[ร้อยแปดพันเก้ากับหมอเฉลิมชัย] วัคซีนตัวไหนดีกว่ากันแน่ เปรียบเทียบอย่างไรจึงจะใช่ ใช้โมเดลม้าแข่งสนามเดียวกันเป็นคำตอบ มีคำถามเกิดขึ้นกับผู้คนทั่วโลกว่า วัคซีนตัวไหน ผลิตด้วยเทคโนโลยีอย่างไร จึงจะดีที่สุด

สำรวจ
ลงทุน
คำถาม

มีบัญชีอยู่แล้ว?หรือ

ร้อยแปดพันเก้ากับหมอเฉลิมชัย

•

13 พ.ค. 2021 เวลา 10:39 • ข่าว

วัคซีนตัวไหนดีกว่ากันแน่ เปรียบเทียบอย่างไรจึงจะใช่ ใช้โมเดลม้าแข่งสนามเดียวกันเป็นคำตอบ

มีคำถามเกิดขึ้นกับผู้คนทั่วโลกว่า วัคซีนตัวไหน ผลิตด้วยเทคโนโลยีอย่างไร จึงจะดีที่สุด

เราจะได้เลือกวัคซีนตัวที่ดีที่สุด ฉีดให้กับตนเองและครอบครัว

คำถามดังกล่าวจะว่าตอบยากก็ยาก

จะว่าง่ายก็ง่าย

เพียงแต่ต้องเข้าใจพื้นฐานของการเปรียบเทียบระหว่างวัคซีนต่างชนิดกันให้ดีเสียก่อน

โดยผู้เขียนจะพยายามใช้การเปรียบเทียบ เวลาม้าแข่งกัน เพื่อที่จะดูว่าม้าตัวไหนวิ่งได้เก่งและเร็วกว่ากัน

เพื่อมาอธิบายเทียบเคียงกับวัคซีนว่า ตัวไหนมีประสิทธิผล (Effectiveness) ป้องกันโรคได้ดี ได้สูงกว่ากัน

ถ้าเราดูเฉพาะลักษณะภายนอกของม้า ประวัติการเลี้ยงดู การฝึกซ้อม แล้วบอกว่าม้าตัวไหนเก่งกว่ากัน ก็คงจะตอบได้ยาก

เช่นเดียวกับการดูข้อมูลของวัคซีนว่า วัคซีนนั้นใช้เทคโนโลยีอะไร ผลิตโดยบริษัทอะไร มีกรรมวิธีผลิตอย่างไร แล้วจะสรุปว่าวัคซีนบริษัทไหนดีกว่ากันก็คงจะตอบยากเช่นกัน

เวลาจะเปรียบเทียบความสามารถของม้า เราจำเป็นจะต้องดูม้าที่วิ่งแข่งกัน ในสนามเดียวกัน ในเวลาเดียวกัน จึงจะบอกได้ว่าม้าตัวไหนเก่งกว่ากัน

ถ้าเราเปรียบเทียบม้า ที่ต่างก็แยกย้ายกันวิ่งที่สนามของตัวเอง จับเวลากันเอง แล้วนำเวลามาเปรียบเทียบกัน คงจะเปรียบเทียบได้ลำบาก

เพราะม้าที่วิ่งแข่งกันคนละสนาม ถ้าสภาพสนามดีก็วิ่งได้เร็ว ถ้าไม่มีแสงแดดไม่มีลมพัดต้านการวิ่ง ก็จะวิ่งได้เร็ว

แต่ถ้าม้าตัวไหนโชคไม่ดี ซ้อมวิ่งจับเวลาในสภาพสนามที่ขรุขระ แดดแรง ลมพัดต้านแรง สถิติก็จะออกมาไม่ดี ทั้งที่ม้าตัวนั้นอาจจะวิ่งได้เก่ง

ลองกำหนดรายละเอียดเบื้องต้นดังนี้นะครับ

1) กำหนดให้สภาพของสนามแข่งก็คือ สภาพของประเทศที่ทดลองวัคซีน ว่ามีความชุกในการติดเชื้อของการเกิดโรคระบาดมากน้อยเพียงใด

ถ้ามีการระบาดของโรคมากถือว่าสนามขรุขระ ถ้าการระบาดของโรคน้อยก็ถือว่าสนามเรียบ ม้าจะวิ่งได้เร็ว วิ่งได้ง่าย

2) กำหนดให้แสงแดดซึ่งจะทำให้ม้าอ่อนล้าและวิ่งได้ช้าลงก็คือ ชนิดหรือสายพันธุ์ของไวรัส ถ้าไวรัสกลายพันธุ์ดื้อต่อวัคซีนมาก ก็ถือว่ามีแสงแดดที่แรง

ถ้าไวรัสสายพันธุ์ปกติ ไม่ดื้อต่อวัคซีนก็ถือว่าแสงแดดอ่อน

3) แรงลมที่มาปะทะ หรือพัดสวนกับการวิ่งของม้า ก็คือ กลุ่มตัวอย่างของอาสาสมัคร ถ้าอาสาสมัครมีความเสี่ยงต่อการติดโรคมาก ก็แปลว่ามีลมพัดแรง ถ้ามีความเสี่ยงที่จะติดโรคน้อย ก็ถือว่ามีลมพัดอ่อนหรือไม่มีลมพัดเลย

เราลองมาดูการซ้อมจับเวลาของม้าสองตัวนี้ดูนะครับ

ตัวแรกชื่อ ม้า Pfizer โชคดีได้ซ้อมวิ่งจับเวลาทดลองเฟสสามในสนามแข่งขันที่เรียบมาก วิ่งได้ง่ายและเร็ว (การระบาดของโควิดในประเทศขณะนั้น มีน้อย)

มีแสงแดดอ่อนอ่อนไม่ร้อน ทำให้วิ่งได้สบาย (ไม่มีไวรัสกลายพันธุ์ที่ดื้อต่อวัคซีน)

ไม่มีลมพัดต้านการวิ่งทดสอบ (อาสาสมัครมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อน้อย)

ผลออกมา ม้า Pfizer วิ่งจับเวลาได้ดีมากคือ วิ่งได้เร็วมาก (ประสิทธิผล : Efficacy ป้องกันโรค 95% )

ส่วนม้า AstraZeneca ไปซ้อมวิ่งจับเวลาอีกสนามหนึ่ง และคนละเวลากัน พบว่า สนามซ้อมวิ่งค่อนข้างขรุขระ วิ่งทำเวลายาก (มีการระบาดหรือความชุกของโรคขณะทดลองสูง)

มีแสงแดดแรงมาก ร้อนจัด ทำให้เหนื่อยง่าย (มีไวรัสกลายพันธุ์ที่ดื้อต่อวัคซีน)

มีลมพัดต้านตลอดเวลาในการวิ่ง(อาสาสมัครที่ทดสอบวัคซีน มีความเสี่ยงต่อการติดโควิดมาก)

ผลคือม้า AstraZeneca วิ่งจับเวลาได้เร็วปานกลาง (ประสิทธิผล : Efficacy 70% ) เพราะวิ่งในสนามขรุขระ มีแดด และลมแรง ทำให้วิ่งได้ไม่เต็มศักยภาพ

ก็มีผู้ที่นำเวลาของม้าแข่งสองตัวนี้ มาสรุปเปรียบเทียบกันว่า

ม้า Pfizer เก่ง วิ่งได้เร็วกว่าม้า AstraZeneca มาก โดยไม่สนใจข้อจำกัดดังกล่าวข้างต้น

โชคดีที่มีโปรโมเตอร์จัดแข่งม้า นำม้าแข่งสองตัวนี้มาแข่งขันกันที่สนามสกอตแลนด์

โดยจัดให้วิ่งในสนามเดียวกัน มีแดดมีลมเท่าๆกัน คือ มีการฉีดวัคซีนทั้งสองตัวนี้ในประชากรของสกอตแลนด์ 1.4 ล้านเข็ม (เมื่อต้นปี 2564)

สภาพสนามของวันแข่ง เป็นสภาพสนามที่เรียบพอสมควรไม่ขรุขระแบบสนามซ้อมของ AstraZeneca แต่ก็เรียบไม่เท่าสนามซ้อมของ Pfizer มีแดดปานกลาง มีลมพัดเบาๆ

ผลคือ ม้าPfizer ซึ่งเคยวิ่งในสนามชั้นยอด วิ่งได้ช้าลงกว่าตอนซ้อม (ประสิทธิผล : Efficacy 95% เหลือประสิทธิผล : Effectiveness 91%)

ส่วนม้า AstraZeneca วิ่งได้ดีกว่าตอนซ้อม เพราะสภาพสนาม แดด และลมอำนวย (ประสิทธิผล : Efficacy 70% เพิ่มเป็นประสิทธิผล : Effectiveness 88%)

ผลการตัดสินด้วยสายตาของกรรมการ และผู้ชมที่สนามสกอตแลนด์ สรุปว่า ม้าทั้งสองตัวนี้เข้าเส้นชัยพร้อมกัน จับเวลาได้เท่ากัน (91% กับ 88% ไม่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ)

สรุปว่า ม้า Pfizer วิ่งเก่งทำเวลาได้เท่ากับม้า AstraZeneca เมื่อนำมาแข่งในสนามเดียวกัน

ทั้งที่เวลาของม้าทั้งคู่ จากการฝึกซ้อมมาล่วงหน้า แตกต่างกันค่อนข้างมาก(95% กับ 70%)

แฟนผู้ชมการแข่งม้า ต่างเลิกพูดถึงเรื่องความเก่งของของม้าแต่ละตัว ที่เคยเชื่อว่าเก่งต่างกันตอนซ้อม ไปจนหมดสิ้น

เหลือแต่คำชม ที่บอกต่อกันไปว่า ม้าสองตัวนี้เก่งเท่ากัน

คือ วัคซีนทั้งสองชนิดมีประสิทธิผลในการป้องกัน

การติดเชื้อที่แสดงอาการ (Symptomatic infection)

ที่ต้องนอนโรงพยาบาล (Hospitalization)

และทำให้เสียชีวิต (Death)

ดีเท่าเทียมกัน

หมายเหตุ : การเปรียบเทียบประสิทธิผลของวัคซีนใช้คำสองคำที่แตกต่างกันในภาษาอังกฤษ คือ

ประสิทธิผลในโลกทดลอง (Efficacy) คือ ความสามารถในการป้องกันโรค ที่ใช้บอกในระหว่างทดลองในอาสาสมัครเฟสสาม (จำนวนหลักหมื่นคน) ที่เรียกกันว่า ประสิทธิผลในโลกทดลอง (หรือประสิทธิศักย์)

ประสิทธิผลในโลกจริง (Effectiveness) คือ ความสามารถในการป้องกันโรคในโลกจริง(Real World) ใช้กับประชาชนจำนวนมาก(หลักล้านคน) เรียกว่าประสิทธิผลในโลกจริง คือของจริง

ถ้าผลแตกต่างกัน ต้องยึดถือประสิทธิผลในโลกจริงเป็นหลัก

ขณะนี้ชัดเจนว่า ประสิทธิผลในโลกจริง ของวัคซีน Pfizer เท่ากับวัคซีน AstraZeneca

โลกกำลังทยอยจัดแข่งม้าในสนามเดียวกันมากขึ้นเรื่อยเรื่อย คือการฉีดวัคซีนในประเทศเดียวกัน ไวรัสสายพันธุ์เดียวกัน ประชากรเสี่ยงเท่าๆกัน และในห้วงเวลาเดียวกัน

แล้วก็เริ่มมีข้อมูลทยอยออกมาเป็นลำดับว่า วัคซีนมีประสิทธิผล (Effectiveness) ใกล้เคียงกันมากขึ้นทุกขณะ จนอาจเรียกได้ว่าประสิทธิผลเท่ากัน

มีวัคซีนตัวไหน ฉีดได้เลยครับ

Reference

โฆษณา

ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน

ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน