26 เม.ย. 2021 เวลา 01:33 • สุขภาพ
ประสิทธิภาพของวัคซีน วัดจากอะไร?
หลายคนคงเห็นตัวเลขที่บ่งบอกประสิทธิภาพ (เรียกย่อ ๆ ว่า VE) ของวัคซีนกันมาพอสมควร บางยี่ห้อ 50% บางยี่ห้อ 70% บางชนิด 90% แต่มีใครเข้าใจบ้างว่า ตัวเลขนี้มาได้อย่างไร
บางคนก็เข้าใจว่า ถ้าฉีดวัคซีนที่มี VE 95% หมายถึงว่า ฉีด 100 คน จะมี 5 คนที่ไม่เกิดภูมิต้านทานกับเชื้อ ซึ่งอันนี้เป็นความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนครับ
VE นั้นวัดจากว่า "กลุ่มคนที่ได้วัคซีนมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อน้อยลงจากกลุ่มที่ไม่ได้วัคซีนร้อยละเท่าไหร่" เช่น วัคซีนที่มีค่าเท่ากับ 90% หมายถึงคนที่ฉีดวัคซีนตัวนี้ไปจะมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อลดลง 90% เมื่อเทียบกับคนที่ไม่ได้ฉีด
หรือถ้าจะให้เห็นภาพง่ายขึ้น ก็คือคนที่ได้วัคซีนที่มีค่า VE 90% จะมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อลดลง 10 เท่า เมื่อเทียบกับไม่ได้ฉีด
และเมื่อเอาตัวเลขที่เราเห็นบ่อย ๆ มาเปลี่ยนเป็นจำนวนเท่า เราจะได้ตัวเลขใหม่เป็นดังนี้
Pfizer และ Moderna มีค่า VE ใกล้เคียงกันที่ 95% หมายถึง คนที่ได้วัคซีนมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อลดลง 20 เท่า
Sputnik V ของรัสเซีย มีค่า VE ประมาณ 90% หมายถึง คนที่ได้วัคซีนมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อลดลง 10 เท่า
Johnson & Johnson และ AstraZeneca มีค่า VE ใกล้เคียงกันที่ ประมาณ 70-75% หมายถึง คนที่ได้วัคซีนมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อลดลง 3.3 ถึง 4 เท่า
และ Sinovac ที่มีค่า VE ประมาณ 50% หมายถึง คนที่ได้วัคซีนมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อลดลง 2 เท่า เมื่อเทียบกับเมื่อไม่ได้ฉีด
แต่ถึงแม้ว่าเราจะได้วัคซีนที่มีค่า VE สูงเพียงใด ก็ไม่ได้หมายความว่าเราจะไม่ติดเชื้อ เพราะจากรายงานของ Pfizer ก็ยังพบว่ามีคนที่ติดเชื้อหลังจากได้รับวัคซีนครบ Dose ไปแล้วอยู่
ดังนั้น สิ่งที่เรายังต้องทำอย่างต่อเนื่องก็คือ ยังต้องป้องกันตัวเองอย่างสม่ำเสมอ สวมหน้ากากเมื่อต้องพบปะผู้คน รักษา Social Distancing และไม่พาตัวเองเข้าไปใกล้ความเสี่ยงเท่าที่จะทำได้ครับ
Ref : WHO Integrim guidance. Evaluation of COVID-19 Vaccine Effectiveness. 2021
โฆษณา