มาเขียน กาพย์ยานี๑๑ กันเถิด
ก่อนจะเข้าเทศกาล กวีศรีบีดี
เรามาลองดูผังการเขียนกาพย์ยานี๑๑ กันสักนิดค่ะ
นี่มัน...ภาพปริศนา
ภาพปริศนา ปรากฏอยู่ในโพสต์นี้👇👇👇
คือผังการเขียนกาพย์ยานี๑๑ นั่นเอง
1-5 คือจำนวนคำของวรรคที่ 1 หรือเรียกกันว่า "วรรคสดับ"
ใช้ ห้าคำ
1-6 ในวรรคที่สอง หรือเรียกกันว่า "วรรครับ"
ใช้ หกคำ
* สองวรรค เป็น หนึ่งบาท
** สองวรรค จะมี 5+6 คำ เท่ากับ 11
จึงเรียกว่ากาพย์ยานี 11
ส่วนวรรคที่สาม เรียกว่า “วรรครอง”
และวรรคที่สี่ เรียกว่า “วรรคส่ง”
# ในภาพปริศนา ดูที่
1. วรรคที่หนึ่ง และ วรรคที่สอง
ตำแหน่งของเลข "5" ใช้เลข "5" เหมือนกัน
คือ สองคำนี้ต้องสัมผัส กัน
เราเรียกว่า "สัมผัสระหว่างวรรค" ซึ่งเป็นสัมผัสนอก(วรรค)
2. วรรคที่สาม(ด้านซ้ายมือของรูป) ส้มใส่เลข 12346 ไว้คือ
คำสุดท้ายของวรรคนี้ ต้องรับสัมผัสมาจาก คำสุดท้ายของ วรรคที่สอง
(เลข6 เหมือนกัน)
*สัมผัสระหว่างวรรค มีสัมผัส 2 คู่ คือ
คำสุดท้ายของวรรคที่หนึ่ง สัมผัสกับ คำที่สาม (หรือคำที่หนึ่ง) ของวรรคสอง
คำสุดท้ายของวรรคที่สอง สัมผัสกับ คำสุดท้ายของวรรคที่สาม
3. ส่วนวรรคที่สี่ วรรคสุดท้าย ซึ่งเป็นวรรคสุดท้ายของบท
นั้น สำหรับกาพย์ยานี๑๑ ไม่ต้องรับสัมผัสจากวรรคที่สาม
*แต่ถ้าเราเขียนโดยมีสัมผัสระหว่างวรรคที่สามและวรรคที่สี่ได้ด้วย
กาพย์จะไพเราะขึ้นค่ะ
** จำนวนวรรคและบาท ในกาพย์หรือกลอน มีจำนวนเท่ากันคือ
หนึ่งบท มีสองบาท
หนึ่งบาท มีสองวรรค
*** เพราะฉะนั้นกลอน/กาพย์หนึ่งบทจึงมีทั้งหมดสี่วรรค
ไม่งง..นะคะ
Tip👇👇👇ที่สำคัญอยู่ตรงนี้👇👇👇
เสน่ห์ของกาพย์ยานี 11 อยู่ที่วรรคสุดท้ายของบท นี่ล่ะค่ะ
ซึ่งถือได้ว่าเป็นวรรคที่เราจะปล่อยหมัดฮุ้ค
เพื่อฝากให้ผู้อ่านจำเนื้อความหรือใจความบทประพันธ์ที่เราเขียน
ให้คนอ่าน จำ หรือท่อง “วรรคทอง”นี้กลับไป
เอาไปคิด
พูดง่าย ๆ แต่เขียนได้ยาก..ก็คือ
เป็นวรรคที่เราจะทำให้คนอ่าน อ่านแล้วพากลับบ้าน
(take home, หรือ โดน)
อาจเป็นวรรคพาให้เกิดความประทับใจ ซึ้งใจ หรือ อ่านแล้วขำ ฮา
หรือใช้เป็นตัวเปลี่ยนเนื้อหาของเรื่อง
หักมุมเรื่อง
หรือบิดเพื่อเปลี่ยน concept สามวรรค
ที่เขียนมาก่อนแล้วข้างต้น...ก็ได้ค่ะ
*แต่บางทีเราก็ใช้ วรรคสุดท้ายของบทนี้ อีกแบบค่ะ
คือใช้เพื่อการเดินเรื่อง ส่งไปถึงอีกหัวข้อหนึ่ง
ให้สืบเนื่องต่อไปในบทต่อ...ที่เราจะเขียนตามมา
*ความคิดเห็นส่วนตัว*
สำหรับ ส้ม145 คิดว่า
การเขียนบทกวี ใช้คำน้อยกว่าการเขียนบทความ..มาก
ใช้คำน้อยก็จริง แต่ไม่ได้ใช้เวลาน้อยกว่ากันเลย
..
..
เพราะต้องผ่านการวางแผนออกแบบเนื้อหา
เหมือน ๆ กับการเขียนบทความ
..
..
การเขียนบทกวี มีส่วนประกอบหรือโครงสร้างเหมือนบทความ
คือ
1) เกริ่นนำ
2) เนื้อหาหลัก
3) บทสรุป
ระยะที่หัดเขียน เรียนรู้ จำได้ว่ายากมาก
ส่วนสำคัญอยู่ที่โครง หรือสามขั้นตอนหลักข้างบน
และยังยากเพิ่มเติมขึ้นไปอีก
เนื่องจากต้องเขียนภายใต้ข้อกำหนด
หรือ"ผัง"ของบทประพันธ์แต่ละประเภท
เขียนไปสักพักจะเก็บเกี่ยวประสบการณ์ได้เอง
*ตรงนี้จะทยอยมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันค่ะ
*บทความนี้ จบแค่นี้ก่อน
*ส่วนที่สำคัญมาก ๆ อีกเรื่องหนึ่ง คือ
"อย่าให้กลอนพาไป"
"อย่าสร้างคำ(ที่ไม่มีความหมาย)ขึ้นเอง"
....
กลอนพาไปคืออะไร
คำที่ไม่มีความหมาย เป็นอย่างไร
..
..
..
มาต่อกันตอนหน้านะคะ
ทบทวน
ดูภาพผังไปด้วยค่ะ
ผัง กาพย์ยานี๑๑ ค่ะ ขอบคุณ https://www.slideshare.net/Nongkran_Jarurnphong/11-13467185
กาพย์ยานี๑๑
ใน 1 บาท มี 2 วรรค
วรรคหน้ามี 5 คำ
วรรคหลังมี 6 คำ
รวมเป็น 11 คำ
ใน 1 บท มี 2 บาท
แต่ละบาทละมี 2 วรรค รวมเป็น 4 วรรค
กาพย์หนึ่งบท จึงมี สองบาท ซึ่งคือมีสี่วรรค
สัมผัสระหว่างวรรค มีสัมผัส 2 คู่ คือ
คำสุดท้ายของวรรคที่หนึ่ง สัมผัสกับ คำที่สาม (หรือคำที่หนึ่ง) ของวรรคสอง
คำสุดท้ายของวรรคที่สอง สัมผัสกับ คำสุดท้ายของวรรคที่สาม
สัมผัสระหว่างบท มี 1 คู่ คือ
คำสุดท้ายของแต่ละบท สัมผัสกับ คำสุดท้ายของวรรคที่สองของบทถัดไป
ดุภาพแผนผังประกอบด้วยค่ะ
เพื่อน ๆ อ่านแล้วชักสนุก เขียนกาพย์ยานีเลยค่ะ
แล้วนำมาโพสต์ลงในช่องคอมเม้นต์อวดกันหน่อยนะคะ
ระหว่างรอตอนต่อ ..
ส้ม145
แนบตัวอย่าง กาพย์ยานี๑๑ บทนี้นะคะ
"มายา"
๑.สายลมพัดผ่านใจ
สายโยงใยแผ่วผิววน
น้อมใจระลึกหน
หวนโหยหาเฝ้าติดตาม
๒.โลภโมหะจริต
โทสาพิษคิดทุกยาม
เลือนร้างระคางความ
ผ่านสนามฝึกภาวนา
๓. ก้าวข้ามทะลุล่วง
พ้นห้วงทุกข์ด้วยวาสนา
ถือศีลครองธรรมา
บุญนำพาฝ่าผองภัย
๔. เรียนรู้สิ่งกระทบ
เวียนบรรจบมรรคาลัย
สวรรค์เอื้อมนรกผลักไส
..แท้ทุกสิ่งคือมายา..
*-*-*-*-*-*
อาจไม่ใช่สำนวนที่ดีสมบูรณ์ที่สุด
แต่จำได้ว่า
เมื่อได้คอนเซ็บต์แล้ว
การเขียนออกมาจนเสร็จ จะไม่ใช่เรื่องยาก
บางทีนั่งอ่านและมองบทความของเพื่อน ๆ
เพียงแค่จับมาเรียงคำให้ถูกตาม "ผัง"
ก็ได้กาพย์ สำนวนที่ดีแล้วนะคะ
เพราะแต่ละท่าน สรรหาเรื่องราว คำ ความ มาอย่างดีแล้วนี่เอง
บ๋ายบายก่อนล่ะค่ะ สวัสดีจริง ๆ แล้ว
ส้ม145
ปล.
อยากสนับสนุนให้เขียนกันเยอะ ๆเพื่อรักษาวัฒนธรรมไทยไว้ด้วยนะคะ
ถ้ามีข้อสงสัย
ลองโพสต์ถามมานะคะ
ตอบได้จะตอบเลย
ถ้าตอบไม่ได้..จะวิ่งไปถามครู
สมัยที่ส้มหัดเขียน
เรียนรู้โดยการหัดเขียน ลงสนามจริง คือเขียนส่งเป็นการเป็นงาน_ภายใต้การดูแล แนะนำและกวดขันอย่างเข้มข้นของครู
และเพราะมีครูที่เป็นนักกวีมือรางวัลค่ะ..ผลงานของนักเรียนคนนี้จึงได้ออกงานเป็นหนังสือ สิ่งพิมพ์กับเขามาบ้าง
ครูท่าน..ใจดีมาก
เวลาลูกศิษย์ถามไปหนึ่งคำ
ท่านจะตอบกลับมาเป็นงานเขียนหนึ่งชิ้นเลยล่ะค่ะ..
ปล.อิ้ก
คัดมาจาก คุณแม่เอบี เขียนไว้
ส้ม(145)มาต่อ
แบบนี้ค่ะ
รักดอกจึงหยอกเย้า รักนะเจ้าเฝ้าติดตาม
คุณส้มน้ำใจงาม แม่เอบีจิ..จิกหมอน
อิสรภาพแห่งจิต ใช้ความคิดเพื่อถ่ายถอน
ใจดวงเล็กแด่น้อน กาพย์ไม่ยากมาแต่งกัน
น้องช่อชบาคนงาม หวานซาบซ่านในเพลงฝัน
โอเบบี้สาวคนนั้น คือนุ้งเมย์แน่แน่เลย
สาวมดเธอใช่ย่อย ยิ้มน้อยน้อยค่อยเฉลย
มาราธอนของทรามเชย วิ่งขึ้นลงหลายภูเขา
อิ อิ เลยคิดขึ้นมาได้ว่า
ชวนต่อกาพย์ บรรยาย signature ของพวกเรา “ชาวบีดี”กันเล่น ๆ ค่ะ
เชิญเลยค่ะ
- 34
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
