24 ก.พ. 2021 เวลา 04:42 • ประวัติศาสตร์
พระสังฆราชแห่งสังฆมณฑลไทย
สมเด็จพระสังฆราช เป็นตำแหน่งที่มีมาตั้งแต่สมัยกรุงสุโขทัย ดังมีหลักฐานจากศิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช ได้จารึกคำว่าสังฆราชไว้ด้วย สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก เป็นตำแหน่งสมณะศักดิ์สูงสุดฝ่ายพุทธจักรของคณะสงฆ์ราชอาณาไทย
ต่อมาสมัยกรุงศรีอยุธยา ได้เพิ่มตำแหน่งสมเด็จพระสังฆราชเป็นสกลมหาสังฆปริณายก มีอำนาจว่ากล่าวออกไปถึงหัวเมือง โดยมีสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ เจ้าคณะใหญ่ฝ่ายคามวาสี เป็นพระสังฆราชขวา สมเด็จพระวันรัตเจ้าคณะใหญ่ฝ่ายอรัญวาสี เป็นสังฆราชซ้าย องค์ใดมีพรรษายุกาลมากกว่า ก็ได้เป็นสมเด็จพระสังฆราช
ในสมัย สมเด็จพระที่นั่งสุริยาศน์อมรินทร์มีพระราชดำริให้คงราชทินนามนี้ไว้ ทรงตั้งราชทินนามสมเด็จพระสังฆราชเป็น สมเด็จพระอริยวงศาสังฆราชาธิบดี และมาเป็น สมเด็จพระอริยวงษญาณ ในสมัยกรุงธนบุรี และได้ใช้ต่อมาจนถึง รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงได้ทรงปรับปรุงเพิ่มเติมเป็น "สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ" ซึ่งได้ใช้มาจนถึงปัจจุบัน
แผ่นดวงตราไปรษณียากรที่ระลึก ชุด 19 สมเด็จพระสังฆราชแห่งกรุงรัตนโกสินทร์
รายพระนามสมเด็จพระสังฆราชแห่งกรุงรัตนโกสินทร์
(พระนาม พุทธศักราชที่เริ่มวาระ และสิ้นสุดวาระ)
สมเด็จพระสังฆราช (ศรี)
พุทธศักราช 2325-2337
สมเด็จพระสังฆราช (ศุข)
พุทธศักราช 2337-2359
สมเด็จพระอริยวงษญาณ (มี)
พุทธศักราช 2359-2362
สมเด็จพระอริยวงษญาณ (สุก ญาณสังวร)
พุทธศักราช 2362-2365
สมเด็จพระอริยวงษญาณ (ด่อ)
พุทธศักราช 2365-2385
สมเด็จพระอริยวงษญาณ (นาค)
พุทธศักราช 2386-2392
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส (สุวณฺณรํสีมหาเถร)
พุทธศักราช 2394-2396
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ (ปัญฺญาอคฺคมหาเถร)
พุทธศักราช 2396-2435
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (สา ปุสฺสเทโว)
พุทธศักราช 2436-2442
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส (มนุสฺสนาคมหาเถร)
พุทธศักราช 2442-2464
พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า (สิริวฑฺฒนมหาเถร)
พุทธศักราช 2464-2480
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (แพ ติสฺสเทโว)
พุทธศักราช 2481-2487
สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณวงศ์ (สุจิตฺตมหาเถร)
พุทธศักราช 2488-2501
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (ปลด กิตฺติโสภโณ)
พุทธศักราช 2503-2505
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (อยู่ ญาโณทโย)
พุทธศักราช 2506-2508
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (จวน อุฏฺฐายี)
พุทธศักราช 2508-2514
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (ปุ่น ปุณฺณสิริ)
พุทธศักราช 2515-2516
สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวราลงกรณ (วาสนมหาเถร)
พุทธศักราช 2517-2531
สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณสังวร (สุวฑฺฒนมหาเถร)
พุทธศักราช 2532-2556

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา