22 ม.ค. 2021 เวลา 10:06 • ภาพยนตร์ & ซีรีส์
เป็นไปได้ไง?!? ถ่ายทำเสร็จก่อนเขียนบท
บทความที่แล้ว เราได้พูดถึงการทำหนังสารคดีสั้น โดยวางแผนการทำงานและวางโครงเรื่องก่อนลงมือถ่ายทำ บทความนี้จะขอเล่าถึงการไม่วางแผนกันบ้าง ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่ได้เกิดขึ้นง่ายๆ ในการทำหนังสั้นสักเรื่อง หากไม่วางแผนก็ไม่น่าจะทำได้ ใช่แล้ว---ถ้าคุณไม่ได้ทำเรื่องนั้นคนเดียว แต่ถ้าคุณทำหนังคนเดียว อะไรๆ ก็เป็นไปได้ และเป็นไปแล้ว!
ก่อนที่เราจะทำหนังสั้นเรื่อง “ภาพที่ฟ้าประทาน” เราก็เคยถ่ายวิดีโอไว้เล่นๆ 1 ชุด มันไม่เป็นเรื่องเป็นราวอะไรสักอย่าง เรียกว่า “ภาพมั่ว” น่าจะเหมาะกว่า คือ เดินถือกล้องถ่ายไปเรื่อยเปื่อย เห็นอะไรก็ถ่ายเก็บไว้ตอนที่เคยไปเที่ยวบนดอยแม่สลอง จังหวัดเชียงราย พอเอามาตัดต่อก็เละเป็นโจ๊กอย่างที่เล่าไว้ในก่อนหนังจะฉายแล้ว
ผ่านมาสองปีเห็นจะได้ มีโครงการ Change the Climate Change ขึ้นมา อยากจะส่งประกวดกับเขาบ้าง แต่ไม่มีบทหนังและไม่มีเวลาไปถ่ายทำเลย ถ้าอย่างนั้นภาพที่เคยถ่ายเก็บไว้ก็น่าจะเป็นประโยชน์สินะ เราไปรื้อดูไฟล์วิดีโอเก่าๆ บนดอยแม่สลองชุดนี้มาดูอีกรอบ แล้วเกิดพล็อตขึ้นทันที โดยตั้งใจจะให้เป็นหนังสารคดีสั้น ชื่อว่า “ครั้งหนึ่งในฤดูหนาว” นำแสดงโดยตัวเอง มีเรื่องย่อว่า ผู้หญิงคนหนึ่งอยากจะเห็นดอกนางพญาเสือโคร่งหรือซากุระเมืองไทยสักครั้งในชีวิต เธอหาข้อมูลในอินเทอร์เน็ตทำให้ทราบว่าบนดอยแม่สลองมีดอกนี้อยู่ หน้าหนาวจึงเดินทางไปยังที่นั่น แต่เมื่อไปถึงก็ต้องผิดหวัง ไม่มีให้เห็นสักดอกเดียว เนื่องจากภูมิอากาศเมืองไทยเปลี่ยนไป ปีนั้นอากาศไม่หนาวมากพอ ทำให้ดอกนางพญาเสือโคร่งออกดอกไม่ตรงเวลาเหมือนปีก่อนๆ ซึ่งเราก็นำมาโยงกับสภาวะโลกร้อนได้อย่างแนบเนียน
จากนั้นเราเอาเรื่องย่อมาขยายเป็นบท โดยใช้วิธีการให้ตัวละครหลักบรรยายตลอดทั้งเรื่อง แต่ไม่ใช่บรรยายแบบให้ความรู้เหมือนสารคดีโทรทัศน์ แต่เป็นลักษณะการบ่นกับตัวเองมากกว่า สลับกับคำพูดของตัวละครอื่นๆ ที่อยู่ในหนังด้วย
 
น่าเสียดายที่ภาพที่ถ่ายมาในสมัยนั้น ไม่ใช่ความละเอียดคุณภาพ Full HD จึงไม่คมชัดเท่าใดนัก (กล้องวิดีโอตัวเดียวกับเรื่องภาพที่ฟ้าประทาน) หนังสารคดีเรื่องนี้จึงเน้นเนื้อหาอีกตามเคย
สำหรับบทหนังสารคดีสั้นเรื่องนี้เป็นเหมือนโครงเรื่องเพื่อใช้เป็นไกด์ประกอบการตัดต่อมากกว่า อย่างที่บอกแต่แรกว่าถ่ายเสร็จก่อนบท
และเมื่อส่งประกวดแล้ว หนังสารคดีเรื่อง “ครั้งหนึ่งในฤดูหนาว” ความยาว 6.40 นาทีได้รับรางวัลชมเชย เราเข้าใจว่ากรรมการคงมองข้ามเรื่องของภาพที่ไม่คมชัด แต่เพราะเป็นเรื่องที่สะท้อนความจริงของสภาพอากาศที่แปรปรวนไปของโลกได้อย่างชัดเจน ถึงตรงนี้เราจึงเชื่อมั่นว่า บทสำคัญกว่าภาพ แต่หากมีทั้งสองอย่าง หนังจะมีคุณภาพกว่านี้
ไม่ใช่แค่เรื่อง “ครั้งหนึ่งในฤดูหนาว” เท่านั้นที่ใช้ภาพบนดอยแม่สลอง แต่สต๊อกภาพชุดนี้ของเรายังเหลือพอให้นำไปตัดต่อลำดับภาพได้อีก 1 เรื่อง เป็นหนังสารคดีไร้เสียงบรรยาย และใช้ข้อความสั้นๆ แทนการบรรยาย ประกอบเพลงพระราชนิพนธ์บรรเลง “เกาะในฝัน” เพื่อส่งประกวดวีดิทัศน์สั้นในโครงการเฉลิมพระเกียรติรวมใจไทยเป็นหนึ่ง น้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ 62 ปี บรมราชาภิเษก หัวข้อ “เราจะครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแห่งมหาชนชาวสยาม” โดยสารคดีของเรามีเนื้อหาเกี่ยวกับชาติพันธุ์ของชาวเขาบนดอยแม่สลอง ที่แม้จะอยู่บนดอยสูง แต่ก็มีความจงรักภักดีต่อในหลวง เพราะพระองค์ไม่เคยทอดทิ้งคนไทยไม่ว่าจะอยู่ที่ใดก็ตาม หนังสารคดีเรื่องนี้ชื่อว่า “พ่อมองเห็นเราเสมอ” ความยาว 3.02 นาที แม้เรื่องนี้จะไม่ได้รับรางวัลใดๆ แต่แสดงให้เห็นว่า อย่างน้อยถ้าเรามีทักษะการเล่าเรื่อง เราก็สามารถผูกเรื่องให้เกิดเป็นหนังสารคดีเรื่องใหม่ได้จากวัตถุดิบที่เรามี เรื่องนี้ไม่ได้เขียนบทเลย เนื่องจากตัดเองกับมือ ทุกอย่างอยู่ในหัวแล้ว
โฆษณา