ภาษาเจ๊ะเห “ไม่เสร็จ” นะจ๊ะ
สวัสดีค่ะ มาเรียนรู้ภาษาเจ๊ะเหกันค่ะ ภาษาเจ๊ะเหเป็นสับเซ็ตของภาษาสุโขทัย และยังมีความช้า เนิบๆ คล้ายภาษาทางภาคเหนือ เพราะฉะนั้นคำศัพท์บางคำในภาษาเจ๊ะเห ก็จะคล้ายๆ กับคำในภาคเหนือค่ะ
สำหรับคำศัพท์ภาษาเจ๊ะเหที่ตูนจะมาแนะนำในวันนี้ คือคำว่า "เสร็จ" ความหมายของคำว่าเสร็จ คือการทำอะไรก็แล้วแต่จบสิ้น เรียบร้อยแล้ว ซึ่งในภาษาเจ๊ะเหมีคำศัพท์หลายคำที่สื่อความหมายว่าเสร็จค่ะ
แล้ว = เสร็จ
คำแรกคือคำว่า "แล้ว" ออกเสียงเป็นสำเนียงเจ๊ะเหว่า "แล่ว" ซึ่งตรงกับภาษาทางภาคเหนือที่ใช้คำว่าแล้ว แทนคำว่าเสร็จค่ะ
ยกตัวอย่างประโยค เช่น กินข้าวเสร็จแล้วหรือยัง เราก็จะพูดว่า กิ๋นข้าวแล้วแล้วหมี
ต่างจากคำว่า กิ๋นข้าวแล้วหมี นะคะ ถ้ากิ๋นข้าวแล้วหมี จะหมายถึง กินข้าวหรือยัง ค่ะ
มาดูตัวอย่างอีกสักประโยคค่ะ ถ้าเราจะพูดว่าขยะเยอะมาก กวาดเท่าไหร่ก็ไม่เสร็จสักที เราก็จะพูดว่า ขือย๊ะมากโจ๊วาด กว๊าดไม่แล้วห้าย ก็หมายถึง กวาดไม่เสร็จสักที
เปลือง = เสร็จ
คำที่สอง ที่หมายถึงเสร็จ ก็คือคำว่า "เปลือง" ค่ะ ออกเสียงเป็นสำเนียงเจ๊ะเหว่า "เปลื๋อง"
ยกตัวอย่างประโยค ถ้าจะถามลูกว่า ทำการบ้านเสร็จหรือยัง ก็จะพูดว่า ทำการบ้านเปลื๋องแล้วหมี ถ้าลูกทำเสร็จแล้วก็จะตอบว่า เปลื๋องแล้ว แต่ถ้ายังไม่เสร็จ ก็จะตอบว่า ไม่เปลื๋องทีเหลย
ท่าว = เสร็จ
ยังมีอีกหนึ่งคำที่สื่อความหมายว่าเสร็จ คำนี้ตูนเคยได้ยินคุณยายพูดตอนสมัยเด็กๆ นั่นก็คือคำว่า ท่าว
ยกตัวย่างประโยคค่ะ ตอนเด็กๆ ตูนเป็นคนที่อาบน้ำนานมากๆ ใช้เวลาอยู่ในห้องน้ำนาน คุณยายก็จะพูดว่า ท่าวๆได้แล้ว เพื่อนอื่นจิเข้าห้องน้ำมั่ง แปลว่า เสร็จๆได้แล้ว คนอื่นจะได้เข้าห้องน้ำบ้าง
เนื่องจากที่บ้านเราใช้น้ำบ่อ ไม่ได้ใช้น้ำประปาเหมือนในเมือง พอถึงหน้าแล้ง น้ำก็จะแห้ง ต้องใช้น้ำกันอย่างปะหยัด ทั้งที่ความเป็นจริง เราอยากจะอาบน้ำเยอะๆ ให้เย็นสดชื่นไปเล้ย ก็ต้องจำใจอาบแป๊บๆ ให้เสร็จๆไป คำว่าทำให้เสร็จๆไป นี่แหละค่ะ คุณยายจะพูดว่า ท่าวๆ เสียยาเต๊อะ
มาสรุปกันอีกครั้งนะคะ คำว่าเสร็จในภาษาเจ๊ะเห โดยทั่วไปจะใช้กันอยู่ 3 คำ นั่นก็คือคำว่า แล่ว เปลื๋อง และ ท่าว ขึ้นอยู่กับว่าบ้านไหนจะนิยมใช้คำไหนในบริบทไหน ไม่ได้มีการเฉพาะเจาะจงค่ะ สามารถใช้ได้ทั้ง 3 คำ เลยค่ะ แล้วแต่ว่าจะนึกคำไหนออก แต่ส่วนใหญ่ก็จะใช้กันอยู่ 2 คำ คือคำว่า แล่ว กับ คำว่า เปลื๋อง ส่วนคำว่า ท่าว สมัยนี้ไม่ค่อยได้ยินแล้วค่ะ ต้องคนเฒ่าคนแก่จริงๆ จึงจะได้ยินคำนี้ พูดไปก็คิดถึงคุณยายนะคะ คุณยายของตูนเสียไปหลายปีแล้ว แต่ตูนก็ยังจดจำไม่ลืมว่าเราพูดภาษาเจ๊ะเหได้ ก็เพราะได้พูดกับคุณยายบ่อยๆ ตอนที่ยังเป็นเด็กนี่แหละค่ะ
เรื่องราวของคำว่า "เสร็จ" ตูนได้ทำคลิปเอาไว้ในช่องยูทูบ เพื่อนๆ สามารถคลิกชมได้ที่ลิงก์นี้เลยนะคะ https://www.youtube.com/watch?v=cw_vkMAlqXc
ขอบคุณสำหรับการติดตามอ่าน จนกว่าจะพบกันใหม่...สวัสดีค่าาาาา
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
