19 ก.พ. 2021 เวลา 14:48 • ประวัติศาสตร์
The Statute of Anne 1710 คือกฎหมายลิขสิทธิ์ฉบับแรกของโลก ที่ ใช้คุ้มครองสิทธิ์ในบทความของผู้เขียน แทนที่สิทธิ์ในมือของโรงพิมพ์ในอังกฤษ วันนี้แอดจะมาเล่าถึงที่มาแบบย่อๆให้อ่านกันเล่นๆนะครับ 🤗
.
หากย้อนประวัติดูเรื่องราวของลิขสิทธิ์ของทางฝั่งอังกฤษ(ที่ไม่ใช่ตรางู) นั่นมีที่มาจาก ปี 1476 ที่นาย William Caxton ได้นำแท่นพิมพ์เข้ามาใช้งานที่อังกฤษ งานพิมพ์จึงเป็นที่นิยม และมีความสำคัญต่อระบบเศรษฐกิจอย่างมากในช่วงนั้น แต่ทว่าในปี 1534 ทางอังกฤษได้มีการสั่งห้ามนำเข้าผลงานวรรณกรรม จากต่างประเทศต่อเนื่องไปจนถึงปี 1538 ทางอังกฤษก็ได้ออกกฎหมายมาเพิ่มเติม เพื่อสกัดกั้นการเผยแพร่หลักคำสอนของลัทธิ Lutheran (แขนงหนึ่งในคริสต์นิกาย โปรเตสแตนต์) ที่กำลังขยายฐานสาวกอยู่ในทางตอนเหนือของยุโรป โดยให้เหตุผลว่า หลักคำสอนของ Lutheran นั้นเป็นสิ่งชั่วร้าย
.
จากความต้องการที่จะสกัดกั้น หลักคำสอนของ Lutheran ทางรัฐบาลอังกฤษ เลยให้อำนาจแก่โรงพิมพ์ในการเซ็นเซอร์ และคัดกรองเนื้อหาก่อนที่จะจัดพิมพ์เพื่อขาย โดยจุดประสงค์เพื่อป้องกันและเซ็นเซอร์เนื้อหาที่ไม่พึงประสงค์ของทางการจากนักเขียน โดยที่กฎหมายในด้านนี้ก็ถูกพัฒนาขึ้นมาเรื่อยๆจนถึงปี 1662 ได้ออกกฎ Licensing Act เพื่อคุ้มครองการตีพิมพ์และจัดจำหน่าย ที่ควบคุมโดย Stationers' Company ซึ่งเป็นสมาคมกลุ่มนายทุนอุตสาหกรรมเครื่องพิมพ์ที่มีอำนาจพิเศษในการพิมพ์และความรับผิดชอบในการเซ็นเซอร์ งานวรรณกรรมต่างๆ โดยงานวรรณกรรมต่างๆจะถือเป็นลิขสิทธิ์ของโรงพิมพ์ แต่ทว่ากฎหมายนี้พอนานๆไป กลายเป็นการผูกขาดของโรงพิมพ์ซะเอง โดยมีเรื่องตลกร้ายเรื่องหนึ่งของระบบนี้คือ ลิขสิทธิ์หนังสือบางเล่ม ที่คนเขียนตายไปแล้ว แต่ลิขสิทธิ์ก็ยังคงอยู่ที่โรงพิมพ์อยู่ดี
.
ซึ่งต่อมา เมื่อตัวข้อบังคับ Licensing Act ได้หมดวาระลงใน 1695 ซึ่งตามกฎหมายนี้จะต่ออายุใบอนุญาตได้ 2 ปีครั้ง แต่คราวนี้ทางฝั่งรัฐบาลของอังกฤษได้ปฏิเสธการต่ออายุใบอนุญาต ด้วยแรงขับเคลื่อนของเหล่านักเขียนที่มีอิทธิพลและมีชื่อเสียงในยุคนั้นอย่างเช่น John Locke (บิดาแห่งประชาธิปไตย) และ John Milton (เจ้าของหนังสือAreopagitica) ผลักดันทำให้เกิด The Statute of Anne 1710 ขึ้น จากความเห็นชอบของรัฐสภา Great Britain ที่จะให้ลิขสิทธิ์ตัวบทความ เป็นของนักเขียน แทนที่การผูกขาดของเหล่าโรงพิมพ์ และดูแลโดยหน่วยงานภาครัฐบาล
.
The Statute of Anne ถือเป็นกฎหมายลิขสิทธิ์ฉบับแรกในราชอาณาจักรGreat Britainและเป็นกฎหมายลิขสิทธิ์ฉบับสมบูรณ์ฉบับแรกของโลก ตราขึ้นในปี 1709 ถึงปี 1710 และมีผลบังคับใช้ในวันที่ 10 เมษายน ปี 1710 โดยตั้งชื่อตามสมเด็จพระราชินีนาถแห่งGreat Britain ในสมัยนั้น และท่านยังเป็นพระราชินีในราชวงศ์สจวต (House of Stuart) พระองค์สุดท้ายของราชอาณาจักรอังกฤษ
.
และต่อจากนั้น กฎหมายเรื่องลิขสิทธิ์ก็มีวิวัฒนาการมาเรื่อยๆ และแพร่ไปยังทั่วโลก จนถึงปัจจุบัน
.
แต่ต่อให้มีกฎหมายเรื่องลิขสิทธิ์ที่รุนแรง และเข้มแข็งมากขึ้นจากสมัยก่อนมากขนาดไหน
.
ปัจจุบันนี้ก็ยังคงมีการคัดลอก เอาผลงานคนอื่นเอาไปใช้หาประโยชน์ โดยไม่ได้รับอนุญาตจากเจ้าของงาน อยู่ดี...
.
บางอย่างก็อยู่ที่จิตสำนึกของเราครับ ชิ้นงานบางอย่างผู้จัดทำ ก็ทำด้วยความตั้งใจ ใช้ฝีมือและแรงงานมากมาย แต่ก็ยังมีคนคอยชุบมือเปิบเอาโดยไร้มารยาทอยู่เนืองๆ ในสังคม โดยไร้ซึ่งจิตสำนึกใดๆ
แอดหวังว่าทุกคนจะมีจิตสำนึกที่ดีนะครับ 🤗
Friday with World History
#Obsoletearticles
โฆษณา