26 พ.ค. 2021 เวลา 16:07 • สุขภาพ
รู้ทันกัน...ศาสตร์แห่งการมีอายุยืนและผิวพรรณดี
ภาพจาก https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fgene.2020.630186/full
เชื่อกันว่าคนเราอายุยืนได้เพราะร่างกายสามารถรักษา “เทโลเมียร์ “ (Telomere) ซึ่งได้แก่ โครงสร้างที่ปลายโครโมโซม X และ Y ปิดหัวปิดท้ายข้อมูล ดีเอ็นเอ (DNA) ของโครโมโซมส์ เหมือนกับปลายพลาสติกเชือกผูกรองเท้าไม่ให้รุ่ยร่าย โดยในโมเลกุลของดีเอ็นเอจะมีความยาวเทโลเมียร์ 15,000 คู่ฐานซึ่งยาวมากเมื่อแรกเกิด และจะสั้นไปเรื่อย ๆ ในชั่วชีวิตของเราเมื่อเซลส์ของเราแบ่งตัวไปเรื่อย ๆ จนเหลือประมาณ 5,000 คู่ฐาน เซลส์ก็จะตาย พบว่าปลอกเทโลเมียร์จะสั้นในกรณีที่เป็นโรคตายก่อนวัยอันสมควรค่อนข้างมาก เทโลเมียร์เป็นปลอกหุ้มปลาย โครโมโซมส์ เพื่อป้องกันไม่ให้โมเลกุลของดีเอ็นเอเสียหายจากการที่โครโมโซมส์เพื่อนบ้านมาชนกัน สิ่งที่ทำลายเทโลเมียร์ให้สั้นลงก็เป็นเรื่องที่เราท่านทราบกันอยู่ เช่น การสูบบุหรี่ ดื่มเหล้า เครียด แต่กลับพบว่าการมีเพศสัมพันธุ์มากกลับทำให้เทโลเมียร์ยาวขึ้น!! (ฮ่า ฮ่า ฮ่า)
ภาพจาก https://www.aarp.org/health/healthy-living/info-2017/elizabeth-blackburn-stress-dna-hd.html
นักวิทยาศาสตร์ชาวออสเตรเลียน Elizabeth Blackburn ค้นพบว่า มีเอ็นไซม์ที่ร่างกายผลิตช่วยรักษาไม่ให้เทโลเมียร์และดีเอ็นเอต้องถูกทำลาย เรียกว่า เทโลเมอเรส (Telomerase) Elizabeth Blackburn และนักวิทยาศาสตร์ชาวอเมริกันที่ร่วมงานกันอีกสองท่านได้รับรางวัลโนเบลปี 2009 เธอเป็นนักวิทยาศาสตร์ชาวออสเตรเลียนคนแรกที่ได้รับรางวัลโนเบล) เอนไซม์เทโลเมอเรสนี้จะทำหน้าที่ซ่อมแซมดีเอ็นเอของเทโลเมียร์ซึ่งเสียหายจากการที่เซลส์แบ่งตัว โดยจะเข้าไปช่วยซ่อมทดแทนเทโลเมียร์ไม่ให้สั้น ตรงกันข้ามสามารถทำให้ยาวขึ้นอีกด้วย
โดยปกติดีเอ็นเอจะมีการเปลี่ยนแปลงได้สองอย่าง อย่างที่หนึ่งเรียกว่า DNA Mutation คือ การสับคู่ฐานกันไปมา และแบ่งเซลส์โดยไม่หยุด (ซึ่งไม่ดีต่อเราเพราะอาจจะกลายเป็นเซลส์มะเร็ง) อย่างที่สอง คือ ร่างกายสามารถซ่อมแซมดีเอ็นเอ (DNA Repair) หรือช่วยเรารักษาโรคพันธุกรรมและสร้างภูมิต้านทานได้ ดังนั้นการค้นพบเทโลเมียร์และเอ็นไซม์เทโลเมอเรสจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งยวด และทำให้ Elizabeth Blackburn กลายเป็นผู้ค้นพบตำนานการปราบความชรา และ มะเร็งไปพร้อม ๆ กัน เพราะในขั้นต่อไปมนุษย์จะสามารถพบวิธีป้องกันการแบ่งตัวของเซลส์มะเร็งโดยใช้เทคโนโลยีเทโลเมอเรสในอนาคต (ซึ่ง 85% หรือมากกว่าเป็นผลมาจากไลฟ์สไตล์ เช่น การสูบบุหรี่หรือซิการ์ การอาบแดด นอกเหนือจากพันธุกรรมซึ่งมีเพียง 5-15% เท่านั้น)
นอกจากการซ่อมเทโลเมียร์โดยเทโลเมอเรส เพื่อชลอความชราและความเสื่อมของเซลส์แล้ว นักวิทยาศาสตร์ยังพบว่า สเปอร์มิดีน (Spermidine) ซึ่งสะกัดจากน้ำอสุจิผู้ชาย จะสามารถช่วยชะลอความแก่ได้ (ดังนั้นการกลืนน้ำอสุจิในระหว่างการร่วมเพศอาจช่วยเพิ่มสเปอร์มิดีนและสร้างการมีอายุยืนให้สาวและหนุ่มและอาจทำให้เทโลเมียร์ยาวขึ้น...แต่ถ้าคิดจะอาศัยน้ำอสุจิอย่างเดียวเพื่อการมีอายุยืนด้วยการกลืนน้ำอสุจิไปเรื่อยๆ(!) น่าจะมีไม่พอดื่มให้เห็นผล เพราะเหตุผลที่เรา ๆ ท่าน ๆ รู้กันอยู่.....แต่อย่าเผลอมาสะกิด ๆ ขอดื่มไปเรื่อย ๆ ล่ะเดี๋ยวจะหาว่าหล่อไม่เตือน...ก็เพราะคนให้น่ะสิ อาจหัวใจวายตายไปซะก่อน ฮ่า ฮ่า ฮ่า)
สเปอร์มิดีน ถูกค้นพบในแหล่งอาหารหลาย ๆ อย่างนอกเหนือจากโปรตีนในน้ำอสุจิผู้ชาย เช่น ในแมลงวันผลไม้ที่มียีนส์ 60% เหมือนมนุษย์ และมีอายุยืดออกไปจาก 60-90 วันเป็น 3-4 เดือน หรือการที่ยีสต์กินสเปอร์มิดีนและมีอายุยืนอย่างมีนัยสำคัญ เห็ดออรินจิมีสเปอร์มิดีนมาก และในผลิตภัณฑ์ถั่วเหลืองที่เป็นธรรมชาติก็เช่นกัน
นอกจากนั้นจะหา สเปอร์มิดีนได้ในจมูกข้าวสาลี และเต้าหู้ นัตโตะ อาหารอย่างเหม็นสุดยอดแต่อร่อย (คนญี่ปุ่นว่า) ของญี่ปุ่น Cheddar cheese และมะม่วง เป็นต้น อันมีผลต่อการต่อต้านมะเร็ง บำรุงหลอดเลือดหัวใจและสมอง และช่วยทำให้อายุยืน
อันที่จริงมนุษย์ที่อายุยืนที่สุดทั่วโลกต่างมีเคล็ดวิชาที่น้อยคนนักจะรู้ รวบรวมมาพอสังเขป ลองตระเวนไปถามตามที่ต่าง ๆ ดูซิว่าเขาคิดกันยังไงในสมัยก่อน:
• สวีเดน: เป็นที่รู้กันว่าคนสวีเดนมีอายุยืนและผิวพรรณงาม ที่เป็นเช่นนี้เพราะรับประทาน Whey อาหารบำรุงโปรตีนสำหรับนักเพาะกาย ซึ่งมี lactose 77% มีแบคทีเรีย acidophilus และ bifidus ที่ลำไส้ชอบมาก คนสวีเดนจะไม่ท้องผูกอันเป็นบ่อเกิดแห่ง สารพิษตกค้าง leaky guts หรือลำไส้รั่ว ริดสีดวงทวาร และอื่นๆ (เอลวิส ตายคาห้องส้วมเพราะท้องผูก เบ่งมากหัวใจวายตาย)
• ฟินแลนด์: ชอบซาวน่าเป็นชีวิตจิตใจ ชาวฟินน์มีประชากร 5.54 ล้านคน แต่มีซาวน่าถึง 2 ล้านแห่ง ครอบครัวฟินน์มักชอบอาบน้ำร่วมกัน และซาวน่าก็เป็นหนึ่งในวัฒนธรรมทางสังคมที่แสดงออกของชาวฟินน์ โดยจะควบคุมอุณหภูมิให้สูงมาก เกิน 180 องศาฟาเรนไฮต์ เพื่อให้เปิดรูขุมขนและต่อมเหงื่อ ล้างพิษออก 30% ของร่างกาย (คนเรียกผิวหนังและต่อมเหงื่อว่าเป็น “ไตที่สาม”) เมื่อร่างกายขับเหงื่อออก ชาวฟินน์จะใช้กิ่งไม้และใบของต้นเบิร์ช (Birch) สดในฤดูร้อนหรือแห้งฤดูหนาวนำมาจุ่มน้ำร้อน มามัดเป็นไม้กวาด เรียกว่าเวสต้า (vihta) ตีตัวเอง จากนั้นจะเอาผ้าขนหนูห่อตัวไว้ให้อุณหภูมิร่างกายค่อย ๆ คืนตัว ไม่อาบน้ำเย็นทันทีแบบอเมริกันหรือหย่อนตัวที่เปลือยเปล่าลงในจากุชชี่แบบไลฟ์สไตล์ไฮโซ
• บัลแกเรีย: แถบเทือกเขาโรโดป Rhodopes เป็นที่อยู่ของผู้เฒ่าผู้แก่อายุเหยียบร้อย ที่มักทานโยเกิร์ตที่ทำจากนมแพะหรือแกะเท่านั้น ทานกับ ซาวเคราท์ (หรือ Sauerkraut เป็นอาหารเยอรมันชนิดหนึ่ง แปลตรงตัวว่ากะหล่ำปลีเปรี้ยว) น้ำผึ้ง เมล็ดทานตะวัน โยเกิร์ต ผักและธัญพืชเป็นหลัก อย่างไรก็ดีนักวิทยาศาสตร์สมัยปัจจุบันไม่เชื่อเรื่องโยเกิร์ตที่ผลิตในเทือกเขาว่าคือสาเหตุแห่งการมีอายุยืน
• โรมาเนีย: ในปี 1962 ที่สถาบันของศาสตราจารย์ ด็อกเตอร์ อันนา อัสลัน (Dr. Aslan หรือ prof. Dr. Ana Aslan) ได้ทดลองใช้ยาที่พัฒนาขึ้นชื่อว่า Gerovital H3 หรือ Gerovital Therapy โดยใช้ procaine ภายใต้แบรนด์ novacaine อันเป็นยาสลบ ใช้โดยวิสัญญีแพทย์ในการชะลอความแก่ทำให้ผิวเต่งตึง มีบุคคลสำคัญหลายคนหลงเชื่อไปฉีดซะหลายเข็ม เช่น นีกีตา ครุชชอฟ (Nikita Khrushchev) ค็อนราท แฮร์มัน โยเซ็ฟ อาเดอเนาเออร์ (Konrad Hermann Josef Adenauer) ไม่เหมือนกับวัคซีนที่ง้อแล้วง้ออีกก็ไม่ยอมมา ปัจจุบันหมดความน่าเชื่อถือไปพร้อม ๆ กับการตายของศาสตราจารย์ ด็อกเตอร์ อันนา อัสลัน และจอมเผด็จการโหดอย่าง นิโคไล เชาเชสกู (Nicolae Ceauşescu)
ประธานาธิบดีตลอดกาลของโรมาเนียผู้ตั้งสถาบัน ซึ่งถูกสังหารพร้อมภรรยาในปี 1988
• ญี่ปุ่น: นัตโตะ หรือ ถั่วเน่าญี่ปุ่น (อาหารญี่ปุ่นแบบดั้งเดิมที่ทำมาจาก ถั่วเหลืองหมัก) อาหารมหัศจรรย์ ร่วมกับการรับประทานอาหารแบบโอกินาวะ (Okinawa)และการเดินขึ้นเขาเพื่อไม่ให้เส้นเลือดฝอยที่ปลายนิ้วเท้าตาย รวมทั้งการทานโปรตีนจากพืชผักถือเป็นกุญแจสำคัญที่ไขไปสู่การมีชีวิตที่ยาวนาน คนญี่ปุ่นรับประทานอาหารที่ประกอบด้วยธัญพืชและปลา ทำให้ช่วยลดความเสี่ยงของการเป็นโรคทางพันธุกรรม พฤติกรรม และสภาวะกรรม...
จะเห็นว่าในด้านการแพทย์ เวชศาสตร์ชะลอวัย (ริชชี เรียกว่า เวชศาสตร์กระชากวัย) ทั่วโลกมักจะเห็นพ้องกันว่าไม่มีอะไรที่ดีกว่าการเปลี่ยนไลฟ์สไตล์ ไม่สูบบุหรี่ ไม่ดื่มเหล้า ไม่ทานรสจัด ไม่อยู่ในท่ามกลางสารพิษตกค้าง หรือสภาพแวดล้อมเป็นพิษ คนรุ่นใหม่ที่อยากมีสุขภาพดีและอายุยืนยาวควรให้ความสนใจในเรื่องต่อไปนี้:
1. ทานโปรตีนให้น้อยลง หรือเลือกทานโปรตีนจากพืชไม่ใช่โปรตีนจากสัตว์ คนเราต้องการโปรตีนเพียง 25 กรัมต่อวัน ไม่ใช่ 200 หรือ 400 อย่างนักเพาะกาย การทานโปรตีนมากอาจทำให้ขาดธาตุแมกนีเซียม (Magnesium) ที่จำเป็นต่อการมีชีวิตของเซลส์สมอง ทำให้เกิดอาการเอ๋อ หรือ สมองว่างเปล่า มึนชา แพนิค และการทานโปรตีนจากสัตว์มากทำให้ปวดเก๊าท์ และเป็นสาเหตุของโรคต่าง ๆ เช่น รูมาติสซึ่ม กระดูกผุ หัวใจ และมะเร็ง เป็นต้น เพราะผลพวงของกระบวนการเผาผลาญอาหารที่ทานเข้าไป หรือกระบวนการเมแทบอลิซึม (metabolism) (กระบวนการสังเคราะห์องค์ประกอบและโครงสร้างของเซลล์ และ การสลายอาหารเพื่อให้ได้พลังงานไปใช้ในร่างกาย) จะได้สารอย่างหนึ่งออกมา คือ แอมโมเนีย ซึ่งเป็นสารก่อมะเร็ง ทำให้ยีนส์ซึ่งเป็นโค้ดออกคำสั่งในโครโมโซมส์กลายพันธุ์ และอาจเป็นตัวเร่งให้แก่เร็วเกินอายุ
2. ควรทานโปรตีนจากพืช เช่น อัลมอนด์ เมล็ดดอกทานตะวัน หรือน้ำมันเมล็ดดอกทานตะวันแบบรีดเย็น ซึ่งอุดมด้วยวิตามินอี หรือเมล็ดกัญชง (Hemp) ของบัลกาเรีย (มีที่แสงแดด) ถั่วเหลือง เมล็ดงาดำ ข้าวฟ่าง ถั่วต่าง ๆ จากการศึกษาพบว่าชาวเอสกิโมและชาวแลปแลนด์ซึ่งทานโปรตีนจากสัตว์ เช่น แมวน้ำ หรือแม้แต่ปลา มีค่าอายุเฉลี่ยเพียง 30-35 ปีเท่านั้น ยิ่งกว่านั้นการทานโปรตีนสัตว์สูงจะสร้าง amyloid protein ส่วนเกินไปเกาะในเซลส์สมอง และทำให้เป็นอัลไซเมอร์ (Alzheimer) โรคจิตเภท (schizophrenia) และสมองเสื่อม (dementia)
3. ควรดื่มน้ำแร่ที่ให้ค่าความเป็นด่างสูงโดยเฉพาะที่มี pH 8 ขึ้นไป ซึ่งจะมีในน้ำแร่ที่ได้มาจากกลาเซียร์ (Glacier คือ ธารน้ำแข็งที่เกิดขึ้นในบริเวณภูเขาสูงที่มีอากาศเย็นจัด) ชาวฮันซาบนเทือกเขาหิมาลัยซึ่งมีอายุเฉลี่ย 85-90 ปี เคยมีคำถามจากนักท่องเที่ยวที่ขึ้นมาปีนเขาว่าทำไมน้ำจึงใสไม่ขุ่น เพราะเขาดื่มน้ำศักดิ์สิทธิ์ที่อุดมด้วยแร่ธาตุจากเทือกเขาหิมาลัย อุดมด้วยวิตามินบี 12 และแร่ธาตุที่เพิ่มความเป็นด่างของร่างกาย
4. ทานโสมเป็นประจำช่วยสร้างภูมิคุ้มกันในร่างกายและมีส่วนช่วยสร้างเทโลเมียร์ใหม่ รวมทั้งมีผู้อ้างว่ารากของอึ้งคี้หรือปักคี้ (Milkvetch Root หรือ อึ้งคี้ หรือ ปักคี้เป็นพืชพื้นเมืองของจีน และขึ้นในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของจีน เช่น มองโกเลีย ซานซี และเฮยหลงเจียง ดังนั้น จึงเรียกกันอีกชื่อหนึ่งว่า ตังปักอึ้งคี้ หรือเรียกกันย่อๆ จนติดปากว่า อึ้งคี้หรือปักคี้) ก็มีส่วนช่วยสร้างเทโลเมียร์ทดแทนเทโลเมียร์ที่สั้นลงจากการแบ่งตัวของเซลส์ การมีชีวิตที่ไร้สารพิษ มีสิ่งแวดล้อมที่สะอาด มีอารมณ์ดีและอารมณ์ขัน จะชะลอการถูกทำลายตามอายุ ดังนั้นคนเราจะมีอายุยืนนานได้ต้องดูแลอาหาร ไลฟ์สไตล์ และดูแลเทโลเมียร์ให้ยาว ต้องไม่ทานหวานเค็มรสจัด ไม่ดื่มน้ำอัดลมที่ผสมสี เด็กอเมริกันจะก้าวร้าวและไฮเปอร์มากและมีพฤติกรรมการแสดงออกอย่างรุนแรง ต่างกับเด็กยุโรปที่สุภาพเรียบร้อยก็เพราะสงสัยว่าจะดื่มน้ำอัดลมผสมสีเทียมนี้อันเป็นสาเหตุของอารมณ์แปรปรวน คล้ายกับแม่บ้านถุงพลาสติกที่ถูกมองว่าพลาสติกที่ห่ออาหารมาให้ลูกทานเป็นสาเหตุของเรื่องเพศสภาพและไทยกลายเป็นสังคมที่เปิดกว้างในเรื่องเพศสภาพดังเป็นอยู่ในปัจจุบัน
5. การค้นพบเอ็นไซม์ เทโลเมอเรสที่ช่วยทดแทนดีเอ็นเอโดยจำลำดับโค้ดของเทโลเมียร์เพื่อสร้างขึ้นใหม่ทดแทนส่วนที่ตายแล้ว จะทำให้เทโลเมียร์พิทักษ์โครโมโซมส์ได้จนถึงจุดวิกฤติ Hayflick Limit คือ การทำซ้ำเพื่อทดแทนซึ่งจะทำการแบ่งเซลส์ไปเรื่อย ๆ จนหยุดอยู่ที่อายุ 120 ปี อย่างไรก็ดีคนอายุมากที่สุดของโลกเคยมีอายุยืนถึง 122 ปีมาแล้ว
แต่มีสิ่งมีชีวิตเซลส์เดียวตัวหนึ่ง คือ เททราไฮมีนา (Tetrahymena) ที่มีเทโลเมียร์เป็นจำนวนมหาศาลสามารถเสริมสร้างให้เทโลเมียร์ยาวขึ้น โดยมีชีวิตที่เป็นอมตะ เททราไฮมีนามีเทโลเมียร์ที่ยาวมาก เพราะมีการแบ่งเซลส์ไปเรื่อย ๆ แบบไม่มีวันตาย ไม่เหมือนกับเซลส์ของเอ็นไซม์เทโลเมอเรสซึ่งเมื่อเซลส์แบ่งตัวไปเรื่อย ๆ จะค่อย ๆ ตายลงทำให้ป้องกันเทโลเมียร์ไม่ได้ และเทโลเมียร์จะสั้นลง ทั้งเทโลเมอเรส เอ็นไซม์ และเททราไฮมีนาสามารถสร้างดีเอ็นเอใหม่ให้เทโลเมียร์ โดยเทโลเมอเรสเปรียบเหมือนกองทหารช่างที่เก็บดีเอ็นเอที่สูญหายไปในขณะที่เซลส์แบ่งตัวมาซ่อมสร้างเทโลเมียร์ใหม่ และจำลำดับโค้ดเดิมของปลอกเทโลเมียร์ได้ แต่ตัวเองก็ตายได้ ในขณะที่เทโลเมียร์เป็นกันชน พิทักษ์ โครโมโซมส์อีกที ส่วนเททราไฮมีนาเป็นสัตว์เซลส์เดียวซึ่งเอามาเป็นคู่เทียบว่าทำอย่างไรคนเราจะเกิดมาพร้อมกับพันธุกรรมที่มีเทโลเมียร์ยาว และซ่อมตัวเองได้จนมีชีวิตเป็นอมตะอย่างเช่นเททราไฮมินานี้ หรือหาวิธีจัดการกับเทโลเมียร์มะเร็งโดยให้สั้นลง เป็นต้น
เทโลเมียร์ทำหน้าที่พิทักษ์โครโมโซมส์โดยมีการจัดลำดับของคู่ฐาน นิวคลีโอไทด์ 4 ชนิด ได้แก่ ATCG โดย A จับกับT และ C จับกับ G เสมอ ถ้าลำดับคู่ฐานที่ทำซ้ำ ๆ กันมากเท่าไร เทโลเมียร์ก็ยาวมากขึ้นเท่านั้นทำซ้ำกันเป็นพัน ๆ ครั้งที่ปลายโครโมโซมส์ ต่างจากดีเอ็นเอของยีนส์ซึ่งกำหนดพันธุกรรม ผิวขาว ตาสีฟ้า ที่อยู่ข้างในโครโมโซมส์ ดีเอ็นเอของเทโลเมียร์จะอยู่ข้างนอกและถูกกำหนดมาแต่กำเนิดโดยพันธุกรรม ถ้ากำเนิดมาสั้นก็จะเป็นโรคพันธุกรรม เช่นเบาหวาน มะเร็ง เป็นต้น
1
ปัจจุบันนักวิทยาศาสตร์ยืนยันว่าการมีอายุยืนยาวขึ้นอยู่กับอาหารที่เราทาน แร่ธาตุ วิตามิน และไลฟ์สไตล์ ตลอดจนสภาพแวดล้อมที่ไม่เป็นพิษ และพฤติกรรม เช่น สูบบุหรี่ ดื่มเหล้า รวมทั้งการสงบสติอารมณ์ไม่คิดฟุ้งซ่าน สะกดความวิตกกังวล ระงับซึ่งความโกรธ ดังนั้น จึงอยากเชิญชวนให้ทุกท่านหันมาดูแลตัวเองเพื่อชะลอการแบ่งตัวของเซลส์และประคองให้ เทโลเมียร์ อย่าเพิ่งจากเราไปก่อนเวลาอันสมควร....ด้วยกัน
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
1.The Telomere Effect, Elizabeth Blackburn and Elissa Epel
2.Rejuvination Secrets from around the World, Pavo Airola, Ph D
โฆษณา