15 ม.ค. 2021 เวลา 10:58 • ประวัติศาสตร์
เปิดตำนานท้าวจตุโลกบาลทั้งสี่ เทพเจ้าผู้รักษาโลกแต่ละทิศ
เหนือ ใต้ ตะวันออก และตะวันตก คำเหล่านี้คือชื่อของทิศแต่ละแห่ง ที่คนทั่วไปรู้จักกันอย่างดี แต่รู้หรือไม่ ว่าแม้กระทั่งทิศแต่ละทิศเองก็มีเทพเจ้า ผู้ทำหน้าที่ดูแลรักษาอยู่เช่นกัน โดยมีนามว่าท้าวจตุโลกบาลทั้ง 4 นั่นเองครับ
1
ท้าวจตุโลกบาล หรือ ท้าวจาตุมหาราช เป็นคำเรียกของเทพเจ้า 4 องค์ ผู้ทำหน้าที่ดูแลรักษาโลกในแต่ละทิศ อันได้แก่ ทิศเหนือ ใต้ ตะวันออก และตะวันตกครับ โดยเทพทั้ง 4 นั้นจะมีที่ประทับอยู่บนสวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกา
มาทำความเข้าใจกันก่อนดีกว่าว่าสวรรค์ชั้นนี้นั้นตั้งอยู่ตรงไหน ก่อนอื่นเลยลองนึกภาพตามแบบง่ายๆนะครับ ที่ที่เราอยู่ตอนนี้คือโลกมนุษย์ ลงไปข้างล่างเราคือนรก และสูงขึ้นไปด้านบนคือสวรรค์ โดยสวรรค์นั้นจะแบ่งแยกย่อยขึ้นไปเป็นชั้นๆ รวมทั้งหมด 6 ชั้นด้วยกัน ซึ่งเราก็มีคำเรียกรวมๆสวรรค์ทั้ง 6 นี้ว่า “ฉกามาพจร” (ไม่ได้มี 7 ชั้น เหมือนเพลงของพี่เจนะครับบ🤣) โดยสวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกา เป็นสวรรค์ชั้นแรกที่อยู่ใกล้กับโลกมนุษย์หรือมนุษย์ภูมิมากที่สุดนั่นเองครับ
ภาพจาก SociThai
เอาล่ะครับ กลับเข้าเรื่องกันต่อดีกว่า ท้าวจตุโลกบาลตามความเชื่อนั้นมีอยู่ 4 พระองค์ด้วยกัน ซึ่งเราจะมาทำความรู้จักกันไปดังนี้ครับ
1.ท้าววิรูปักษ์ (ทิศตะวันตก)
2
ท้าววิรูปักษ์ ภาพจาก https://www.thairath.co.th/news/royal/1105772
ท้าววิรูปักษ์ ทำหน้าที่ดูแลโลกทางด้านทิศตะวันตก หรือ ประจิมทิศ เป็นผู้ปกครองเหล่านาคทั้งมวล ทำให้หลายคนจึงบูชาท้าววิรูปักษ์ เพื่อให้รอดพ้นจากสัตว์มีพิษต่างๆ โดยมีปรากฎนามของท่านในคาถาขันธปริตร ซึ่งเป็นบทสวดที่ใช้ป้องกันภัยจากอสรพิษ (โบราณเรียกคาถานี้ว่า “พระปริตรกันงู”) อีกทั้งชื่อของท่านนั้น ยังเป็นหนึ่งในชื่อตระกูลของพญานาค คือตระกูลวิรูปักษ์ หรือ พญานาคสีทอง นั่นเอง
4
ภาพจาก pinterest
2.ท้าวธตรฐ (ทิศตะวันออก)
ท้าวธตรฐ ภาพจาก https://www.thairath.co.th/news/royal/1105772
ท้าวธตรฐ ดูแลโลกทางทิศตะวันออก หรือ บูรพาทิศ พระองค์เป็นผู้ปกครองของเหล่าคนธรรพ์ซึ่งเป็นเทวดาจำพวกหนึ่งมีตั้งแต่ระดับสูง กลาง และระดับล่าง มีความเชี่ยวชาญทางด้านดนตรี ศิลปะ กวี การบันเทิงต่างๆ โดยเมื่อใดที่เหล่าเทพมีงานรื่นเริง เหล่าคนธรรพ์ก็จะทำหน้าที่คอยบรรเลงเพลงและสร้างความบันเทิงให้ครับ ทำให้เรามักจะพบเห็นท้าวธตรฐในลักษณะถือพิณซึ่งเป็นเครื่องดนตรีนั่นเอง
คนธรรพ์ ภาพจาก https://writer.dek-d.com/petprajun/writer/view.php?id=1560125
3.ท้าววิรุฬหก (ทิศใต้)
ท้าววิรุฬหก ภาพจาก https://www.thairath.co.th/news/royal/1105772
ท้าววิรุฬหก ดูแลโลกทางทิศใต้ หรือ ทักษิณทิศ เป็นเจ้าแห่งเหล่ากุมภัณฑ์ ซึ่งเป็นเทวดาจำพวกหนึ่ง มีรูปร่างสูงใหญ่ ท้องโต และดูน่ากลัวกว่าเทวดาพวกอื่น กุมภัณฑ์นั้นมีตั้งแต่ระดับสูง ไปจนถึงระดับกลาง และล่าง ทำหน้าเป็นผู้เฝ้าสถานที่สำคัญต่างๆ เช่นประตูสวรรค์ รวมไปถึง ทำหน้าที่อยู่ในนรก ทั้งคอยอ่านบัญชีกรรม หรือการลงโทษสัตว์นรกต่างๆ อีกทั้งบางตำนานยังกล่าวว่าท้าววิรุฬหกนั้น เป็นเจ้าแห่งครุฑและนกอีกด้วย
1
กุมภัณฑ์
4.ท้าวกุเวร (ทิศเหนือ)
ท้าวเวสสุวรรณ ภาพจาก https://www.thairath.co.th/news/royal/1105772
หากพูดถึงชื่อท้าวกุเวรนั้น หลายๆคนอาจจะบอกว่าไม่รู้จักหรือไม่เคยได้ยินมาก่อน แต่ถ้าบอกว่าท่านมีอีกนามหนึ่งนั่นก็คือ “ท้าวเวสสุวรรณ” เชื่อว่าหลายๆคนคงร้องอ้อ เพราะเคยได้ยินกันแน่ๆครับ โดยท้าวกุเวรหรือท้าวเวสสุวรรณนั้น เป็น เทพผู้ดูแลทางด้านทิศเหนือ หรือ อุดรทิศ มักปรากฎในรูปลักษณ์ที่น่ากลัว และน่าเกรงขาม เป็นเจ้าแห่งยักษ์ รากษส ภูตผี กินนร กินรี และยังเป็นเทพแห่งความมั่งคั่ง รำ่รวยอีกด้วย ทำให้หลายคนมักจะนิยมบูชาท้าวเวสสุวรรณ เพราะเชื่อว่าท่านจะช่วยปกป้องจากสิ่งชั่วร้าย ภูตผีปีศาจต่างๆ และให้มีความมั่งคั่งร่ำรวยนั่นเอง
1
ภาพจาก Pinterest ของ Piyush Kumar
โฆษณา