9 ก.พ. 2021 เวลา 02:49 • สุขภาพ
“สวัสดีค่ะ วันนี้เป็นอะไรมาคะ” ประโยคทักทายแบบอัตโนมัติเกิดขึ้นเมื่อผู้ป่วยชายวัยกลางคนนั่งลงบนเก้าอี้
“ปวดข้อเท้ามากๆครับ”
1
“อะคิลิส tendon ขาด” เราพูดหลังซักประวัติและตรวจร่างกาย คนไข้ที่มาด้วยปวดข้อเท้าทันทีขณะเล่นบาส และยืนไม่ได้เพราะปวดมาก
“ลิส...ลิส อะไรนะครับ” คนไข้ถามอย่างงงๆ
“อ๋อ หมอหมายถึงเอ็นร้อยหวายขาดค่ะ”
วันนี้จะมาเล่าที่มาของชื่อ Achilles tendon หรือ เอ็นร้อยหวายที่เรารู้จักกัน
Achilles tendon มาจากชื่อวีรบุรษในตำนานกรีก ชื่อ
อะคิลิส คือเขาเป็นลูกของเพเลอุลและนางธีทิส เท้าความนิดว่าก่อนหน้านั้นนางธีทิสเป็นที่หมายปองของทั้งซูสและโพไซดอนแต่มีคำทำนายว่า ลูกที่เกิดมานั้นจะเหนือกว่าพ่อของตน ทั้งคู่จึงพร้อมใจยกนางธีทิสให้กับเพเลอุส
แรกเกิดแม่ของอะคิลลิสได้เอาเค้าไปจุ่มแม่น้ำ Styx ซึ่งเป็นแม่น้ำที่กั้นระหว่างความเป็นกับความตาย (แนบรูปเงาดำๆพายเรือในน้ำ) เชื่อกันว่าถ้าใครที่ได้จุ่มลงในแม่น้ำนี้จะเป็นอมตะ หนังเหนียว แต่ซวยเพราะตอนจุ่มคุณแม่ดันจับที่ข้อเท้า ทำให้ส่วนข้อเท้าไม่จุ่มน้ำ (แนบรูป)
ดังนั้นอะคิลิสจึงแข็งแกร่งสุดๆ ตีรันฟันแทงไม่เข้า อะคิลลิสจึงเป็นแม่ทัพอันดับหนึ่งเลย แถมยังมีคำทำนายจากแม่ตัวเองว่า กรีกจะไม่มีทางชนะทรอยได้ถ้าขาดอะคิลลิส อะกาเมนอนซึ่งเป็นแม่ทัพกรีกจึงชวนอะคิลลิสซึ่งตอนนั้นอายุแค่ 10 ขวบไปออกรบด้วย
(ถ้ามีคนสนใจจะมาเล่าเรื่องสงครามเมืองทรอย)
อะคิลลิสตั้งทัพอยู่ที่หน้ากรุงทรอยนานถึง 15 ปี ตอนแรกอะคิลลิสก็ไม่ได้สนใจจะเอาชนะทรอย แต่พอเพื่อนสนิท(และคนรัก)ของอะคิลิส ชื่อเปรโตคัส โดนเฮกเตอร์ แม่ทัพของทรอยฆ่า อะคิลลิสก็โกรธมากจนลืมคำทำนายอีกอันว่า ถ้าอะคิลลิสฆ่าเฮกเตอร์ อะคิลลิสก็จะสิ้นชีพด้วย
อะคิลิสสู้กับเฮกเตอร์
อะคิลลิสฆ่าเฮกเตอร์และใช้รถม้าลากศพเป็นการประจาน และเข้าทำลายกรุงทรอยด้วยการส่งม้าไม้ แต่หลังจากนั้นก็เป็นไปตามคำทำนาย อะคิลลิสถูกธนูอาบยาพิษยิงที่ข้อเท้าโดยปารีส
อะคิลลีสซึ่งมีจุดอ่อนเพียงจุดเดียวที่ข้อเท้า ทำให้เกิดสำนวนอังกฤษที่ว่า Achilles' heel หมายถึงจุดอ่อนนั่นเอง
1
ปจบ การรักษาภาวะเอ็นร้อยหวายฉีกขาดมี 2 แบบที่สำคัญ ได้แก่ การรักษาแบบอนุรักษ์ และการผ่าตัด แล้วแต่ผู้ป่วยแต่ละคนค่า
โฆษณา