ข้อสังเกตอันหนึ่งที่ค่อนข้างน่าสนใจ
ถ้าเหตุการณ์อย่างที่เกิดในประเทศไทยไปเกิดในประเทศพัฒนาแล้วอื่นๆ
ประชาชนสามารถร่วมเป็นโจทก์ในการฟ้องรัฐต่อศาลโลกได้ไหม?
ในทางหนึ่งคือการใช้กลไกระหว่างประเทศในการกดดันรัฐเพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงได้ และในอีกทาง ก็คือการนำเสนอปัญหาขึ้นไปในเวทีโลกเพื่อให้กลไกการเมืองระหว่างประเทศทำงานได้ดีกว่าที่เป็นอยู่