Little Buddha : พระพุทธเจ้ามหาศาสดาโลกลืมไม่ได้ (1993)
ตอนที่ 1 : การปรารถนาพุทธภูมิ จุดเริ่มต้นของการเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
เมื่อเจ้าชายสิทธัตถะได้พบกับคนแก่เป็นครั้งแรก พระองค์ได้ถามกับฉันนะ(มหาเล็กคนสนิท)ว่า " คนพวกนี้เป็นใคร ? "
" เขาเป็นคนอย่างเรานี่ล่ะพระเจ้าข้า คนที่ครั้งหนึ่งเคยดูดนมจากอกพระมารดา "
" แล้วทำไมจึงเป็นเช่นนี้ ? "
" เขาแก่แล้วพระเจ้าข้า "
" แก่...หมายถึงอะไร ? "
" ความแก่ทำลายความจำ ความงาม และพละกำลัง สภาพเช่นนี้เกิดขึ้นกับทุกคนพระเจ้าข้า "
เมื่อพระองค์ได้พบกับคนเจ็บ ได้ยินเสียงร้องโหยหวนของพวกเขา ทรงตรัสถามฉันนะว่า
" เกิดอะไรขึ้นกับคนเหล่านี้ "
" เขาเจ็บพระเจ้าข้า เป็นโรคภัยไข้เจ็บ "
" เจ็บ...คืออะไร ? "
" ไม่มีใครถึงแก่ความตายโดยไม่มีโรคภัยไข้เจ็บพระเจ้าข้า "
" แม้แต่กษัตริย์หรือ ? "
" พระเจ้าข้า "
" แล้วความตายคืออะไร ? " เจ้าชายสิทธัตถะยังไม่คลายความสงสัย ฉันนะจึงพาพระองค์ไปที่ริมแม่น้ำเพื่อให้ทรงทอดพระเนตรคนตาย พร้อมทั้งอธิบายว่า " ความตายคือความพลัดพรากจากกัน ซึ่งจะมาถึงทุกคนในทุกครอบครัว เมื่อร่างกายเย็นซีดและแข็งประดุจไม้ ก็จำเป็นต้องเผาดั่งเช่นไม้ "
เมื่อรู้ว่าโลกนี้มีความแก่ ความเจ็บ ความตาย พระองค์ครุ่นคิดอย่างหนักถึงวิธีที่จะหลุดพ้นจากความทุกข์เหล่านี้ จนกระทั่งได้พบกับนักพรตที่กำลังบำเพ็ญเพียร พระองค์จึงตรัสถามฉันนะอีกครั้งว่า " คนเหล่านี้คือใคร ? "
" พวกเขาคือนักพรต ที่สละความสุขทั้งหลายในชีวิตและมาทรมานตนเองจนกว่าจะบรรลุโสดาบัน " เมื่อได้ฟังดังนั้น เจ้าชายสิทธัตถะก็ตัดสินใจออกผนวชเพื่อแสวงหาหนทางดับทุกข์และได้ตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในเวลาต่อมา
นี่คือพุทธประวัติบางส่วนที่ปรากฏอยู่ในหนังเรื่อง " Little Buddha " พระพุทธเจ้ามหาศาลดาโลกลืมไม่ได้ ภาพยนตร์ปี 1993 ที่กำกับโดย เบอร์นาร์โด เบอร์โตลุคซี่ (Bernardo Bertolucci)โดยพล็อตหลักของหนังกล่าวถึงพระลามะทิเบตรูปหนึ่ง คือ ท่านนอร์บู ที่เดินทางมายังซีแอตเทิลเพื่อตามหา " เจสซี่ " เด็กชายชาวอเมริกันซึ่งเชื่อว่าเป็นท่านลามะดอร์เจ ดาไลลามะที่กลับชาติมาเกิด
การเล่าเรื่องในหนังจะตัดสลับกันระหว่างเหตุการณ์ปัจจุบันกับประวัติของพระพุทธเจ้าในช่วงที่พระองค์ยังเป็นเจ้าชายสิทธัตถะไปจนถึงคืนวันตรัสรู้
หนังถ่ายทอดพุทธประวัติออกมาได้ดีระดับหนึ่ง(ความเห็นผู้เขียน)
ผมรู้สึกว่าการที่หนังแบ่งพล็อตออกเป็นสองส่วนทำให้ไม่สามารถเล่าเรื่องพุทธประวัติได้อย่างเต็มที่ เพราะต้องแบ่งเนื้อหามาให้กับพล็อตหลักซึ่งก็คือการตามหาองค์ดาไลลามะ แถมเรื่องเล่ายังเต็มไปด้วยอิทธิฤทธิ์ปาฏิหารย์จนทำให้เรื่องราวของเจ้าชายสิทธัตถะกลายเป็นนิทานปรัมปราไปมากกว่าที่จะเป็นชีวประวัติของพระพุทธเจ้าซึ่งตรัสรู้พระธรรมอันเป็นความจริงสูงสุด
อย่างไรก็ตามหนังได้ให้มุมมองที่น่าสนใจเกี่ยวกับพุทธศาสนามหายาน นิกายวัชรยาน ซึ่งเชื่อเรื่องการกลับชาติมาเกิดเพื่อโปรดสรรพสัตว์ให้พ้นจากสังสารวัฏตามแนวทางของพระโพธิสัตว์
ในส่วนนี้คนที่นับถือศาสนาพุทธหีนยาน(อย่างเรา) อาจจะไม่คุ้นสักเท่าไหร่ เพราะพุทธแบบหีนยานจะเน้นที่การปฏิบัติเพื่อความหลุดพ้นเฉพาะตัว ซึ่งก็ตรงตามความหมายของคำว่า " หีนยาน " ที่แปลว่า " พาหนะขนาดเล็ก"
ส่วนความเชื่อแบบมหายานนั้น จะเปรียบได้กับ " พาหนะขนาดใหญ่ " ที่พร้อมจะนำทุกสรรพสัตว์มุ่งสู่นิพพาน ดังนั้นการบำเพ็ญเพียรเพื่อเป็นพระโพธิสัตว์จึงต้องเวียนว่ายตายเกิดอยู่ในสงสารวัฏอย่างยาวนาน เพื่อช่วยเหลือและกวาดต้อนสรรพสัตว์ให้พ้นทุกข์ไปเสียก่อนแล้วจึงเข้าสู่พระนิพพาน
แม้พุทธศาสนาแบบหีนยานจะมุ่งไปที่การปฏิบัติเพื่อความหลุดพ้นเฉพาะตน แต่ก็มีบางท่านที่ปรารถนา " พุทธภูมิ " เพื่อมุ่งสู่แนวทางของพระโพธิสัตว์เช่นกัน
ผู้ปรารถนาพุทธภูมิ คือ ผู้ที่ต้องการบำเพ็ญบุญเพื่อตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้าในอนาคต ซึ่งการตรัสรู้นั้นท่านไม่ได้หลุดพ้นไปแต่เพียงผู้เดียว เพราะผู้ที่ปรารถนาพุทธภูมินั้น จะต้องเวียนว่ายตายเกิดหลายกัปหลายกัลป์ เพื่อสั่งสมบารมีให้มากพอที่จะเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า คือ ตรัสรู้ชอบด้วยพระองค์เองและสามารถสั่งสอนสาวกให้เข้าถึงพระนิพพานได้
ถึงตรงนี้บางท่านอาจจะสงสัยว่า เอ๊ะ... มีพระพุทธเจ้าองค์อื่นด้วยหรือ ?
คำตอบคือ มีครับ และมีจำนวนมากด้วย
ต้องเข้าใจก่อนว่าพระพุทธเจ้านั้นมีสองประเภท คือ พระปัจเจกพุทธเจ้า หมายถึงพระพุทธเจ้าผู้ตรัสรู้เฉพาะตนแต่ไม่ได้ประกาศศาสนา (ตรัสรู้และปรินิพพานโดยไม่ได้สั่งสอนธรรมะผู้อื่น) และพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งหมายถึงพระพุทธเจ้าผู้ตรัสรู้ชอบด้วยพระองค์เองและประกาศศาสนาเพื่อสอนธรรมะผู้อื่น
(อ้างอิง : มหาปรินิพพานสูตร, พระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๐ พระสุตตันตปิฎก เล่มที่ ๒ ทีฆนิกาย มหาวรรค)
ความเชื่อที่ว่ามีพระพุทธเจ้ามาแล้วมากมายประดุจเม็ดทรายในแม่น้ำคงคา มีปรากฏอยู่ในคัมภีร์ของทั้งฝ่ายเถรวาท(หีนยาน)และมหายาน ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความเป็น " อกาลิโก "คือ ไม่ขึ้นอยู่กับกาลเวลา แม้ในช่วงที่ไม่มีพระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็สามารถเข้าถึงพระนิพพานได้หากปฏิบัติอริยมรรคองค์แปดได้ครบถ้วนสมบูรณ์ (เป็นพระปัจเจกพุทธเจ้านั่นเอง)
อ้างอิง 1 : คัมภีร์เถรวาท วิสุทธชนวิลาสินี ในขุททกนิกาย อุปทานกล่าวว่า เหตุแห่งพระพุทธเจ้าทั้งหลายพึงเห็นว่าบารมี 30 ถ้วนมีทานบารมีเป็นต้น เป็นเหตุของพระพุทธเจ้าทั้งหลายมิใช่น้อย อุปมาดั่งเมล็ดทรายในคงคา (คงคาวาลุกูปะมานัง อะเนเกสัง พุทธานัง ทานะปาระมิตาทิสะมะตึสะปาระมิตา การะณานิ)
อ้างอิง 2 : คัมภีร์มหายาน อปริมิตธารณี"พระพุทธเจ้าผู้ซึ่งได้บังเกิดมาแล้ว และที่กำลังจะเกิดมาอีก มีจำนวนมากมายยิ่งกว่าเม็ดทรายริมฝั่งแม่น้ำคงคา"
The Buddhas who have been, and will be, are more numerous than the Grains of sand on the banks of the Gange (Aparimita-Dharani)
การปรารถนาพุทธภูมินั้น นับเป็นความเสียสละอันยิ่งใหญ่ เพราะการเวียนว่ายตายเกิดในสงสารวัฎเพื่อสั่งสมบารมีจนได้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จะต้องเกิดในหลายภพภูมิทั้ง สัตว์เดรัจฉาน ต้องตกนรก ขึ้นสวรรค์ วนเวียนอยู่เช่นนี้หลายภพชาติ
ซึ่งถ้าไม่มีความปรารถนาที่ตั้งมั่นเพียงพอก็อาจจะละพุทธภูมิเข้าสู่นิพพานไปเสียก่อนเพราะทนความทุกข์ในสงสารวัฎไม่ไหว
มีเรื่องเล่ากันว่าหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ก็เป็นหนึ่งในผู้ที่ละพุทธภูมิเพราะสลดสังเวชกับการเวียนว่ายตายเกิด ท่านจึงลาพุทธภูมิแล้วมุ่งสู่สาวกภูมิในพระพุทธศาสนาของพระศากยโคดม พระพุทธเจ้าองค์ปัจจุบันแทน
แม้จะลาพุทธภูมิไปแล้วแต่ด้วยความที่ท่านดำรงอยู่ในโพธิสัตว์ธรรมบำเพ็ญพระโพธิญาณมาหลายร้อยชาติ ทำให้หลวงปู่มั่นมีลูกศิษย์มากมายและลูกศิษย์ของท่านหลายคนก็ได้เข้าถึงพระนิพพานเช่นกัน
เรื่องนี้เป็นประโยชน์อย่างไรต่อชาวพุทธ ?
การเข้าใจเรื่องพุทธภูมิเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้พุทธศาสนิกชนได้เห็นว่า " พระนิพพาน " ไม่ใช่เรื่องไกลตัว เป็นสิ่งที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน
ความจริงแล้วเราทุกคนต่างก็มีพระนิพพานอยู่ในตัวเอง เมื่อใดก็ตามที่จิตสงบเย็นด้วยความว่างจากกิเลส เมื่อนั้นก็เข้าสู่ภาวะนิพพาน
ตอนที่เบอร์นาร์โด เบอร์โตลุคซี่ หาข้อมูลเรื่องพระลามะที่กลับชาติมาเกิด เขาได้สนทนาและถามความเห็นกับท่านดาไลลามะเกี่ยวกับชื่อหนัง "Little Buddha"
ท่านดาไลลามะได้ตอบกลับมาว่า "ดีนะ เพราะเราทุกคนล้วนมีพระพุทธเจ้าองค์น้อยๆอยู่ในตัว" ซึ่งคำพูดนี้สอดคล้องกับพุทธวจนะของพระพุทธเจ้าที่ว่า
"ผู้ใดเห็นธรรม ผู้นั้นเห็นเรา"
: พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค [วักกลิสูตร]
ขอความเจริญในธรรมจงมีแด่ทุกท่าน
ข้อมูลอ้างอิง :
หนังเรื่อง Little Buddha " พระพุทธเจ้ามหาศาลดาโลกลืมไม่ได้ (1993)
วิกิพีเดีย : พระพุทธเจ้า https://shorturl.asia/Gcywp
อ้างอิง : เรื่องหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ลาพุทธภูมิปรากฏอยู่ในข้อมูลหลายแหล่ง ผู้เขียนขอยกมาอ้างอิงจากสื่อหลักเพียงสองแหล่ง ดังนี้
แนวหน้า : https://www.naewna.com/likesara/373708
โพสต์ทูเดย์ : https://www.posttoday.com/dhamma/268909
สำหรับท่านที่สนใจเรื่องนี้ สามารถค้นคว้าประวัติหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต เพิ่มเติมได้ทางเวบไซด์ หนังสือ และยูทูป
- 11
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
