห็นคุณค่าและมีความสุข กับ “สิ่งเล็กๆ” รอบตัวเท่านั้นเอง
1
โดย อิคิไก สามารถแตกย่อยออกมาเป็นกฎ 10 ข้อ
ซึ่งกฎ 10 ข้อนี้เอง คือ เคล็ดลับที่ทำให้คนญี่ปุ่นอายุยืนกว่า 100 ปี
1) กระตือรือร้นกับชีวิตแบบไม่มีวันเกษียณ (Stay active, don’t retire)
เรียนรู้และตื่นตัวกับสิ่งใหม่ๆ บนโลก
รักในสิ่งที่ทำ ทำในสิ่งที่มีคุณค่าต่อตัวเอง
และทำหน้าที่ของตัวเองให้ดีที่สุด โดยไม่ลืมที่จะขอบคุณสิ่งดีๆ รอบตัว
2
2) ทำอะไรให้ช้าลง (Take it slow)
ซึ่งไม่ได้หมายถึงการใช้ชีวิตแบบ Slow life แต่คือการคิดอย่างถี่ถ้วนก่อนลงมือทำ
มีวิสัยทัศน์และแผนงานที่ดี คิดอยู่เสมอว่าหากทำสิ่งนั้นแล้วจะเกิดผลลัพธ์อะไรขึ้นบ้าง เป็นการมองภาพใหญ่ในระยะยาว
1
3) อย่ากินอิ่มเกินไป (Don’t fill your stomach)
ถ้าอยากมีสุขภาพดี อายุยืน ต้องใช้กฎ 80% ที่เรียกว่า Hara Hachi Bu คือให้หยุดกินทันที เมื่อรู้สึกอิ่มประมาณ 80% แล้ว หรือกินในปริมาณ 1,200 – 1,500 แคลอรีต่อวัน
โดยเน้นอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งมักอยู่ในกลุ่มผักและผลไม้สดทั่วๆ ไป
1
4) แวดล้อมด้วยมิตรดีๆ (Surrounding yourself with good friends)
การรับฟัง พูดคุย แบ่งปันทุกข์สุขกับเพื่อน จะทำให้เรามีชีวิตชีวาขึ้น
ซึ่งจากงานวิจัยหลายที่ต่างให้ข้อมูลตรงกันว่า “ความสัมพันธ์ที่ดี” จะนำไปสู่ “สุขภาพจิตที่ดี”
และทำให้การทำงานของระบบต่างๆ ในร่างกาย ดีขึ้นไปอีก
2
5) ฟิตร่างกายให้พร้อมต้อนรับวันเกิดปีหน้า (Get in shape for your next birthday)
การออกกำลังกายสม่ำเสมอ นอกจากจะทำให้ร่างกายแข็งแรงแล้ว
ร่างกายยังผลิตฮอร์โมนที่เป็นสารความสุขอีกด้วย
2
6) ยิ้มเข้าไว้ (Smile)
การยิ้มทำให้จิตใจผ่อนคลาย และช่วยสร้างมิตร
อีกทั้งกลไกทางจิตใจของคน มีระบบจดจำความรู้สึกอัตโนมัติ (Facial expression effect)
ดังนั้นหากเรายิ้ม อารมณ์เราจะดีขึ้นอัตโนมัติ
3
7) เชื่อมต่อกับธรรมชาติ (Reconnect with nature)
เดินทางไปเที่ยวพักผ่อนตามแหล่งธรรมชาติ เช่น ทะเล ภูเขา น้ำตก
เพื่อชาร์จแบตเตอรีเพิ่มพลังให้ตัวเองอยู่เสมอ เพราะมนุษย์เป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติ
การที่ได้เรารับออกซิเจนมากพอ ได้สูดอากาศบริสุทธิ์ คือความสุขโดยธรรมชาติของมนุษย์ทุกคน
3
8) ขอบคุณสิ่งที่เรามีอยู่ (Give thanks)
ความรู้สึกขอบคุณและกตัญญูต่อบุคคลหรือสิ่งต่างๆ เช่น บรรพบุรุษ ธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม อาหาร
และสิ่งที่เรามี จะทำให้เรารู้สึกโชคดีที่มีชีวิตอยู่ และจะยิ่งขยายความสุขให้เราในทุกๆ วัน
2
9) อยู่กับปัจจุบันขณะ (Live the moment)
หยุดเสียใจ กลัว หรือกังวลกับสิ่งที่จะเกิดขึ้นในอนาคต
“วันนี้” และ “ขณะนี้” คือช่วงเวลาที่ดีที่สุดของเรา
ใช้ให้คุ้มค่าที่สุด ทำให้เป็นช่วงเวลาที่มีคุณค่าและน่าจดจำ
เพราะเวลาเป็นสิ่งที่เมื่อผ่านไปแล้วจะย้อนกลับมาไม่ได้อีก
5
10) จงออกตามหา อิคิไก ของเรา (Follow your IKIGAI)
มนุษย์ทุกคนมีพรสวรรค์บางอย่างซ่อนอยู่ในตัว ใครค้นพบแล้วถือว่าโชคดี
แต่ใครยังไม่เจอ ขอให้ออกตามหา อิคิไก ของเราต่อไป
เมื่อเราค้นพบแล้ว เราจะรู้ว่ามันคุ้มค่ากับการรอคอย
3
กฎทั้ง 10 ข้อนี้เกิดมาจากหลักคิด อิคิไก
ซึ่งถ้าใครก็ตาม ที่ค้นพบคำตอบความหมายของชีวิตครบทั้ง 10 ข้อ
ก็อาจสามารถกลายเป็นคนที่มีอายุยืนยาวถึง 100 ปี และมีความสุขได้ในทุกๆ วัน
อ้างอิง:
-หนังสือ อิคิไก: ความหมายของการมีชีวิตอยู่ ของ เคน โมงิ
โฆษณา