ขอทานหาย
เอนก นาวิกมูล เขียนบ่าย 14.25 น.อังคาร 9 กพ2564
ในโบสถ์วัดภาวนาภิรตาราม บางขุนนนท์ ธนบุรี เคยมีภาพขอทานนั่งสีซออยู่ข้างบันไดขึ้นพระพุทธบาท
เป็นจดหมายเหตุเล็กๆว่าสมัยโน้นเวลามีเทศกาลไหว้พระบาท เดือน 3 คนขอทานนิยมไปออกันอยู่แถวพระพุทธบาทไม่น้อย เพราะเงินดี
ไปนั่งขอเฉยๆก็ได้ ไปนั่งสีซอก็ได้ ไปนั่งร้องเพลงก็ได้
ป้าสำอาง (2469-2540 อายุ 71 ปี) บอกว่าบางทีไป “นั่งตีแปลง” คือนั่งล้อมกันเป็นวง ช่วยกันร้องเรื่องลักษณวงศ์บ้าง จันทโครบบ้าง คนชอบฟัง ถ้าใครถ่ายเป็นภาพยนตร์ไว้ก็คงน่าดูมาก
นั่นเป็นเหตุการณ์ยุค 2480
วัดภาวนาสร้างเมื่อต้นสมัย ร.5
อินเตอร์เนตช่วยสรุปประวัติให้ทราบเร็วๆว่า วัดนี้เดิมชื่อว่า วัดใหม่วินัยชำนาญ สร้างเมื่อพ.ศ.2429
ขุนชำนาญสมบัติ (เล็ก จุลกะ) ซึ่งต่อมาได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็น พระภาษีสมบริบูรณ์ กับ คุณหญิงเผื่อน เป็นผู้สร้าง
พ.ศ.2455 รัชกาลที่ 6 เสด็จฯ มาพระราชทานผ้าพระกฐินเป็นการส่วนพระองค์ ได้พระราชทานนามวัดใหม่ว่า "วัดภาวนาภิรตาราม"
ในโบสถ์วัดภาวนามีจิตรกรรมฝาผนังสมัย ร.5 วาดเรื่องทศชาติ ได้น่าชม
ภาพที่ผมสนใจมานานคือภาพขอทานนั่งสีซอดังกล่าวนำในตอนต้นเพราะเกี่ยวข้องกับเรื่องเพลงพื้นบ้านที่สนใจอยู่แล้ว
นอกจากนั้นคือภาพบ้านเรือนที่มีลายลูกไม้แบบขนมปังขิงของฝรั่ง
ภาพเจ๊กลากรถ ภาพการเล่นพนัน ภาพเจ๊กพายเรือขายเหล้า ภาพคนถือไม้แก้งก้น เป็นต้น
พ.ศ.2523 สมาคมอนุรักษ์ศิลปกรรมและสิ่งแวดล้อม ร่วมกับการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย ถ่ายภาพจิตรกรรมวัดภาวนา กับวัดนายโรง มาจัดพิมพ์เป็นหนังสือปกแข็ง 1เล่มบางๆ
สมัยนั้นจิตรกรรมยังใช้ได้ มีหลุดร่วงแค่บางช่วง คือภาพตอนมโหสถ
พุธ23สค2538 นายเอนกไปถ่ายภาพเป็นสไลด์และสี ยังดูดี
พุธ8 กค 2552 นายเอนกพาพี่ชายไปดู ภาพขอทานหายไปอย่างสิ้นเชิง ภาพอื่นๆเช่นเจ๊กลากรถ และเรือนขนมปังขิง กะเทาะหลุดเหลือแค่บางส่วน
ภาพคนนั่งถ่ายอุจจาระ ถือไม้แก้งก้น ไม่แน่ใจว่ายังอยู่หรือไม่
หากจำไม่ผิดดูเหมือนปัญหาจะเกิดจากน้ำท่วม และความชื้น
การที่นำกรณีวัดภาวนามาแสดงอีกครั้งก็เพื่อย้ำเตือนว่า ภาพจิตรกรรมเมืองไทยนั้นเป็นทั้งเครื่องแสดงฝีมือของคนในชาติ
และเป็นจดหมายเหตุบอกเล่าวิถีชีวิตด้านต่างๆสมัยต่างๆซึ่งอาจหาจากภาพถ่ายไม่ได้
แต่มันเปราะบางมาก
มีโอกาสสูญหายได้ง่าย ไม่จากความร้อน-ชื้น ก็จากการถูกคนมือบอนขีดขูดเล่น หรือถูกสั่งลบทิ้ง ไม่ก็วาดทับวาดเติมด้วยฝีมือช่างชั้นเลวเห็นแล้วต้องเบือนหน้าหนี
พบมามากต่อมากแล้ว
ส่วนใหญ่กู้คืนไม่ได้ หายแล้วหายเลย วาดใหม่อย่างไรก็ไม่เหมือนเก่า
ในสมัยที่เรามีกล้องดิจิทัล และมีนักถ่ายภาพฝีมือดีมากขึ้นแล้ว จึงควรช่วยกันถ่ายรูปจิตรกรรมฝาผนังไว้ให้ทุกซอกทุกมุม จะเป็นการดีที่สุด
เราอย่าไปวัดเพียงเพื่อกราบไหว้ขอพรเท่านั้น คนมีฝีมือ แบ่งเวลาไปช่วยถ่ายบ้าง
ทางวัดเอง ถ้าได้รับเงินบริจาคมากพอก็ควรแบ่งไปจ้างช่างถ่ายภาพไว้บ้าง ไม่ควรเน้นสร้างแต่รั้วกำแพงซุ้มประตูหมู่อาคารไม่รู้จักเลิก
ขอทานหาย
เอนก นาวิกมูล เขียนบ่าย 14.25 น.อังคาร 9 กพ2564
คำบรรยายภาพ
1.ภาพขอทาน-พระพุทธบาทแบบเต็ม เมื่อ พ.ศ.2538 เอนก นาวิกมูล ถ่ายไสลด์ SLA-0350-037-พุธ23สค2538
2.เจาะเฉพาะขอทานสีซอ เอนก นาวิกมูล ถ่ายไสลด์ SLA-0351-003-พุธ23สค2538
2.ภาพขอทานเมื่อ พ.ศ.2552 (กะเทาะหายไปแล้ว) เอนก นาวิกมูล ถ่าย 00902-013-พุธ8กค2552
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
