24 พ.ค. 2021 เวลา 14:35 • ประวัติศาสตร์
ประวัติศาสตร์ที่เราไม่ใคร่ได้รู้ : EP7
เมื่อมองโกลยึดแบกแดดในปี ค.ศ 1258
แล้วทำไมแม่น้ำไทกริสเปลี่ยนสีเป็น..สีแดง และสีดำ ?
1
ก่อนไป ณ จุดประวัติศาสตร์ที่มองโกล บุกยึดแบกแดด
เรามารู้จักนครแบกแดด กันก่อนครับว่ามีเรื่องราวอะไรน่าเรียนรู้บ้าง
การก่อตั้งเมือง (เป็นเมืองหลวงของจักรวรรดิมุสลิม ราชวงศ์ Abbasid)
🔸ถูกสร้างขึ้นเมื่อ ค.ศ 762 โดยกาหลิปแห่ง Abbasid ชื่อว่า อัล-มันซูร์
🔸ตั้งอยู่ริมแม่น้ำไทกริส ติดกับคลองที่เชื่อมน้ำยูเฟรติส
(อยู่ระหว่าง 2 แม่น้ำ)
🔸ยาวนาน 496 ปี แบ่งยุคของราชวงศ์นี้ได้ 3 ยุค (ค.ศ.762 - 1258)
🔸มีผังเมืองคล้ายป้อมปราการทรงกลมขนาดใหญ่ที่มีรัศมี 3.2 กิโลเมตร
ความรุ่งเรืองของแบกแดด
🔸รุ่งเรืองขีดสุดสมัยกาหลิบ : ฮารูน อัล-เราะชีด
(นิทานอาหรับราตรีเกิดขึ้นสมัยนี้)
🔸เป็นศูนย์กลางด้านวิทยาการ : วิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ การแพทย์
🔸มีศูนย์การศึกษาที่เรียกในนาม House of Wisdom มีตำรามากมาย
(เหตุจากตรงนี้ จะโยงไปสู่คำถามที่ผมตั้งไว้ของโพสต์นี้..แปะไว้ก่อน)
🔸ประชากร ณ จุดพีคของเมือง คือมากถึง 1.5 ล้านคน
การบุกของกองทัพมองโกล
ตัดมาที่คำถามที่ 1 : ทำไมแม่น้ำไทกริส เปลี่ยนเป็นสีแดง
การบุกโจมตีของมองโกลในปี 1258โดยฮูลากูข่าน (หลานของเจงกีส ข่าน)
🔸คนในแบกแดด หลายแสนคน (บางหลักฐานเป็นหลักล้าน) ถูกสังหาร
🔸จนแม่น้ำไทรกริส มี"สีแดง"ที่มาจาก "เลือด"ของคนในเมือง
🔸กองทัพม้าของมองโกล สามารถวิ่งข้ามแม่น้ำได้
โดยใช้ศพที่ลอยน้ำข้ามได้ (จินตนาการดูครับ มากแค่ไหน)
1
คำถามที่ 2 : ทำไมแม่น้ำไทกริส เปลี่ยนเป็นสีดำ
🔸เมื่อมองโกล เข้ายึดเมืองแล้ว อีกสิ่งก็คือการเผาและทำลาย
ตำราจำนวนมากถูกทิ้งลงไปในแม่น้ำไทกริส
🔸สีดำของแม่น้ำมาจาก "สีจากหมึก"จากตำราต่างๆนั่นเอง
(หลังจากที่ก่อนหน้าแม่น้ำไทกริส เป็นสีแดง)
🔸ตำราที่ถูกทิ้งน้ำเหล่านั้น เปรียบเทียบให้เห็นเป็นเขื่อนขนาดย่อมๆ
ตำราเหล่านั้น ไม่ว่าจะเป็นตำราทางวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์
ดาราศาสตร์ การแพทย์ สูญหายไปกับประวัติศาสตร์ ณ จุดนี้ของเวลา
2
หากจะถามหาสาเหตุ ของความปราชัยของนครแบกแดด
สามารถสรุปพอสังเขปได้ดังนี้
1️⃣ กองทัพมองโกล ที่นำโดย ฮูลากู ยิ่งใหญ่ไร้เทียมทาน
2️⃣ มองโกล ก่อนบุกได้ขอให้ยอมจำนน แต่กาหลิบแห่งแบกแดดปฏิเสธ
(รวมถึงการทำร้ายทูตของมองโกล)
3️⃣ ที่ปรึกษาของกาหลิบให้ข้อมูลกองทัพมองโกล ต่ำกว่าความเป็นจริง
4️⃣ ความอ่อนแอของกาหลิบที่มีชื่อว่า อัลมุสตะซิม (เป็นกาหลิบหุ่นเชิด)
5️⃣ ไส้ศึก....(เหตุผลนี้ สุดคลาสสิก มีได้ทุกยุค)
จบโพสต์นี้ด้วย :
การสนทนาระหว่าง ฮูลากู ข่าน กับ กาหลิบ เมื่อยึดเมืองแล้ว
-
-
ช่างเจ็บปวดเหลิอเกินครับ ไว้มาโฟกัสตรงนี้ในตอนต่อไป
💬เรียนรู้..เพื่อรู้ และติดตามซีรีส์ ประวัติศาสตร์ที่เราไม่ใคร่ได้รู้ได้ที่ 👇🏼👇🏼
เรียนรู้..ไปพร้อมๆกัน : เรียบเรียง
24 พฤษภาคม 2564
เครดิตภาพ : wikipedia
โฆษณา