2 เม.ย. 2021 เวลา 00:12 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
ทำไมปลาหางนกยูงจึงมีชื่อว่า Guppy?
ปลาหางนกยูงเป็นปลาที่แทบทุกคนเคยเลี้ยง ชื่อภาษาไทยของมันน่าจะเดาได้ไม่ยากว่าจากหางที่สวยงามของปลาชนิดนี้ จึงได้ชื่อว่า ปลาหางนกยูง แต่ชื่อภาษาอังกฤษที่ชื่อว่า Guppy (อ่านว่า กัปปี้) นี่ล่ะ มาจากไหนกันแน่ วันนี้เราจะลองมาหาคำตอบกันครับ
ปลาหางนกยูงเป็นปลาเขตร้อนที่มีขอบเขตการแพร่กระจายในปัจจุบันกว้างขวางมากที่สุดชนิดหนึ่ง ปลาชนิดนี้จะมีเพศผู้และเพศเมียมีความแตกต่างกัน (Sexual dimorphism) โดยเพศผู้จะมีขนาดเล็กกว่าเพศเมีย และมีครีบหางและครีบหลังที่สวยงาม ในขณะที่เพศเมียจะมีขนาดใหญ่กว่า แต่มีครีบหางและครีบหลังไม่สวยงามเหมือนเพศผู้ ในธรรมชาติปลาหางนกยูงจะกินสาหร่ายและแมลงขนาดเล็กเป็นอาหาร และปลาหางนกยูงจะการออกลูกเป็นตัว ไม่ได้วางไข่เหมือนปลาหลายชนิด
ปลาชนิดนี้มีจุดกำเนิดอยู่ในบริเวณตะวันออกเฉียงเหนือของทวีปอเมริกาใต้ ตั้งแต่บราซิล ตรินิแดดและโตเบโก เวเนซุเอลา และหมู่เกาะเวสต์อินดีสในทะเลคาริบเบียน เนื่องจากปลาหางนกยูงสามารถปรับตัวได้ดีในหลายสิ่งแวดล้อม ปลาชนิดนี้จึงถูกนำไปเลี้ยงในหลายประเทศบนโลก โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อการควบคุมลูกน้ำยุงในพื้นที่ต่างๆ แต่ปลาหางนกยูงก็ไม่สามารถควบคุมลูกน้ำยุงได้อย่างมีประสิทธิภาพ และปลาได้หลุดออกมาในธรรมชาติในหลายพื้นที่และทำให้เกิดผลเสียต่อปลาพื้นถิ่นได้
1
ปลาหางนกยูงแบบที่พบในธรรมชาติ (ที่มา By Per Harald Olsen - Own work, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=9997976)
ปลาหางนกยูงถูกค้นพบครั้งแรกในประเทศเวเนซุเอลาในปี ค.ศ. 1859 และถูกให้ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า [Poecilia reticulata] โดยนักธรรมชาติวิทยาและนักสำรวจชาวเยอรมันที่ชื่อว่า Wilhelm Peters ผู้ที่เป็นภัณฑารักษ์ที่ Berlin Zoological Museum ในประเทศเยอรมนีและหลังจากนั้นปลาหางนกยูงถูกตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ซ้ำอีกหลายครั้ง แต่ในทางวิทยาศาสตร์จะยึดถือและใช้ชื่อแรกที่ได้รับการตั้งขึ้นมา ในขณะชื่ออื่นๆ ก็จะกลายเป็นชื่อซ้ำ (Junior Synonym) ของปลาหางนกยูง
ชื่อซ้ำของปลาหางนกยูง เช่น ชื่อ [Lebistes porciliodes] ที่ถูกตั้งโดย De Filippi หมอและนักสัตววิทยาชาวอิตาลีที่ได้ตัวอย่างปลามาจากเกาะบาร์เบโดสในทะเลคาริบเบียน ในปี ค.ศ. 1861 และ ชื่อ [Girardinus guppii] โดย Albert Günther นักสัตววิทยาชาวอังกฤษที่เกิดในเยอรมนี ในปี ค.ศ. 1866 โดย Günther ตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ตามชื่อของ Robert John Lechmere Guppy นักธรณีวิทยาชาวอังกฤษที่ไปอาศัยและใช้ชีวิตในประเทศทรินิแดด ผู้ส่งตัวอย่างของปลาหางนกยูงให้ Günther จากประเทศตรินิแดดไปยังพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาที่ London เพื่อศึกษาชนิดของปลาที่เขาพบ
ถึงแม้ชื่อวิทยาศาสตร์ของปลาหางนกยูงจะมาค้นพบภายหลังว่าเป็นชื่อซ้ำกับชื่อที่ตั้งก่อนหน้านี้ และชื่อ [Girardinus guppii] กลายเป็นชื่อซ้ำ และไม่ได้นำมาใช้ในทางวิทยาศาสตร์ แต่ว่าชื่อสามัญภาษาอังกฤษของปลาหางนกยูงที่ชื่อว่า Guppy ตามชื่อของ Lechmere Guppy กลับแพร่หลายและถูกนำมาเรียกเป็นชื่อปลาหางนกยูงในปัจจุบัน
ปลาหางนกยูงที่ถูกคัดเลือกพันธุ์มาให้มีหางในรูปแบบต่างๆ (ที่มา By Melanochromis - Self made. Own work by uploader, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=6193322)
ประวัติของเฟื่องฟ้าก็น่าสนใจนะครับ
เอกสารอ้างอิง
4. Günther, Albert (1866). Catalogue of the Fishes in the British Museum. 6. London: Taylor and Francis. p. 353.

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา