ญาติโกโหติกา ภาษาจีน
สวัสดีครับ รายการ เล่าไปเรื่อย โดยนายสมศักดิ์ วันนี้ จะมาเล่าให้ฟัง เรื่อง การเรียกลำดับญาติในภาษาจีนให้ฟังกันครับ
ภาษาจีนที่ว่านี้ คือ จีนแต้จิ๋วนะครับ ซึ่งเป็นภาษาจีนที่คนไทยคุ้นเคยเป็นอย่างดี เพราะคนแต้จิ๋วอพยพมาอยู่เมืองไทยเป็นจำนวนมากในช่วงร้อยกว่าปีที่ผ่านมา
เรื่องการนับญาตินั้น คนจีนมีการแบ่งแยกที่ละเอียดมาก ทั้งที่คนไทยก็แบ่งละเอียดกว่าฝรั่งไปมากแล้ว แต่ยังห่างเมื่อเทียบกับจีน คนจีนในเมืองไทยซึ่งส่วนใหญ่เป็นแต้จิ๋วจึงคุ้นเคยกับคำเรียกญาติพี่น้องเป็นอย่างดี แต่จะหาคนที่เข้าใจว่าคำไหนหมายถึงอะไรได้น้อยเต็มที โดยเฉพาะคนหนุ่มสาว ไม่รู้เลยเพราะห่างวัฒนธรรมจีนไปมากแล้ว หลายครอบครัวเรียกกันด้วยภาษาไทยไปทั้งหมดแล้วด้วยซ้ำ จึงมีคนถามผมบ่อยๆว่าคำไหนหมายถึงอะไร คิดไปคิดมาก็เลยเอามาเล่าให้ฟังคงจะดี
รุ่นเดียวกัน
คนรุ่นเดียวกันหมายถึงพี่น้อง ซึ่งภาษาอังกฤษจะแยกเพศชายหญิง ไม่แยกอาวุโส Brothers และ Sisters ไม่รู้ว่าเป็นพี่หรือน้อง ส่วนภาษาไทยจะแยกอาวุโสว่าพี่หรือน้องก่อน แล้วค่อยใส่คำแยกเพศประกอบเข้าไป สำหรับภาษาจีนเขาแยกไว้ครบถ้วนชัดเจน "เฮีย" คือพี่ชาย "ตี๋" คือน้องชาย "แจ้" คือพี่สาว "หมวย" คือน้องสาว คนไทยจะออกเสียง แจ้ ว่า "เจ๊" ซึ่งเพี้ยนไปเล็กน้อย
ถึงตรงนี้ทุกท่านคงคิดว่า ก็รู้อยู่แล้วนี่ ไม่เห็นมีอะไรใหม่เลย ใจเย็นครับ ยังอีกเยอะ นี่แค่เริ่มต้น
พี่น้องท้องเดียวกันจะไม่เรียกกันด้วยชื่อ แต่จะเรียกด้วยลำดับ ตั่ว แปลว่าใหญ่ หมายถึงคนโต หยี คือสอง ซา คือสาม ละก็ สี่ โหงว ลัก ฉิก โป่ย เก้า จั๊บ ตามลำดับ
ตั่วเฮีย คือพี่ชายคนโต หยี่เฮีย คือพี่ชายคนรอง ซาเฮีย ซีเฮีย โหง่วเฮีย ไปเรื่อย จนคนเล็กสุด จะเรียกปิดท้ายว่า โส่ยเฮีย เพราะโส่ยแปลว่าเล็ก
อ๊ะ น้องชายคนเล็กทำไมเป็นเฮีย ก็เพราะ เขามีน้องสาวอีกไงละครับ ถ้าลูกคนสุดท้องเป็นชาย ตำแหน่งโส่ยเฮียก็จะไม่มี เพราะไม่มีไครมาเรียก
พี่สาวก็เรียกเรียงเหมือนกันนะครับ ตั่วแจ้ หยี่แจ้ ซาแจ้ เรียงไปจนถึงโส่ยแจ้
น้องชายก็เรียกตั่วตี๋ หยี่ตี๋ ซาตี๋ ไปถึงโส่ยตี่ น้องสาวก็เป็นตั่วหมวย หยี่หมวย ไปถึงโส่ยหมวย
อ้าว เป็นคนโตทำไมเป็นตั่วตี๋ ก็เพราะเขาเป็นลูกชายคนแรก แต่ไม่ใช่คนโตสุดน่ะสิ พี่สาวก็จะเรียกเขาว่าตั่วตี๋ ซึ่งตั่วหมวยก็ลักษณะเดียวกัน
อีกคำสำหรับคนรุ่นเดียวกันคือ ซ้อ หมายถึงพี่สะใภ้ อันนี้ก็เรียงลำดับเช่นเดียวกัน ตั้งแต่ตั่วซ้อ ไปถึงโส่ยซ้อ
สำหรับคนจีน คำว่าซ้อเป็นคำที่ให้เกียรติกันนะครับ กับเพื่อนผมบางคน กรณีที่ผมสนิทกับสามี แต่ไม่สนิทกับภรรยา ผมยังเรียกภรรยาเขาว่าอาซ้ออยู่เลย เพื่อนผมหลายคนก็เรียกเมียผมว่าอาซ้อ เพราะเขาให้เกียรติเมียผม อันนี้คนไทยบางคนไม่เข้าใจ เพราะหลายครั้งที่คำนี้ถูกเอามาใช้ล้อเลียนกัน
สำหรับลูกพี่ลูกน้องจะเรียกว่า เฮีย ตี๋ แจ้ หมวย ประกอบกับชื่อ ตามแต่ใครจะอาวุโสกว่าใคร
คนรุ่นพ่อแม่
คนแต้จิ๋วเรียกพ่อว่า "ป๊า" เรียกให้น่ารักหน่อยก็ ปาป๊า บางครอบครัวใช้คำว่า"เตี่ย" ซึ่งหมายถึงพ่อเช่นเดียวกัน อย่างแม่ผมเรียกตาผมว่า "อาเตีย" คือคำว่าเตี่ยนี่แหละ
คำแม่ แต้จิ๋วเรียก "ม้า" เด็กๆมักจะเรียกแม่ว่า "หม่าม้า" ทำให้ฟังดูน่ารักน่าเอ็นดูขึ้น ลูกผมก็เรียกแม่ว่าอย่างนี้
ป๊า กับ ม้า ไม่มีเรียงลำดับนะครับ อย่างละหนึ่งคนก็พอแล้ว
คนรุ่นเดียวกับพ่อแม่คือ ลุงป้าน้าอา ทีนี้แหละครับ ยุ่งยากซับซ้อนซ่อนเงื่อนซ่อนปมกันทีเดียว จนผมไม่มั่นใจเลยว่าจะอธิบายให้เข้าใจได้หรือเปล่า
เอาพี่น้องของพ่อก่อนละกัน พี่ชายของพ่อคนไทยเรียกลุง แต้จิ๋วเรียกว่า"แปะ" คำเดียวกับที่คนไทยเรียก แป๊ะ นั่นแหละ ส่วนน้องชายพ่อ คืออาผู้ชาย เรียกว่า "เจ็ก" ซึ่งน่าจะเป็นที่มาของคำว่า "เจ๊ก" ที่คนไทยสมัยก่อนใช้เรียกคนจีน แต่ปัจจุบันคำนี้แทบจะหายไปแล้ว เพราะไทยจีนปนกันจนแยกไม่ออก
พี่สาวพ่อคือป้า และน้องสาวพ่อคืออา คนจีนเรียกด้วยคำเดียวกันว่า "โกว" ซึ่งผมว่าแปลกดี เพราะสำหรับคนจีนลำดับอาวุโสสำคัญมาก
เมียของแปะเรียก "อึ้ม" เมียของเจ็กเรียก "ซิ่ม" สองคำนี้แหละที่สับสนกันบ่อยที่สุด ซิ่มคือคำที่คนไทยเอามาเรียกล้อกันว่า อาซิ้ม นั่นแหละ ส่วนสามีของโกวเรียกว่า "เตี๋ย"
ทีนี้มาดูฝั่งแม่กันบ้าง พี่ชายและน้องชายของแม่เรียกว่า "กู๋" พี่สาวและน้องสาวของแม่เรียก "อี๊"
ภรรยาของกู๋เรียกว่า "กิ๋ม" สามีของอี๊เรียกว่า "เตี๋ย" เช่นเดียวกับสามีของโกว
เป็นไงล่ะ เริ่มงงกันรึยัง บอกแล้วว่าไม่ใช่เรื่องง่ายๆ
คนรุ่นปู่ย่าตายาย
ปู่เรียกว่า "กง" ย่าเรียกว่า "ม่า" อันนี้คนไทยรู้ดี ส่วนตานั้นเรียกให้เต็มคือ "หวั่วกง" ยายคือ "หวั่วม่า" ซึ่งเวลาเรียกกันทั่วไปก็อากง กับอาม่า เท่านั้นไม่เรียกเต็ม
นอกเหนือจากนี้ ก็ดูว่าพ่อแม่เราเรียกญาติคนนั้นว่าอะไรเราก็เติม Prefix คำว่า เหลา เข้าไป อย่างน้องของปู่ คืออาเจ็กของพ่อ เราก็เรียกว่า "เหล่าเจ็ก" จึงมี เหล่าโกว เหล่ากู๋ เหล่าอี๊ เหล่าซิ่ม เหล่าอึ้ม เหล่ากิ๋ม เหล่าเตี๋ย ครบถ้วน
รุ่นถัดขึ้นไปคือคุณทวดทั้งหลาย เราก็เรียก เหล่ากง เหล่าม่า อันนี้คงเข้าใจไม่ยาก ถัดจากคุณทวดไปอีกหนึ่งรุ่นก็เรียก "เหล่าโจ๋วกง เหล่าโจ๋วม่า"
เริ่มเหนื่อยละครับ เอาแต่นี้พอละกัน ใครมีข้อมูลเพิ่มเติมอะไรมาเล่าสู่กันฟังก็ยินดีนะครับ หรือใครเห็นว่าผมผิดตรงไหนก็ติงมา แลกเปลี่ยนความรู้กัน ใครสงสัยว่าญาติตัวเองคนไหนเรียกอะไรก็ถามมาได้ ยินดีตอบครับ
- 5
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
