เมื่อวาระสุดท้าย... มาถึง
เคยคิดกันมั้ยครับว่า ช่วงท้ายของชีวิต เราอยากให้มันจบยังไง...
อยู่ให้นานที่สุด... หรือ ให้แว็บหายไปไวๆ ไม่ต้องรู้เรื่องอะไร...
คนจีนมักพูดกันว่า อาม่าที่มีบุญ จะกินอิ่ม เข้านอน ตื่นเช้ามาก็จากไปอย่างสงบ ไม่ทุกข์ทรมานใดๆ
เมื่อหลายปีก่อน มีพี่ที่รู้จักคนนึง อายุแค่ 55 ปี ลุกมาเข้าห้องน้ำตอนเที่ยงคืน แล้วป็อกไปเลย ปรากฎว่า แกมีหลอดเลือดแดงใหญ่โป่งพองแตก... ทำเอาครอบครัวช็อกตั้งหลักไม่ทัน แต่เจ้าตัวคนที่เสียชีวิต น่าจะแค่วูบเดียว...
ลีกวนยู อดีตนายกรัฐมนตรีและผู้ก่อตั้งประเทศสิงคโปร์ เคยกล่าวไว้ในบั้นปลายของชีวิตว่า ไม่ได้กลัวตาย... but please make it quick... คือ ให้ไปเร็วๆ อย่าให้ทรมาน...
พี่ที่รู้จักในที่ทำงานอีกคน ทุกเช้าก่อนออกจากบ้าน ต้องให้อาหารแม่ทางสายยางที่ใส่จากจมูกลงไปที่กระเพาะ เพราะคุณแม่ไม่สามารถจะขยับร่างกายได้ ทานอาหารเองไม่ได้ พูดก็ไม่ได้ แต่ยังมีลมหายใจ แกก็เลยต้องดูแลคุณแม่แบบนี้มา 18 ปี! เคยหัวใจหยุดเต้น ก็มีคนมาปั๊มให้จนมีชีวิตกลับขึ้นมาอยู่ในสภาพแบบนี้ใหม่ถึงสองครั้งสองครา... จนครั้งสุดท้ายถึงยอมปล่อยให้แกจากไปอย่างสงบ...
เห็นลูกหลานหลายคน ทำใจไม่ได้ที่จะปล่อยให้พ่อแม่ที่ป่วยเรื้อรังในโรงพยาบาล ความดันตกลงไปเรื่อยๆ จึงพยายามให้หมอช่วยทุกวิถีทางแล้วกลับฟื้นขึ้นมาอยู่ในสภาพที่ติดเตียงใหม่ หรือ เผชิญกับสภาพความเจ็บป่วยเรื้อรังต่อไป...
เคยลองถามตัวลูกหลานดูว่า ถ้าเป็นตัวเองอยากให้เป็นยังไง ร้อยทั้งร้อยมักตอบว่า ขอจากไปไวๆ ไม่ต้องทรมาน ยิ่งถ้าเป็นโรคเรื้อรังติดเตียงหรือโรคร้ายแรง ก็อย่าได้ปั๊มหัวใจขึ้นมาเชียว ปล่อยให้ไปสบายๆ ดีกว่า...
แต่อ้าว ไหงกับพ่อแม่ พยายามยืดให้อยู่กับเรานานๆ เพราะทำใจไม่ได้...
เคยมีญาติที่เข้าโรงพยาบาลเพราะเป็นมะเร็งระยะท้ายๆ แล้วมีอาการตาเหลืองตัวเหลืองเพราะมะเร็งไปอุดท่อน้ำดี... หมอบอกว่า ถ้าผ่าตัด by-pass ให้น้ำดีไหลออกได้ก็จะหายจากดีซ่าน... เลยถามว่า แล้วจะเป็นยังไงต่อ... หมอบอกว่า มะเร็งก็จะลามต่อไปจนอาจเสียชีวิตเพราะเลือดออกมากในทางเดินอาหาร... อ้าว...
เลยมานึกว่า ตกลงเรากำลัง ยืดอายุ (prolong life) หรือ ยืดความตาย (prolong death) กันแน่...
ถ้ายืดอายุ น่าจะช่วยให้ยังมีคุณภาพชีวิตที่ดีพอควร ยังพอช่วยตัวเองได้ กินได้ นอนหลับ ขับถ่ายได้ ยังพอพูดจาตาอ่วยได้...
และก็แปลกอย่างนะ ใครที่ดูแลใกล้ชิด มักจะโดนโทษว่าดูแลไม่ดี หรือ ก็จะมีคนคอยตั้งข้อสงสัยว่า... ถ้าไม่อย่างโน้นอย่างนี้ คงไม่ตาย...
มันแปลกที่เรามีนักวิจารณ์ให้ความเห็นเต็มไปหมด แต่พอถึงเวลาที่ต้องดูแลหรือจ่ายค่ารักษาพยาบาล กลับไม่เห็นหน้าค่าตา... จะมาอีกทีก็เมื่อคนไข้เสียไปแล้ว และก็มาด้วยคำถามว่า ทำไมไม่อย่างงั้นไม่อย่างงี้...
เวลาคนจะตายมันก็มักมีข้อสะดุดที่เป็นจุดเริ่มต้นให้ชีวิตจบลง ม่ายงั้นก็คงอยู่กันไปเรื่อยๆ จนนอนนิ่งกระดิกไม่ได้จนกว่าร่างกายจะหยุดไปเอง ซึ่งมันก็มักไม่เป็นเช่นนั้น...
ไม่ว่าจะเป็นเจ้าใหญ่นายโต พระสงฆ์องค์เจ้า... ถึงอายุนึงก็มักมีเหตุที่เป็นจุดเริ่มต้นในการลาจาก
กลับมาเรื่องลูกหลานที่ดูแลพ่อแม่ที่แก่เฒ่า ก็อาจต้องกลับมาคิดเหมือนกันว่า เราเองอยากจากไปแบบไหน แล้วคิดกลับว่า จะดูแลพ่อแม่ยังไงให้ท่านสบายไม่ต้องอยู่แบบทรมานไปเรื่อยๆ...
การดูแลทางการแพทย์ในปัจจุบันจึงเริ่มพูดกันมากถึงการดูแลในระยะสุดท้ายของชีวิต ให้ soft landing... จากไปอย่างสบาย สงบ ไม่ยืดเยื้อทรมาน..
ไม่ทรมานทั้งผู้กำลังจะจาก ผู้ที่ยังอยู่ และไม่สร้างภาระให้ลูกหลานมากเกินไป...
การดูแลที่เรียกว่า 'End of life care' หรือการดูแลในระยะท้ายๆ ของชีวิตจึงเป็นช่วงเวลาเปลี่ยนผ่านที่สำคัญ ที่ลูกหลานจะได้ช่วยกันส่งผ่านช่วงชีวิตดังกล่าวเช่นเดียวกับระยะเปลี่ยนผ่านต่างๆ ของชีวิตตั้งแต่ เกิด วัยรุ่น ตั้งครรภ์ คลอด มีครอบครัว เข้าวัยทอง วัยชรา...
ถ้ามีแนวทาง มีหลักเกณฑ์ที่เป็นที่ยอมรับกัน... ก็จะไม่ลำบากใจกับทุกฝ่ายไม่ว่าจะเป็นลูกหลาน ญาติๆ แพทย์ บุคลากรทางแพทย์ ผู้ดูแล... เพราะในระยะท้ายๆ ก็ไม่มีใครอยากเป็นคนตัดสินใจว่าจะให้รักษาต่อหรือจะหยุด... และคนที่กำลังจะจากไป ก็ไม่อยากเป็นภาระมากมายต่อไปให้ลูกหลานโดยเฉพาะด้านค่าใช้จ่าย...
ขอเพียงจ่ายเพื่อบรรเทาความทรมาน ให้สบาย... ไม่ใช่ต้องจ่ายเพราะต้องยืดความตายออกไปเพียงเพราะความรู้สึกผิด...
#ChillChatAtWork
อย่าลืมกด Like & กด Follow (และตั้งค่าเป็น see first) เพื่อจะไม่พลาดเรื่องราวดีๆที่ส่งต่อจากรุ่นสู่รุ่น
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
