ความเครียด
สมการ : ความเครียด = เหตุผล - อารมณ์ (S = R-E)
จากคำถามที่ว่า "เหตุผล (Reason) และอารมณ์ (Emotion) อะไร(เกิด)มาก่อนมาหลัง" มองให้ทะลุ คือ สภาวะทั้ง 2 อย่างนี้ "เป็นนามธรรม" แต่สามารถผลักดันให้เกิดแรงกระทำที่ "เป็นรูปธรรม" ได้ด้วยการแสดงออกทั้งทางกายและทางวาจา
อารมณ์มี 2 ขั้ว หรือ 2 โมเลกุล คือ
- อารมณ์ที่น่าปรารถนา เป็นเชิงบวก เรียกว่าอิฏฐารมณ์ (อิด-ถา-รม)
- อารมณ์ที่ไม่น่าปรารถนา เป็นเชิงลบ เรียกว่า อนิฏฐารมณ์ (อะ-นิด-ถา-รม)
ส่วน "เหตุผล " คือ ความเข้าใจและรับรู้เท่าทันสภาวะของอารมณ์ทั้ง 2 ขั่วนั้น
ยกตัวอย่าง "การเกิดอารมณ์" เช่น
ครอบครัวหนึ่ง คนในครอบครัวมี "คนขี้บ่น" (บ่นภรรยา, บ่นสามี, บ่นลูก)
ตื่นเช้ามา ต้องหาเรื่องอะไรมาบ่น บ่น และ บ่น
ถ้าคนในครอบครัวหูหนวกไม่ได้ยิน ก็จะไม่เกิดปัญหา
การบ่น เป็น "วจีทุจริต" มี "พลังงานเชิงลบ" กระตุ้นอารมณ์
ที่สามารถ "ทำลายสันติภาพ" ของโลกได้
ด้วยการส่งคลื่น "ปฏิฆะ (ปะ-ติ-คะ)" เป็นแรงผลักดันกระทบผ่านแก้วหู
เกิดพลังงานไฟฟ้าที่ส่งสัญญาณไปยังสมองส่วน "ไฮโปทาลามัส"
เพื่อกระตุ้นให้หมวกไตทั้งสองข้างหลั่ง "ฮอร์โมนอะดรีนาลีน" เข้าสู่กระแสเลือด
ทำให้เราเกิด "ความเครียด (Stress)" ชีพจรเต้นแรง ความดันโลหิตสูง
เป็นปฏิกิริยาทางเคมีของร่างกายที่แสดงออกให้เรา "สู้" หรือ "หนี"
...เมื่อเกิดความเครียด
"ฮอร์โมนคอร์ติซอล" ก็จะหลั่งออกจากต่อมหมวกไต ในปริมาณน้อยเพื่อขจัดความเครียด
แต่ถ้าเกิดความเครียดบ่อยๆ หรือเรื้อรั้ง จะหลั่งเกินความจำเป็นส่งผลทำให้เกิดโรค เช่น หลอดเลือดอักเสบ (แตก) หลอดเลือดอุดตัน เป็นต้น
...ความเครียด ยังเข้าไปกัดกินเซลล์ในสมองส่วน "ฮิปโปแคมปัส"
ซึ่งเป็นสมองส่วนที่สำคัญต่อการเรียนรู้ของมนุษย์
เมื่อการเรียนรู้ลดลง การรับรู้และความเข้าใจด้วยเหตุผลก็ลดลงตาม
เมื่อเหตุผลจาง อวิชชาก็ย่างกรายเข้ามาแทนที่....
(พลังของคำบ่นนี่มันน่ากลัวจริงๆ)
****
ความเครียดที่เกิดซ้ำๆ
ก็เหมือนหนังสือที่วางทับซ้อนกัน
วันหนึ่ง ก็จะพังล้มลง
****
ในทางพระพุทธศาสนาจึงมีหลักสำคัญ
เพื่อจัดการและป้องกันความเครียดคือ
1. ละเว้นความชั่ว (ละทุจริต 3)
2. ทำความดี (ประกอบสุจริต 3)
3. ทำจิตใจให้บริสุทธิ์ (ภาวนา ฝึกสมาธิ ใช้สติปัญญา)
*****
"ความเครียดจะทำลายสมองและปัญญา ดังนั้น เรารักษาและป้องกันได้ด้วยสิกขา 3"
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
