11 พ.ค. 2021 เวลา 15:15 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
จรวดของจีนเตรียมตกใส่โลกในวันที่ 9 พฤษภาคม 2564
องค์การบริหารอวกาศแห่งประเทศจีนปล่อยจรวดลองมารช์ 5 บี เมื่อวันที่ 29 เมษายน 2564 ในภารกิจนำมอดูลเทียนเหอขึ้นสู่อวกาศ (จาก CNSA)
วันที่ 29 เมษายน 2564 จีนปล่อยจรวดลองมาร์ช 5 บี ขึ้นจากฐานส่งซึ่งตั้งอยู่บนเกาะไหหลำในภารกิจส่งมอดูลเทียนเหอขนาด 16.6 เมตร ซึ่งเป็นมอดูลหลักของสถานีอวกาศเทียนกงขึ้นสู่วงโคจรรอบโลก หลังจากเสร็จสิ้นภารกิจตามเป้าหมายแล้ว จรวดที่ใช้ส่งได้โคจรรอบโลกต่อไป โดยมีวงโคจรต่ำลงเรื่อย ๆ ตามอิทธิพลความโน้มถ่วง บรรยากาศโลก และการเปลี่ยนแปลงบนดวงอาทิตย์ซึ่งส่งผลต่อบรรยากาศโลก
จรวดที่ใช้ส่งมอดูลนี้ไม่สามารถควบคุมได้ มีกำหนดจะกลับเข้าสู่บรรยากาศในวันอาทิตย์ที่ 9 พฤษภาคม 2564 ตามเวลาประเทศไทย โดยการคาดหมายเวลาตกยังมีโอกาสคลาดเคลื่อนสูง ด้วยขนาดและมวลที่หนักถึง 20 ตัน คาดว่าหลังจากจรวดเผาไหม้ในบรรยากาศแล้ว จะมีชิ้นส่วนหลงเหลือมาถึงพื้นโลก แต่มีโอกาสน้อยที่จะเป็นอันตรายต่อชีวิตและทรัพย์สิน
จากข้อมูลวงโคจรปรับปรุงล่าสุดในวันที่ 8 พฤษภาคม 2564 เวลา 11:00 น. แสดงว่าจรวดลองมาร์ช 5 บี กำลังโคจรรอบโลกเป็นวงรีที่ความสูง 145 x 217 กิโลเมตร เอียงทำมุม 41.5° กับเส้นศูนย์สูตร และมีคาบการโคจร 88 นาที ผลการคำนวณโดยหน่วยงานของกองทัพสหรัฐคาดว่าจรวดจะเข้าสู่บรรยากาศในวันที่ 9 พฤษภาคม 2564 เวลาใดเวลาหนึ่งระหว่าง 04:00-16:00 น. ตามเวลาประเทศไทย ความไม่แน่นอนสูงนี้แสดงว่ายังไม่ทราบเวลาและตำแหน่งตกที่แน่นอน สิ่งที่สามารถบอกได้เพียงอย่างเดียวในเวลานี้คือจรวดจะตกในบริเวณใดบริเวณหนึ่งที่อยู่ระหว่างละติจูด 41.5° เหนือ ถึง 41.5° ใต้
จรวดท่อนที่จะตกสู่โลกมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 5 เมตร ยาว 30 เมตร หนักประมาณ 20 ตัน จะเข้าสู่บรรยากาศด้วยความเร็วราว 28,000 กิโลเมตรต่อชั่วโมง โครงสร้างส่วนใหญ่จะเสียดสีและเผาไหม้จากความหนาแน่นของบรรยากาศ แต่ซากชิ้นส่วนหลายชิ้นสามารถหลุดรอดลงมาถึงพื้นโลกได้ โดยอาจหนักรวมกันหลายตัน
พื้นผิวโลกส่วนใหญ่เป็นมหาสมุทร และพื้นที่ส่วนใหญ่ไม่มีคนอาศัยอยู่ โอกาสที่คนจะได้รับผลกระทบจากการตกจึงเป็นไปได้น้อย แต่ใช่ว่าจะไม่มีโอกาสเกิดขึ้น จรวดรุ่นเดียวกันได้เคยเข้าสู่บรรยากาศเมื่อวันที่ 11 พฤษภาคม 2563 ในแอตแลนติกเหนือ มีรายงานว่าซากจรวดบางส่วนตกในโกตดิวัวร์ ทางตะวันตกของทวีปแอฟริกา แต่ไม่มีรายงานผู้ได้รับบาดเจ็บ
จีนถูกวิพากษ์วิจารณ์เกี่ยวกับการออกแบบจรวดที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงเช่นนี้ จรวดสมัยใหม่ของประเทศอื่นได้รับการออกแบบให้มีหลายท่อน มีการปล่อยเป็นระยะ และหลังจากจรวดท่อนสุดท้ายเสร็จภารกิจแล้วจะจุดเครื่องยนต์เพื่อนำจรวดกลับเข้าสู่บรรยากาศโดยควบคุมให้ตกสู่มหาสมุทร หรือนำกลับมาใช้ใหม่ แต่กรณีของจรวดลองมาร์ช 5 บี เป็นจรวดท่อนใหญ่ ประกบด้วยจรวดขับดัน 4 ท่อน ท่อนบนสุดใช้บรรทุกสัมภาระ หลังจากเสร็จภารกิจแล้ว จรวดท่อนหลักจะถูกปล่อยให้โคจรรอบโลก และตกสู่โลกโดยปราศจากการควบคุม
หลังจากเหตุการณ์นี้ จีนมีภารกิจในการนำมอดูลและยานขนสัมภาระไปเชื่อมต่ออีก 10 เที่ยวบิน เพื่อประกอบกันเป็นสถานีอวกาศเทียนกง มีกำหนดจะเสร็จสมบูรณ์ในปลาย พ.ศ. 2565 โดยทั้งหมดจะใช้จรวดลองมาร์ชแบบเดียวกันหรือคล้ายกัน ทั่วโลกจึงมีความเสี่ยงอีกหลายครั้งที่จรวดขนาดใหญ่ของจีนจะตกใส่
ดาวเทียมหมดอายุ ซากจรวด หรือขยะอวกาศ ตกสู่โลกอยู่เนือง ๆ แต่นานทีจึงมีชิ้นที่หนักหลายตันซึ่งอาจก่อให้เกิดความเสี่ยง การพยากรณ์เวลาตกของขยะอวกาศไม่สามารถทำได้แม่นยำนัก เนื่องจากสภาพบรรยากาศโลกและดวงอาทิตย์อันเป็นปัจจัยที่ส่งผลต่อการเคลื่อนที่ของวัตถุมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ผลการพยากรณ์จะมีความแม่นยำมากขึ้นเมื่อใกล้เวลาตก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วง 1-2 ชั่วโมงก่อนตก
อนึ่ง การตกในวันที่ 9 พฤษภาคม 2564 จรวดมีเส้นทางผ่านภาคเหนือของประเทศไทย ภาคกลางตอนบน และภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง ในเวลาประมาณ 06:20-06:28 น. เมื่อใกล้เวลาตก หากผลการพยากรณ์แสดงว่าจรวดตกหลังจากเวลานี้ ก็แสดงว่าประเทศไทยไม่อยู่ในพื้นที่เสี่ยง แต่หากเกิดขึ้นใกล้เคียงหรือก่อนเวลานี้เล็กน้อย ก็มีโอกาสที่ชิ้นส่วนบางชิ้นอาจลงมาถึงบริเวณประเทศไทย
อ้างอิง : China acknowledges Long March 5B situation as rocket heads for weekend reentry - spacenews.com
โฆษณา