.
.
10. Asset Criticality & Maintenance Strategy
สิ่งสำคัญอีกเรื่องหนึ่งในการบริหารงานบำรุงรักษา คือการทำยุทธศาสตร์งานบำรุงรักษา เพื่อให้มีแผนการทำงานบำรุงรักษาที่เหมาะสมและให้ประสิทธิผลกับเครื่องจักรอุปกรณ์ต่างๆที่อยู่ในความดูแล เครื่องมือที่สำคัญที่สุดในการทำยุทธศาสตร์งานบำรุงรักษาได้แก่การกำหนด Criticality ของ Asset เพื่อบอกว่า Asset แต่ละตัวมีความสำคัญมากน้อยเพียงใด โดยมีหลักง่ายๆในการพิจารณาคือ
• ถ้าเสียแล้วมีผลกระทบต่อการผลิตหรือไม่ เช่นต้องลดกำลังผลิต หรือต้องหยุดการผลิต
• ถ้าเสียแล้วมีผลกระทบต่อความปลอดภัย เช่นระบบ Protection บางอย่าง ถ้าเสียแล้วทำให้ความปลอดภัยในการทำงานลดลง แต่การผลิตยังเดินต่อได้
• ถ้าเสียแล้วมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม เช่นระบบดักจับกำมะถันในโรงไฟฟ้าถ่านหิน ถ้าเสียแล้วจะเกิดกลิ่นกำมะถันฟุ้งกระจายเป็นต้น ซึ่งในช่วงหลังนี้กฏหมายเรื่องสิ่งแวดล้อมจะเข้มข้นขึ้นเรื่อยๆ
• อื่นๆ ซึ่งขึ้นกับประเภทอุตสาหกรรม หรือลักษณะเฉพาะของกระบวนการผลิตนั้น
การกำหนด Criticality มีวิธีการหลากหลาย เช่นการให้คะแนนโดย Weight น้ำหนัก ของตัวแปรหลายๆตัว เช่น คะแนนและน้ำหนักที่มีต่อการผลิต ความปลอดภัย หรือผลต่อสภาพแวดล้อมต่างกัน แล้วเอาผลรวมของคะแนนมาคิด Ranking ในการกำหนด Criticality
แต่จากประสบการที่เคยทำวิธี Weight น้ำหนักด้วยตัวแปรต่างๆ ปรากฏว่า Turbine มี Ranking ต่ำกว่า Boiler Feed Pump ซึ่งถ้าพิจารณาตามสามัญสำนึก จากมุมของ Operation & Maintenance ไม่น่าเป็นไปได้ สาเหตุเกิดจาก นำหนักที่ Weight และคะแนนที่ให้กับตัวแปรต่างๆแต่ละ Equipment เกิดจากการ Judgement ซึ่งอาจจะมี Bias หลงเข้าไปบ้าง ทำให้ผลลัพธ์ไม่ตรงกับสามัญสำนึก ดังนั้นวิธีที่ง่ายและตรงที่สุดคือ Maintenance และ Production มานั่งคุยกันแล้วกำหนดไปเลยว่าเครื่องจักรอุปกรณ์นี้เป็น High Critical, Medium Critical, หรือ Low Critical ซึ่งจะไม่มี Parameter และการให้น้ำหนักมากมายระหว่างทาง แต่ไปที่ Result ปลายทางเลย ซึ่งผมคิดว่าง่าย ตรง และให้ผลตามที่ควรจะเป็นมากที่สุด
ระดับ Criticality ที่กำหนดก็ไม่ควรมากเกินไป จะทำให้ตัดสินใจยาก ปกติผมจะแนะนำให้กำหนดเพียง 3 ระดับ ได้แก่
• High Criticality : คือเครื่องจักรหรืออุปกรณ์ที่เราคาดหวังว่าจะต้องอยู่รอดไปจนถึงการซ่อมใหญ่ครั้งถัดไป หรือช่วงระยะเวลาการผลิตที่กำหนด เพราะความสูญเสียทางด้านเหล่านี้สูงมาก ไม่ว่าจะเป็นด้านการผลิต ความปลอดภัย หรือผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
• Medium Criticality: คือเครื่องจักรหรืออุปกรณ์ที่เสียแล้วมีผลกระทบบ้างแต่ระบบหลักไม่หยุดไปด้วย เครื่องจักรกลุ่มนี้มักจะเป็นตัวสำรองเผื่ออีกตัวหนึ่งเสีย (Redundancy Equipment)
• Low Criticality: เครื่องจักรหรืออุปกรณ์ที่เสียแล้วไม่มีผลกระทบอะไร
การกำหนด Criticality ให้เครื่องจักรอุปกรณ์ จะทำให้เรากำหนดยุทธศาสตร์ในการบำรุงรักษา ซึ่งก็คือการเลือกวิธีการบำรุงรักษาให้เหมาะสมกับความสำคัญของอุปกรณ์ ไม่ใช่ทำงาน PM เป็นหน้ากระดานเหมือนกันหมด ซึ่งในความเป็นจริงก็คือเราทำไม่ไหว ทรัพยากรไม่พอ และมีค่าใช้จ่ายที่สูงเกินไป หรือบางอุปกรณ์ที่สำคัญเราทำ PM ปกติเหมือนเครื่องอื่นๆ ถ้าหลุด PM ไปก็อาจจะ Breakdown สร้างความเสียหายได้
จากรูป High Critical Equipment จะต้องการความเชื่อมั่นหรือ Reliability สูง ต้องไม่หยุดในช่วงเวลาที่ต้องใช้งาน (Zero Breakdown) และหมายถึงว่า ต้องไม่หยุดเครื่องเพื่อทำ PM ด้วย ดังนั้นยุทธศาสตร์การบำรุงรักษา จะต้องเน้นไปที่การทำ Condition Monitoring หรือถ้ามีความสามารถพอก็ทำ Predictive Maintenance ขณะเดียวกันยุทธศาสตร์เรื่องอะไหล่ก็ต้องสัมพันธ์กัน เช่น อาจจะต้องมี Insurance Parts ที่พร้อมใช้ถ้าต้องเกิดการหยุด ถึงแม้ว่า Parts นั้นๆ แทบจะไม่มีโอกาสใช้เลยก็ตาม
Medium Criticality อาจจะกำหนดยุทธศาสตร์ได้ทั้ง Optimum Cost หรือ Availability ขึ้นกับสถานการณ์ เช่นช่วงตลาดไม่ดีเราต้อง Optimum Cost คือยอมให้มีการหยุดโดยที่ไม่กระทบการส่งมอบผลผลิต เพราะไม่ต้องการกำลังผลิตมากนัก แต่ช่วงตลาดดีต้อง Optimum Availability คือยอมให้ Cost สูงบ้างแต่ให้ได้ความพร้อมการเดินเครื่องที่เพียงพอต่อการส่งมอบ ดังนั้นยุทธศาสตร์บำรุงรักษา อาจจะทำ PM หรือ Condition Monitoring ก็ได้
Low Criticality เป็นอุปกรณ์ที่เสียแล้วไม่กระทบใดๆ ดังนั้นยุทธศาสตร์คือประหยัดสุด เสียแล้วค่อยซ่อมหรือ Run to Failure อะไหล่ก็อาจจะไม่จำเป็นต้องเก็บให้เป็นภาระการดูแล เสียแล้วค่อยซื้อมาใช้
:: บทสรุป
การกำหนด Asset Criticality เป็นเรื่องสำคัญที่ส่วนใหญ่มักจะมองว่าไม่สำคัญ ผลพวงจากการทำ Asset Criticality ส่งต่อไปถึงการกำหนดนโยบายการบำรุงรักษา นโยบายเรื่องอะไหล่ และนโยบายด้านบุคลากรบำรุงรักษา นโยบายทรัพย์สินด้านบำรุงรักษา ตลอดจนการทำงบประมาณบำรุงรักษาแบบ
“Zero Breakdown @ Minimum Cost”
#CMMS
#Maintenance #PM
#Maintenance Management
#IDYL #Cedar
#Productivity #TPM
#RCM #SPO #OEE
#SpareOptimizer
#Powerplant
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
