Blockdit Logo
Blockdit Logo (Mobile)
สำรวจ
ลงทุน
คำถาม
เข้าสู่ระบบ
มีบัญชีอยู่แล้ว?
เข้าสู่ระบบ
หรือ
ลงทะเบียน
ง่ายกว่าที่คุณคิด
•
ติดตาม
1 ก.พ. 2021 เวลา 14:31 • หนังสือ
ไส้เดือนสัตว์มหัศจรรย์ที่มี 2 เพศอยู่ในตัวเดียวกัน
ไส้เดือนเป็นสัตว์มหัศจรรย์มี2เพศในตัวเดียวกัน
และเป็นสัตว์ที่ตัวขาดจะไม่ตายทันทีอีกทั้งยังเป็นสัตว์มีคุณค่าต่อพื้นดินและป่าไม้ให้อุดมสมบรณ์
อีกด้วย
ด้านไหนตัวผู้ตัวเมียคับ
1.ประวัติของไส้เดือนดิน
โดยทั่วไปคนส่วนใหญ่จะเคยชินกับการเรียกไส้เดือนดิน ว่า "ไส้เดือน" โดยไม่ต้องมีคำว่าดินต่อท้าย แต่จากความก้าวหน้าทางการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำในปัจจุบัน ได้พบอาหารธรรมชาติที่สำคัญของสัตว์น้ำเพิ่มมากขึ้น และมีชื่อเรียกเช่นเดียวกับไส้เดือน เช่น ไส้เดือนน้ำ (Tubifex) และไส้เดือนทะเล (แม่เพรียง เพรียงทราย ; Clam worm, Sand worm) จึงทำให้นักวิชาการในปัจจุบันเรียกไส้เดือนที่พบตามดินทั่วไป ว่า "ไส้เดือนดิน"
2.ลักษณะรูปร่างของไส้เดือนดิน
ลักษณะทั่วไปของไส้เดือนดินมีรูปร่างเป็นทรงกระบอกยาว ด้านหัวและท้ายเรียวแหลม ความยาวลำตัวประมาณ 10 - 20 เซนติเมตร ผนังลำตัวชั้นนอกเป็นคิวติเคิลที่ปกคลุมด้วยสารพวกโพลีแซคคาไรด์ เจลาติน และชั้นอีพิเดอร์มิส มีเซลล์ ต่อมต่างๆ ที่ทำหน้าที่สร้างน้ำเมือก ทำให้ผิวลำตัวชุ่มชื้น ลำตัวแบ่งเป็นปล้องชัดเจนจำนวนประมาณ 120 ปล้อง (ไส้เดือนดินในบ้านเรา) ทางด้านหัวมีช่องปากอยู่กึ่งกลางของปล้องแรก โดยมีติ่งเนื้อ (Prostomium) ทำหน้าที่คล้ายริมฝีปาก แต่ละปล้องจะมีเดือยเล็กๆ ใช้ในการเกาะกับดินเพื่อการเคลื่อนที่ และการจับคู่ผสมพันธุ์ มี Clitellum ซึ่งเกิดจากปล้องใกล้ส่วนหัว จำนวน 3 - 4 ปล้อง รวมกันเป็นปล้องเดียว มีหน้าที่สร้างปลอกหุ้มไข่ที่ได้รับการผสมแล้ว อวัยวะที่สำคัญจะอยู่ระหว่างปล้องที่ 1 - 30
สำหรับไส้เดือนดินที่พบมากในบ้านเรา จะมี 2 ชนิด คือ พันธุ์ขี้คู้ (Pheretima posthuma ) ลำตัวสีเทา ขนาดใหญ่ยาวประมาณ 6 - 8 นิ้ว พบได้ทั่วไปในดินในสวนผลไม้ หรือในสนามหญ้า ในชั้นดินที่ค่อนข้างลึก กินเศษใบไม้ที่เน่าเปื่อย และดินบางส่วนเป็นอาหาร และ พันธุ์ขี้ตาแร่ (Pheretima peguana ) มีลำตัวเป็นสีแดงออกม่วง ยาวประมาณ 2- 5 นิ้ว อาศัยอยู่ในมูลสัตว์ หรือ กองเศษซากพืชที่เน่าเปื่อย ที่มีความชื้นสูง กินมูลสัตว์ และเศษซากพืชที่เน่าเป็นอาหาร ทั้ง 2 ชนิดมีลักษณะสำคัญอื่น ๆ ดังนี้
แผนภาพนูนของไส้เดือนดิน
Clitellum เกิดจากการรวมตัวของปล้องที่ 14 - 16
ช่องเปิดสำหรับรับสเปิร์มจากตัวอื่น จำนวน 3 คู่ อยู่ในร่องระหว่างปล้อง 6/7, 7/8 และ 8/9 ร่องละ 1 คู่ เรียก Spermathecal pore หรือ Seminal receptacle pore (เป็นช่องเปิดของถุงรับสเปิร์ม Seminal receptacle)
ช่องออกไข่ มี 1 ช่อง อยู่ตรงกลางของปล้องที่ 14 ทางด้านท้อง เรียก Female pore
ช่องปล่อยสเปิร์ม จำนวน 1 คู่ อยู่ปล้องที่ 18 ทางด้านท้อง เรียก Male pore
ตุ่มสำหรับยึดเกาะในระหว่างผสมพันธุ์ จำนวน 2 คู่ อยู่ในร่องระหว่างปล้อง 17/18 และ 18/19 ร่องละ 1 คู่ เรียก Genita papilla หรือ Copulatory papilla
ช่องเปิดของอวัยวะขับถ่าย แทบทุกปล้องทางด้านท้องมีช่องเปิดของอวัยวะขับถ่าย จำนวนปล้องละ 1 คู่ เรียก Nephridiopores
ช่องทวาร มี 1 ช่อง อยู่ปลายสุดของปล้องสุดท้าย
3.การจำแนกเพศไส้เดือนดิน
ไส้เดือนดินเป็นสัตว์ที่มีต่อมเพศทั้งสองเพศในตัวเดียวกัน คือ ในตัวเดียวจะมีทั้งรังไข่และอัณฑะเจริญอยู่ แต่โดยทั่วไปจะไม่เกิดการผสมระหว่างไข่และสเปิร์มในตัวเอง เนื่องจากตำแหน่งของอวัยวะสืบพันธุ์ทั้งสองเพศไม่สัมพันธ์กัน และมีการสร้างเซลล์สืบพันธุ์ไม่พร้อมกัน ไส้เดือนดินจึงต้องมีการแลกเปลี่ยนสเปิร์มซึ่งกันและกัน
อวัยวะสืบพันธุ์เพศผู้ จะมีถุงอัณฑะ (Testes) อยู่ในปล้องที่ 11 และ 12 ปล้องละ 1 คู่ จะสร้างสเปิร์มแล้วเก็บไว้ในถุงพัก เรียก Seminal vesicle (Vesicular seminalis) ซึ่งอยู่ข้าง ๆ ถุงอัณฑะ และมีต่อมสร้างน้ำหล่อเลี้ยงสเปิร์ม เรียก Prostate gland มีลักษณะเป็นแผ่นแบนแผ่ออก อยู่บริเวณปล้องที่ 18 - 20 มีท่อนำสเปิร์ม (Vas deferens) รับสเปิร์มจากปากกรวยไปเปิดที่ช่องสืบพันธุ์เพศผู้
ไส้เดือน
อวัยวะสืบพันธุ์เพศเมีย จะมีรังไข่ (Ovaries) อยู่ในปล้องที่ 13 จำนวน 1 คู่ ทำหน้าที่สร้างไข่่ รังไข่แต่ละข้างมีท่อนำไข่ (Oviduct) รับไข่จากปากกรวยไปเปิดที่ช่องสืบพันธุ์เพศเมีย
ข้อฝากข้อคิดสั้นๆไว้น่ะครับ
ไส้เดือนเป็นสัตว์ที่มีความมหัศจรรย์อย่างมากในเรื่องความสมบูรณ์ของพื้นดินและน่ายกย่องแต่กับคนบางคนพอเห็นไส้เดือนก็ขยะแขยงจนไม่เห็นคุณค่าของไส้เดือน
ไส้เดือนทั้งพรวนดิน ย่อยใบไม้ กิ่งไม้โดยการกินและถ่ายมูลของมาเป็นปู๋ยให้ต้นไม้ ผักต่างๆ
คุณค่าไม่ได้ดูตรงที่ฐานะตำ่ สูงแต่ดูตรงที่การ
กระทำของที่เวลาผ่านมาและต่อไป
แหล่งข้อมูล
สนใจการเพาะเลี้ยงไส้เดือน
https://home.kku.ac.th/pracha/Earthworm%20Culture.htm
บันทึก
2
2
โฆษณา
ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
© 2025 Blockdit
เกี่ยวกับ
ช่วยเหลือ
คำถามที่พบบ่อย
นโยบายการโฆษณาและบูสต์โพสต์
นโยบายความเป็นส่วนตัว
แนวทางการใช้แบรนด์ Blockdit
Blockdit เพื่อธุรกิจ
ไทย