12 ก.พ. 2021 เวลา 03:50 • การศึกษา
“มารู้จัก Neocolonialism กันเถอะ”
Neocolonialism = neo- + colonial + -ism
Neo- = ใหม่
Colonial = colony + -al = (adj.) เกี่ยกับอาณานิคม [colony = (n.) อาณานิคม]
-ism ทำให้เป็นคำนามที่เกี่ยวกับความเชื่อ การศึกษา หรือแนวปฏิบัติ
Neocolonialism คือ แนวปฏิบัติเกี่ยวกับอาณานิคมแบบใหม่ โดยที่แบบใหม่นี้ต่างจากแบบเก่าตรงที่ แบบใหม่ไม่ได้เป็นการไปยึดครองพื้นที่ของชาวพื้นเมืองและไปตั้งรกรากแทนชาวพื้นเมืองอย่างแบบเก่า แต่หลักการยังคงเดิม นั่นก็คือ การขยายอิทธิพลและการแสวงหาผลประโยชน์ เพื่อให้ได้มาซึ่งทรัพยากรทั้งวัตถุดิบและแรงงานในราคาถูก
Neocolonialism เกิดขึ้นหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 จนถึงปัจจุบัน ประเทศมหาอำนาจได้เข้าแทรกแซงประเทศด้อยพัฒนาผ่านทางเศรษฐกิจ การเงิน และการเข้าไปลงทุนหรือค้าขายในรูปแบบของบริษัทข้ามชาติ
ในช่วงสงครามเย็น ประเทศมหาอำนาจได้เข้าแทรกแซงทางการเมืองในหลายประเทศ อย่าง สหรัฐอเมริกามีนโยบาย ‘Truman Doctrine’ ที่จะช่วยเหลือด้านการเงินแก่รัฐบาลประเทศอื่นที่เตรียมพร้อมให้สหรัฐอเมริกาปกป้องจากคอมมิวนิสม์ การแทรกแซงความขัดแย้งทางการเมือง นอกจากจะทำให้ประเทศที่พัฒนาแล้วได้แผ่ขยายอิทธิพล ยังทำให้ประเทศด้อยพัฒนาตกอยู่ภายใต้การควบคุมของประเทศเหล่านั้น รูปแบบทางการเมืองแบบใหม่ที่ประเทศที่พัฒนาแล้วเสนอและช่วยจัดตั้งจะเป็นการเอื้อผลประโยขน์แก่ประเทศที่พัฒนาแล้วมากกว่า การแทรกแซงทางการเมืองมีมาเรื่อย ๆ จนถึงปัจจุบัน เช่น การที่สหรัฐอเมริกาและรัสเซียเข้าไปแทรกแซงในประเทศแถบตะวันออกกลาง เป็นต้น
ประเทศมหาอำนาจใหม่อย่างจีน ในตอนนี้ก็ได้แผ่ขยายอิทธิพลมากขึ้น และแน่นอนว่าได้เข้าไปแสวงหาผลประโยชน์ทางทรัพยากรในประเทศด้อยพัฒนา อย่าง ประเทศในแอฟริกา และประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นต้น การลงทุนของจีนในประเทศเหล่านี้ดูจะเป็นการช่วยเหลือทางด้านเศรษฐกิจ แต่สิ่งที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนี้ไม่ได้มีเพียงแค่เศรษฐกิจ แต่รวมถึงสวัสดิภาพของแรงงานชาวพื้นเมือง สิทธิมนุษยชน สิ่งแวดล้อม และการแทรกแซงทางการเมืองการปกครองด้วย
หลายประเทศที่พัฒนาแล้วมีการรวมกลุ่มทำข้อตกลงหรือสนธิสัญญากับประเทศด้อยพัฒนา เช่น พวกข้อตกลงหุ้นส่วนทรานส์แปซิฟิก อย่าง TPP และ CPTPP ซึ่งถือได้ว่าเป็นการแทรกแซงทางเศรษฐกิจรูปแบบหนึ่ง นอกจากผลกระทบทางด้านเศรษฐกิจแล้ว ยังกระทบวิถีชีวิต ความเป็นอยู่ และระบบสุขภาพของผู้คนในประเทศด้อยพัฒนาเหล่านั้นอีกด้วย
(ข้อมูลบางส่วนมาจาก https://www.britannica.com/topic/neocolonialism)
โฆษณา