25 ก.พ. 2021 เวลา 01:07 • การศึกษา
ประวัติ นางนพมาศ
นางนพมาศ มีตัวตนอยู่จริงในสมัยพระร่วงเจ้า
กรุงสุโขทัย
นางนพมาศ ..แอพเกจิ
นางนพมาศ หรืออีกชื่อหนึ่ง คือ ท้าวศรีจุฬาลักษณ์
ซึ่งนางได้ชื่อว่า เป็นกวีหญิงคนแรกของสยาม
และมีความงามพร้อม สำหรับกุลสตรี เป็นธิดา
พระศรีมโหสถ (เป็น พราห์ม)กับนางเรวดี
รับราชกาลกับพระร่วงเจ้ากรุงสุโขทัย
ซึ่ง สมเด็จกรมพระยาดำรงค์ราชานุภาพทรง
สันนิฐานว่า คำว่า"พระร่วงเจ้า" น่าจะเป็น
พระมหาธรรมราชาลิไทย
นางนพมาศ..แอพเกจิ
นางนพมาศได้ถวายตัวรับราชการในราชสำนัก
จนได้เป็นพระสนมโปรดของพระร่วง
กรุงสุโขทัย ที่ยังหลงเหลืออยู่..Vilagetothewole.com
นางได้แต่งหนังสือเรื่องหนึ่งชื่อ ตำรับนางนพมาศ
หรือตำรับท้าวศรีจุฬาลักษณ์ มีลักษณะคล้ายสุภาษิตพระร่วงคือภาษาไม่เก่า (เพราะมีผู้แก้สำนวนให้ใหม่อยู่เสมอ) เนื้อหาเป็นเรื่องราวใน
สมัยกรุงสุโขทัย ความสำคัญของเรื่อง
ประกอบด้วย
กรุงสุโขทัยที่ยังหลงเหลืออยู่...paimayang.com
-ว่าด้วยชาติและภาษา
-ว่าด้วยการแบ่งอาณาเขตในชมพูทวีป
-สรรเสริญพระเกียรติสมเด็จพระร่วงเจ้า
-ว่าด้วยตระกูลต่าง
-ว่าด้วยวัตถุในพุทธศาสนา
-ว่าด้วยลัทธิศาสนาอื่นๆ
-ว่าด้วยสถานที่ต่างๆที่เมืองสุโขทัย
-ว่าด้วยพระราชจรรยาของสมเด็จพระร่วงเจ้า
 
-ประวัตินางนพมาศก่อนเป็นพระสนม
-เหตุที่นางนพมาศได้เป็นพระสนม
-ว่าด้วยขนบธรรมเนียมนางสนมในราชสำนัก
-ว่าด้วยนิทานเจือคติธรรมหลายเรื่อง
-ว่าด้วยพิธีจองเปรียง
-ว่าด้วยพิธีตรียัมปวาย
-ว่าด้วยพิธีธานย์เทาะห์
-ว่าด้วยพิธีสัมพัจฉรฉินท์
-ว่าด้วยพิธีคเชนทร์รัศวสนาน
-ว่าด้วยพิธีแรกนา
-ว่าด้วยพิธีวิสาขบูชา
-ว่าด้วยพิธีเคณฑะ
-ว่าด้วยพิธีเข้าพรรษา
-ว่าด้วยพิธีพิรุณศาสตร์
-ว่าด้วยพิธีกวนข้าวทิพย์
-ว่าด้วยพิธีอาสยุช
-ว่าด้วยความประพฤติแห่งนางสนม
-ว่าด้วยงานลอยกระทงประทีป
ในงานลอยกระทงประทีป ครั้งหนึ่ง สมเด็จ
พระร่วงเจ้าอยู่หัวทอดทัศนามหาชนเล่นนักขัตฤกษ์
สำราญราชหฤทัย วันราตรีขึ้น ๑๕ค่ำ รับสั่งให้นาง
นพมาศผูกกลอนเป็นเพลงขับให้นางบำเรอร้อง
ถวายในขนะนั้น นางได้แต่งว่า
ข้าน้อยนพมาศ อภิวาทบาทบงส์ด้วยจงจิต
ยังนิพนธ์กลกลอนอ่อนความคิด
อันชอบผิดขอจงโปรดซึ่งโทษกรณ์
เป็นบุญตัวได้ตามเสด็จประภาส
นักขัตฤกษ์ประชาราษฎร์สโมสร
สว่างไสวไปทั่วทั้งนคร
ทิฏัมพรก็แจ่มแจ้งแสงจันทร์เอย
น่าแสนสำราญจิตทั้งสิบทิศรุ่งเรืองดังเมืองสวรรค์
สงสารแต่พระสนมกำนัล มิได้เห็นเป็นขวัญนัยนา
แม้เสด็จด้วยที่นั่งบัลลังก์ขนาน
เวรอยู่งานและเจ้าจอมมาพร้อมหน้า
จะชวนกันเกษมเปรมปรีดา
ขอประทานโทษาข้าน้อยเอย
นางนพมาศได้แต่งประวัติตนเองตอนหนึ่งว่า
ฝ่ายว่าหมู่คณาญาติทั้งหลาย ได้เห็นข้าน้อยนี้
บริบูรณ์ไปด้วยสมบัติที้ง ๓คือ รูปสมบัติ
ปัญญสมบัติ ทรัพย์สมบัติ ก็ชวนกันพูดสรรเสริญ
ทุกเช้าค่ำ จนประชาชนชาวพระนครรู้กิคิศัพท์
แพร่หลายเล่าลือต่อๆกันไป มีทิศาปาโมก
นักเลงขับผู้หนึ่ง คิดนิพนธ์ผูกเป็นกลอน เพลง
ขับสรรเสริญ ข้าน้อยนี้ไว้ว่า
เพลงขับยอเกียรตินางนพมาศ
พระศรีมโหสถ ยศมเลศครรไลหงส์
มีธิดาประเสริฐเลิศโฉมยง
ชื่ออนงค์นพมาศวิลาสลักษณ์
ละไมละม่อมพร้อมพริ้งยิ่งนารี
เจริญศรีสมบูรณ์ประยูรศักดิ์
เนื่อเหลืองเล่ห์ทองผ่องผิวพักตร์
เป็นที่รักยิ่งจิตบิดรเอย
โฉมนวลนพมาศเป็นนักปราชญ์
ฉลาดด้วยบิดาสอน
ช่างกล่าวถ้อยมธุรสบทกลอน
ถวายพรพรรณาพระพุทธคุณ
สารพัดตะพึงใจไปครบสิ่ง
เป็นยอดหญิงธิดาทุกหมื่นขุน
แต่ก่อนสร้างปวงกุศลผลบุญ
มาเกื้อหนุนให้งามวิไลเอย
ดวงดอกอุทุมพรทั่วนครหายากฉันไดไฉน
จะหาสารศรีเสวตในแดนไพร
ยากจะได้ดังประสงค์ที่จงจินต์
จะหานางกัลยานีนารีปราชญ์
ประหนึ่งอนงค์นพมาศอย่าหมายถวิล
จะหาได้ในท้องพระธรณิน
ก็ด้วยบุญเจ้าแผ่นดินอย่างเดียวเอย
ประวัตินางนพมาศ นอกจากจะเป็นประโยชน์
นวงวรรณกรรมแล้ว ยังทรงคุณค่าในทาง
โบราณคดีอีกด้วย แม่เมื่อพระพุทธเจ้าหลวง
รัชกาลที่ ๕ ทรงพระราชนิพนธ์หนังสือเรื่อง
พระราชพิธีสิบสองเดือน ที่เป็นเพชรน้ำเอกในโลกวรรณกรรมเรื่องหนึ่ง พระองค์ก็ทรงสอบสวน
จากตำรับท้าวศรีจุฬาลักษณ์ด้วย
เรียบเรียงจาก ประยุทธ สิทธิพันธ์
ขอแสดงความขอบคุณ...พี่ชัช
โฆษณา