12 ม.ค. 2021 เวลา 08:00 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
สัตว์ที่แกร่งที่สุดในโลก "หมีน้ำ"
สามารถอยู่โดยปราศจากน้ำได้เป็นทศวรรษ สัตว์ขนาด 1 มิลลิเมตรนี้สามารถมีชีวิตอยู่ได้ ทั้งในสภาพแวดล้อมที่ร้อนที่สุด และเย็นที่สุดบนโลก และแม้กระทั่งสามารถทนต่อ ระดับรังสีที่สูงที่สุดได้ นี่คือทาร์ดิกราดา (tardigrade)
สิ่งมีชีวิตอย่างทาร์ดิกราดา ซึ่งเป็นที่รู้จักกันในอีกชื่อว่า หมีน้ำ หาทางลัดให้กับข้อจำกัดนี้ ด้วยกระบวนการที่เรียกว่า แอนไฮโดรไบโอซิส ซึ่งมาจากภาษากรีก ซึ่งแปลว่า ชีวิตที่ปราศจากน้ำ
พวกมันจะต้องผ่านสิ่งที่เรียกว่า ภาวะทัน พวกมันม้วนตัวเหมือนลูกบอล หดหัวและขาทั้งแปดของมัน เข้าไปในร่างกาย และรอจนกระทั่งน้ำกลับมา
เมื่อทาร์ดิกราดาเข้าสู่ภาวะทัน พวกมันจะเริ่มสังเคราะห์โมเลกุลพิเศษ ซึ่งจะเข้าไปแทนที่น้ำที่หายไป จากเซลล์ของทาร์ดิกราดา อย่างเช่น ดีเอ็นเอ โปรตีน และเยื่อต่าง ๆ ถูกกักอยู่ในเมทริกซ์นี้ คาดว่าเมทริกซ์นี้ทำให้โมเลกุลต่าง ๆ อยู่ในตำแหน่งที่คงที่ เพื่อหยุดยั้งพวกมันจากการคลายตัว แตกออกเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อย และหลอมรวมกัน
เมื่อสิ่งมีชีวิตได้น้ำกลับมา เมทริกซ์ดังกล่าวก็จะละลาย ที่เหลือเอาไว้ก็คือเซลล์ที่ทำงานได้ และไม่ได้รับความเสียหาย
นอกจากความแห้งแล้ว ทาร์ดิกราดา ยังสามารถทนความเครียดอื่น ๆ ที่รุนแรงได้ เช่น การถูกแช่แข็ง ถูกให้ความร้อนสูงกว่าจุดเดือดของน้ำ การแผ่รังสีระดับสูง และแม้กระทั่งสุญญากาศในอวกาศ
นั่นทำให้เกิดการคาดเดาที่ไม่ถูกต้อง ว่าทาร์ดิกราดาเป็นสิ่งมีชีวิตต่างดาว ถึงแม้ว่ามันจะชวนคิด แต่หลักฐานทางวิทยาศาสตร์ ก็ชี้ชัดว่ามันมีจุดกำเนิดบนโลก ที่ซึ่งพวกมันมีวิวัฒนาการไปตามกาลเวลา
อันที่จริง วิวัฒนาการที่เกิดขึ้นบนโลกนี้ ได้สร้างกว่า 1,100 สายพันธุ์ ที่เป็นที่รู้จักของทาร์ดิกราดา และเพราะว่าทาร์ดิกราดานั่นเกร่งมาก มันถูกพบได้เกือบทุกแห่ง พวกมันอาศัยอยู่ในทุกทวีป รวมถึงบริเวณขั้วโลกใต้ และพวกมันยังอยู่ในไบโอม ที่มีความหลากหลาย
แต่คุณสามารถพบทาร์ดิกราดา ได้ในสถานที่ธรรมดา ๆ ได้เช่นกัน เช่น บนมอสหรือไลเคนส์ ที่ถูกพบในสนามหญ้า ในสวน และในป่า ขอแค่คุณมีความอดทนนิดหน่อย และมีกล้องจุลทรรศน์เท่านั้นเอง
ตอนนี้นักวิทยาศาสตร์กำลังพยายามค้นหา ว่าทาร์ดิกราดาใช้ภาวะทัน ซึ่งเป็นเทคนิคการต้านความแห้ง เพื่ออยู่รอดจากความเครียดอื่น ๆ ได้อย่างไร
ถ้าเราสามารถเข้าใจว่าพวกมัน และสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ ทำให้โมเลกุลที่มีความอ่อนไหว มีความเสถียรได้อย่างไร บางที เราอาจใช้ความรู้นี้ เพื่อช่วยในการทำให้วัคซีนมีความเสถียร หรือช่วยพัฒนาพืชทนแล้งที่สามารถ ทนต่อการเปลี่ยนแปลงของโลกได้
นักวิทยาศาสตร์อาจได้เบาะแสเกี่ยวกับ ข้อจำกัดทางสิ่งแวดล้อมของชีวิต และวิธีการป้องกันนักบินอวกาศ ในกระบวนการนี้ ทาร์ดิกราดายังอาจ ช่วยเราตอบคำถามที่สำคัญที่ว่า ชีวิตจะสามารถรอดอยู่บนดาวเคราะห์ ที่น่าอยู่น้อยกว่าโลกของเราได้หรือไม่
โฆษณา