วิกฤตครั้งแรก... ของธนาคารไทยพาณิชย์
ทำไมพระคลังข้างที่ถึง เป็นผู้ถือหุ้นใหญ่ของธนาคารไทยพาณิชย์??
อยากรู้ ต้องกลับไปศึกษา วิกฤตธนาคารไทย ปี 1913
ก่อนเกิดสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง กลุ่มนักการเงินจากยุโรปผลักดันให้สหรัฐอเมริกาก่อตั้งธนาคารกลางที่มีผู้ถือหุ้นเป็นเอกชน และสามารถทำได้สำเร็จทันเวลาก่อนสงครามโลกจะเริ่มต้นเพียงหนึ่งปี ซึ่งตรงกับปี ค.ศ. 1913
และในปีเดียวกันนี้เองก็เกิดวิกฤตกับธนาคารพาณิชย์หลายแห่งในประเทศไทย รวมถึงธนาคารไทยพาณิชย์ ธนาคารพาณิชย์แห่งแรกของคนไทย
อย่างที่ทราบกันอยู่ว่าธนาคารไทยพาณิชย์ก่อตั้งขึ้นครั้งแรกในปี พ.ศ. 2449 ในชื่อว่า แบงก์สยามกัมมาจล ซึ่งเป็นการร่วมทุนกันระหว่าง เจ้านาย ข้าราชการ พ่อค้า พระคลังข้างที่หรือพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์
อีกทั้งยังมีธนาคารต่างชาติสองแห่งเข้าร่วมคือ Deutsch Asiatische ซึ่งเป็นของเยอรมนี และ Den Danske Landmands ของเดนมาร์ก ร่วมถือหุ้นด้วย โดยที่ทั้งสองธนาคารถือหุ้นรวมกันที่ 19 เปอร์เซ็นต์ของทุนจดทะเบียน 3 ล้านบาท
กิจการของแบงก์สยามกัมมาจลเจริญรุ่งเรืองตามการขยายตัวของเศรษฐกิจในประเทศจนเกิดการเปิดสาขาครั้งแรกในปี 2454 ที่ท่าน้ำราชวงศ์เพื่ออำนวยความสะดวกแก่ลูกค้าในย่านสำเพ็ง
แต่การเปิดสาขาครั้งนี้กลับเป็นจุดเริ่มต้นหายนะของธนาคาร...
ในปี 2456 หรือปี ค.ศ. 1913 เพียงสองปีหลังจากการเปิดสาขาแรก.. ธนาคารต่างชาติทั้งสองแห่งขอถอนทุนเนื่องจากเกิดการขัดแย้งกัน จากเหตุที่ไทยไม่ยอมให้แบงก์สยามกัมมาจลเป็นธนาคารสาขาของ Deutsch Asiatische ตามที่ผู้ถือหุ้นทั้งสองต้องการ
แต่ศึกนี้ยังไม่ถึงกับสั่นคลอนสถานภาพของธนาคารเท่ากับเหตุการณ์ฉ้อฉลที่เกิดขึ้นภายใน...
ปลายปี 2456 เมื่อมีการตรวจสอบบัญชีของธนาคารพบว่าธนาคารมีหนี้เสียถึง 4 ล้านบาท เท่ากับทุนและกำไรสะสมแทบทั้งหมดของธนาคาร เมื่อหักลบแล้วปรากฏว่าแบงก์สยามกัมมาจลเหลือเงินเพียง 3 แสนบาท...!
เมื่อเจ้าพนักงานบัญชีของกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ และกองตระเวนหรือกรมตำรวจสมัยนั้นเข้าไปตรวจสอบจึงพบว่า สาเหตุของการขาดทุนครั้งนี้มาจากการเปิดสาขาครั้งแรกที่ท่าน้ำราชวงศ์นั่นเอง...?
เนื่องจากการเปิดสาขาครั้งนี้เป็นการเปิดสาขาในที่ทำการเดียวกันกับแบงก์จีนสยาม โดยที่ผู้จัดการของฝ่ายแบงก์สยามกัมมาจลและแบงก์จีนสยามเป็นเครือญาติกัน และการเปิดสาขาในที่ทำการเดียวกันเนื่องจากต้องการช่วยเหลือแบงก์จีนสยามที่กำลังมีปัญหาทางการเงิน
เมื่อแบงก์จีนสยามไม่สามารถแก้ปัญหาสะสมได้จนต้องปิดกิจการปลายปี พ.ศ. 2456 เรื่องราวไม่ชอบมาพากลนี้จึงถูกเปิดเผย
จากการตรวจสอบได้ข้อสรุปว่า ด้วยระบบบัญชีที่ยังไม่ดีพอ การทำธุรกรรมในที่ทำการเดียวกันทำเงินปะปนกัน เมื่อตรวจสอบบัญชีโดยละเอียดแล้วจึงพบว่าแบงก์จีนสยามนำเงินของแบงก์สยามกัมมาจลไปใช้ถึง 4 ล้านบาท
คณะกรรมการของแบงก์สยามกัมมาจลจึงมีมตินำความเข้ากราบบังคมทูลขอพระราชทานความช่วยเหลือจากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่อไม่ให้ธนาคารแห่งแรกและแห่งเดียวของไทยต้องปิดกิจการ
คณะกรรมการดำเนินการช่วยเหลือวิกฤตครั้งนี้ ได้ประกาศรับประกันหนี้เสียทั้งหมดของธนาคาร และกอบกู้ฐานะของธนาคารโดยให้ลดทุนจาก 3 ล้านบาท เหลือ 3 แสนบาท แล้วเพิ่มทุนใหม่ให้เท่ากับทุนเดิมที่ 3 ล้านบาท แต่สุดท้ายก็ยังไม่สามารถหาเงินมาเพิ่มทุนได้ครบตามจำนวน
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงโปรดเกล้า ฯ ให้พระคลังข้างที่ซึ่งดูแลพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ซื้อหุ้นส่วนที่เหลือ 2 ล้านบาทไว้
เหตุนี้จึงทำให้พระคลังข้างที่กลายเป็นผู้ถือหุ้นรายใหญ่ของธนาคารจากเดิมที่ถืออยู่เพียงร้อยละ 10 ของทุนจดทะเบียน
วิกฤตการเงินอีกหลายครั้งที่ผ่านมาทำให้ธนาคารพาณิชย์ขนาดใหญ่ของไทยอีกหลายแห่งมีผู้ถือหุ้นใหญ่เป็นธนาคารหรือกองทุนต่างชาติ
ยังเหลือเพียงธนาคารไทยพาณิชย์หรือแบงก์สยามกัมมาจลที่ยังมีผู้ถือหุ้นใหญ่เป็นคนไทย...ที่สำคัญคือเป็นสถาบันพระมหากษัตริย์ที่ทำหน้าปกป้องผลประโยชน์ของชาติ และดูแลทุกข์สุขของคนไทยเสมอมา
ถ้าใครได้ศึกษาประวัติศาสตร์ทางการเงินจะเห็นว่าช่วงนี้เรื่องราวทางการเงินเป็นสิ่งที่ควรติดตามเป็นอย่างยิ่ง เพราะเหตุการณ์หลาย ๆ อย่างดูเหมือนกำลังจะย้อนรอย
นักวิชาการหลายท่านแสดงความเห็นไปในทางที่ว่า ความวุ่นวายหลายอย่างที่เกิดขึ้นทั่วโลกในขณะนี้จะนำไปสู่การสร้างระบบโลกและระบบการเงินแบบใหม่...
แต่ไม่ว่าระบบการปกครองโลกแบบใหม่จะเป็นอย่างไรหรือประเทศใดจะได้เป็นผู้นำ...เชื่อได้เลยว่ากลุ่มทุนที่คุมระบบการเงินของโลกจะยังคงเป็นกลุ่มเดิม...กลุ่มที่เชื่อมั่นในอำนาจของเงินตราและทองคำ
เรื่องเล่าโดย pordee
อ้างอิงข้อมูลจาก : หนังสือย้อนรอยการเงินโลก
- 267
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
