11 พ.ค. 2021 เวลา 02:15 • หุ้น & เศรษฐกิจ
เคยสงสัยกันบ้างไหมครับ เวลาที่ใครมาบอกเราว่า "เวลาเป็นเงินเป็นทอง" เนี้ย มันมีมูลค่าเท่าไรกันนะ เพื่อที่จะหาคำตอบเรื่องนี้ สิ่งแรกที่เราจะต้องทำความเข้าใจก่อนเลย คือ มูลค่าเงินตามกาลเวลา ที่จะมาตอบราเว่าเมื่อเวลาผ่านไป เงินนั้นจะมีมูลค่าเป็นเท่าไร
มูลค่าเงินตามกาลเวลา (Time Value of Money) เป็นพื้นฐานเกือบทุกเรื่องที่เกี่ยวกับการเงิน ไม่ว่าจะเป็นการประเมินมูลค่าหุ้น มูลค่าพันธบัตร การผ่อนชำระเงินกู้ หรือแม้แต่กิจการที่กำลังตัดสินใจซื้อเครื่องจักร และอุปกรณ์
อาจจะพูดได้ว่ามูลค่าเงินตามกาลเวลาเป็นพื้นฐานการเงินที่มีประโยชน์ครอบจักรวาลมากๆ สำหรับใครที่พอจะเข้าใจถึงประโยชน์ของมันกันแล้ว งั้นเรามาเริ่มกันเลย
ก่อนที่จะเริ่มเข้าเนื้อหาหลัก เรามาทำความเข้าใจกับความรู้เบื้องต้นกันก่อน เพื่อที่จะทำให้เราสามารถเข้าใจได้ง่ายขึ้น
ในเรื่องมูลค่าตามกาลเวลานั้นแบ่งเป็น 2 ประเภทด้วยกัน คือ
มูลค่าในอนาคต (Future Value) คือ มูลค่าของเงินที่เกิดจากการนำเงิน ณ วันนี้ไปลงทุนต่อแล้วก่อให้เกิดผลตอบแทน
มูลค่าปัจจุบัน (Present Value) คือ มูลค่า ณ ปัจจุบันของกระแสเงินสดที่จะเกิดขึ้นในอนาคต
อัตราดอกเบี้ย หรือผลตอบแทนนั้นแบ่งเป็น 2 ประเภท คือ
1) อัตราดอกเบี้ยอย่างง่าย (Simple Interest) อัตราดอกเบี้ยประเภทนี้ จะคิดดอกเบี้ยจากเงินต้นเริ่มแรกเท่านั้น ดอกเบี้ยในงวดต่อๆไปก็จะยังคงเท่าเดิม
2) อัตราดอกเบี้ยทบต้น (Compound Interest) ดอกเบี้ยที่เกิดขึ้นในแต่ละงวด จะถูกรวมเป็นเงินต้นในงวดต่อๆไป ส่งผลให้อัตราดอกเบี้ยเพิ่มสูงขึ้นเมื่อถึงงวดถัดไป กระบวนการนี้ถูกเรียกว่า การคิดดอกเบี้ยบนดอกเบี้ย (Interest on Interest) ซึ่งในเรื่องของมูลค่าตามกาลเวลาที่จะกล่าวถึงจะอ้างถึงดอกเบี้ยประเภทนี้
ในเรื่องมูลค่าเงินตามกาลเวลา เงินสดที่จะเกิดขึ้นในวันนี้ และที่จะเกิดขึ้นในอนาคต นั้นเกิดขึ้นได้ 4 ประเภทด้วยกัน
1) เงินสดจำนวนเดียว (Single Sum) คือ เป็นเงินก้อนเดียว ไม่มีการถูกแบ่งเป็นงวดๆ
2) เงินสดที่เกิดขึ้นเป็นงวด (Annuity) คือ เงินที่เข้ามาในปริมาณเท่าๆกันในแต่ละงวด โดยถูกแบ่งย่อยอีกเป็น เงินที่เข้ามาในปลายงวด และต้นงวด
3) เงินสดที่เกิดขึ้นเป็นงวดๆโดยไม่มีเวลาสิ้นสุด (Perpetuity) คือ เงินที่สดที่เกิดขึ้นเป็นงวดๆ งวดละเท่าๆกัน ที่มีอายุตลอดไป
4) กระแสเงินสดที่เกิดขึ้นไม่สม่ำเสมอ (Uneven Cash Flows) คือกระแสเงินที่เกิดขึ้น ที่ไม่แน่นอนทั้งในเรื่องของจำนวนเงิน และระยะเวลา
โดยเนื้อเรื่องที่จะมาอธิบายในบทความนี้ จะเกี่ยวกับมูลค่าในอนาคต (Future Value) และมูลค่าในปัจจุบัน (Present Value) ที่เกิดจากอัตราดอกเบี้ยแบบทบต้น (Compound Interest) ที่เป็นเงินสดจำนวนเดียว (Single Sum) เท่านั้น
มูลค่าของเงินหนึ่งบาทในวันนี้มีมูลค่ามากกว่าเงินหนึ่งบาทที่จะได้รับในอนาคต เหตุก็เพราะหากคุณมีเงินหนึ่งบาทในวันนี้ คุณสามารถนำเงินหนึ่งบาทนั้นไปฝากและได้รับดอกเบี้ย และในที่สุดเงินหนึ่งบาทนั้นก็จะมีมูลค่าเพิ่มขึ้นจากผลตอบแทนจากดอกเบี้ยที่ได้รับ
ในทางการเงินแล้ว นิยามมูลค่าในอนาคต คือ กระแสเงินสด หรือผลรวมของกระแสเงินสดที่เติบโตขึ้นในช่วงเวลาใดเวลาหนึ่งที่ซึ่งถูกทบต้นโดยอัตราดอกเบี้ยค่าใดค่าหนึ่ง
หรือพูดง่ายๆก็คือ การเลื่อนเวลาของเงินที่มี ณ วันนี้ เพื่อไปรับเงินในอนาคต โดยแลกกับการได้รับผลตอบแทนจากการที่ยอมเลื่อนเวลาของเงินที่มี ณ วันนี้
เพื่อให้เห็นภาพมากขึ้น สมมติว่าเรานำเงินฝากธนาคาร 100 บาท โดยธนาคารให้ดอกเบี้ยที่ 5% ต่อปี ตลอดระยะเวลา 3 ปี เราจะมีเงินจะมีมูลค่า 115.7625 บาท
อีกหนึ่งทางเลือกสำหรับการหามูลค่าในอนาคตนอกจาการใช้เส้นไทม์ไลน์แล้วก็คือ การใช้สูตรในการคำนวณมูลค่าในอนาคต
มูลค่าปัจจุบัน หากให้พูดๆง่ายเลยคือกระบวนการย้อนกลับของมูลค่าในอนาคต
โดยคอนเซ็ปท์ของมูลค่าปัจจุบัน คือการเลื่อนเวลาจากเงินที่ควรจะได้รับในอนาคต มารับในเวลา ณ ปัจจุบัน โดยยอมเสียเงินบางส่วนเพื่อแลกกับการที่เงินที่ควรได้รับในอนาคตถูกเลื่อนมารับ ณ ปัจจุบัน
เพื่อให้เห็นภาพมากขึ้น สมมติว่าธนาคารจะได้รับเงิน 115.7625 บาท โดยธนาคารจะได้รับเงินในอีก 3 ปีข้าง หากลูกหนี้ยินดีที่จะชำระหนี้ทั้งหมดในวันนี้ โดยธนาคารให้ส่วนลดที่ 5% ต่อปี ธนาคารจะได้รับเงินเป็นจำนวนทั้งหมด 100 บาท
อีกหนึ่งทางเลือกสำหรับการหามูลค่าปัจจุบัน นอกจาการใช้เส้นไทม์ไลน์แล้วก็คือ การใช้สูตรในการคำนวณมูลค่าปัจจุบัน
โฆษณา