Article 4 งานเชื่อมกับอุตสาหกรรมเครื่องจักรกลหนัก
ก่อนอื่นคงต้องมาทำความรู้จักกันก่อนว่าอะไรคืออุตสาหกรรมเครื่องจักรกลหนัก และผู้ประกอบการกลุ่มนี้สร้างประโยชน์อย่างไรต่อการพัฒนาประเทศ
ตัวอย่างอุตสาหกรรมเครื่องจักรกลหนัก ได้แก่ การสร้างเครนทุกประเภท เครื่องจักรสำหรับอุตสาหกรรมการผลิตเหล็ก การก่อสร้างระบบขนส่งทางราง เครื่องจักรกลหนักและยานพาหนะสำหรับงานเหมืองแร่ เป็นต้น เครื่องจักรกลหนักเหล่านี้จะถูกใช้เพื่อการสร้างงานจำนวนมาก
มาเริ่มต้นที่งานก่อสร้างเครนที่มีหลากหลายประเภท ที่ใช้เยอะมากที่สุดน่าจะเป็น Overhead Crane ซึ่งมีเกือบทุกโรงงานในการเคลื่อนย้ายวัสดุระหว่างการผลิต Gantry Crane จะใช้งานกลางแจ้งนอกโรงงาน Tower Crane ใช้ในงานก่อสร้างอาคารสูง ที่เป็นข่าวล้มให้เห็นเป็นประจำ
โรงงานที่ผลิตโครงสร้างเครนที่เป็น Overhead และ Gantry crane น่าจะมีเยอะที่สุด โรงงานบางแห่งก็สร้างเครนใช้งานเอง ขนาดของเครนมีตั้งแต่ 1 Ton จนถึง 30 ตัน แต่ถ้าเป็น Gantry Crane จะมีขนาดใหญ่กว่านี้ อาจถึง 80 Ton mobile crane ก็มีทั้งแบบล้อยางและตีนตะขาบ สามารถยกได้ถึง 800 Ton
โรงงานเหล่านี้มีการใช้กระบวนการเชื่อมในการสร้างงานอย่างเข้มข้น ก่อนหน้านี้สักสิบกว่าปีใช้กระบวนการเชื่อมไฟฟ้า หรืออาร์กโลหะด้วยมือเป็นหลัก แต่ปัจจุบันหันมาใช้ฟลั๊กซ์คอร์กันหมด
อุตสาหกรรมผลิตเครื่องจักรกลหนัก สำหรับอุตสาหกรรมผลิตเหล็ก คงต้องพูดถึง บริษัทดานิลี ฟาร์อีสต์ จำกัด อันนี้เป็นชื่อเดิม ชื่อใหม่ เหลือแค่ดานีลี่ เป็นบริษัทจากอิตาลี รับสร้างโรงงานที่เกี่ยวกับอุตสาหกรรมการผลิตเหล็กกล้าทุกประเภทแบบครบวงจร ยอดขายปีละไม่ต่ำกว่า 20000 ล้าน ย้อนหลังไปสักเมื่อเกือบสิบปีที่แล้ว ผมได้มีโอกาสร่วมงานกับดานีลี่ โดยไปเป็นวิทยากรถ่ายทอดความรู้ด้านงานเชื่อมให้กับวิศวกรและช่างเทคนิคที่ต้องใช้กระบวนการเชื่อม และต้องมีความรู้ด้านงานเชื่อมในการออกแบบและผลิตเครื่องจักร ไปสอนหนังสืออยู่สามปี ทุกวันศุกร์ และเสาร์ ก็เอาชุดความรู้จากหลักสูตรฝึกอบรม IWE นี่แหละไปสอนแต่คัดเอาเฉพาะที่จำเป็นเท่านั้น ผลก็คือ วิศวกรที่ได้รับการถ่ายทอดความรู้ ทยอยลาออกไปทำงานที่อื่น จากนั้นก็ไม่มีโครงการแบบนี้อีกเลย 555
โรงงานที่ดานีลี่รับสร้างก็จะเป็นพวกอุตสาหกรรมต้นน้ำและกลางน้ำของการผลิตเหล็กกล้า พวกต้นน้ำจะเป็นโรงถลุงเหล็ก โรงหลอมเหล็ก เตาอาร์กไฟฟ้าหล่อต่อเนื่อง (Continious Casting) เป็น Slab Billet Bloom
พวกกลางน้ำก็จะเป็นโรงงานที่เอา raw mat เหล่านี้มาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์กึ่งสำเร็จรูป หรือที่เรียกว่า Semi-Finish Product ได้แก่ โรงงานรีดเหล็กเส้น เหล็กรูปพรรณ เหล็กแผ่นรีดร้อน เหล็กแผ่นรีดเย็น เป็นทั้งแผ่นหนา(plate) แผ่นบาง (Sheet)และคอยล์ (Coil) โรงงานผลิตท่อเหล็กทุกประเภท เรียกว่าสามารถสร้างโรงงานแปรรูปเหล็กได้ครบวงจรเลยทีเดียว
พวกวัตถุดิบในการผลิตที่เป็น Semi-Finish product เหล่านี้จะถูกนำมาแปรรูป ผ่านกระบวนการตัด ขึ้นรูป และเชื่อมประกอบ เป็นผลิตภัณฑ์สำเร็จ ตย.เช่น รถยนต์ หม้อน้ำ ภาชนะแรงดัน ชิ้นส่วนเครื่องจักร โครงสร้างอาคาร สะพาน ฯลฯ
จากภาพ Bird eye view น่าจะเป็นโรงงานที่ใหญ่ที่สุดในนิคมอีสเทิร์นซีบอร์ด มีวิศวกรเป็นพันคน สร้างรายได้และสร้างงานจำนวนมหาศาล ดานีลี่รับก่อสร้างโรงงานแบบ Turnkey ผลิต ติดตั้ง เดินเครื่องจักรพร้อมผลิตได้เลย ขายงานทั่วโลก ทำให้เกิด supply chain อีกไม่น้อยเลยทีเดียว
พวกเครื่องจักรที่ใช้แปรรูปเหล็กทุกประเภท ชิ้นส่วนเครื่องจักรเหล่านี้มีขนาดใหญ่ และมีการใช้กระบวนการเชื่อมที่เรียกว่าระดับเข้มข้นเลยที่เดียว
น่าเสียดายที่ประเทศไทยไม่มีโรงงานผลิตเหล็กต้นน้ำ เพราะบ้านเราไม่มีสินแร่เหล็กมากพอที่จะสร้างโรงถลุงเหล็ก ทั้งๆที่ปริมาณการใช้เหล็กของประเทศไทยอยู่ในระดับที่สูงมาก และสามารถพยากรณ์การเติบโตของอุตสาหกรรมในภูมิภาคนี้ได้ว่า ปริมาณการใช้เหล็กมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างแน่นอน
บริษัทสหวิริยา เคยมีแนวคิดในการลงทุนสร้างโรงถลุงเหล็กที่บางสะพาน โดยจะซื้อสินแร่เหล็กมาถลุงและหลอมเป็น Slab วัตถุดิบตั้งต้นในการแปรรูปเหล็ก แต่สอบไม่ผ่าน เลยต้องไปซื้อโรงถลุงเหล็กที่อังกฤษ แล้วผลิต Slab ส่งมาอีกที ผลเป็นอย่างไรคงไม่ต้องเล่า เพราะเป็นข่าวใหญ่โตเมื่อสัก 10 กว่าปีที่แล้ว
อีกหนึ่งบริษัทที่น่าสนใจ คือ Caterpillar ย้อนกลับไปสัก 10 ปีที่แล้ว มีบริษัทสัญชาติอเมริกันย้ายฐานการผลิตจากจีนมายังประเทศไทย มาลงทุนก่อสร้างโรงงาน 2 แห่ง ที่นิคมเหมราชระยอง เลย มจพ.วิทยาเขตระยองไปไม่ไกล เงินลงทุนกว่า 20000 ล้าน รวมถึงพันธมิตรที่จำใจต้องย้ายฐานการผลิตตามมาด้วยอีก 2-3 บริษัท ที่ผมรู้จักก็ Starbut และ Yaokun
Caterpillar แยกสายการผลิตเป็นสองส่วนคือ UGM (Under Ground Mining) ผลิตเครื่องจักรและอุปกรณ์สำหรับงานเหมืองใต้ดินทุกประเภท และ TRCC ผลิตรถสำหรับอุตสาหกรรมเหมืองแร่ รวมถึงรถแบ็คโฮ
วันที่ Caterpillar มาตั้งในประเทศไทย บุคลากรเกือบทั้งหมดย้ายมาจากอุตสาหกรรมผลิตชิ้นส่วนยานยนต์ ส่วนเหตุผลที่เลือกประเทศไทยเป็นฐานการผลิตในภูมิภาคนี้ เข้าใจว่าทรัพยากรธรรมชาติในประเทศเพื่อนบ้านของไทยยังมีอีกมาก และมีการลงทุนอย่างต่อเนื่อง อีกทั้งเข้าใกล้ออสเตรเลียที่มีอุตสาหกรรมเหมืองแร่จำนวนมากที่เป็นฐานลูกค้า รวมถึงเหตุผลที่ประเทศไทยมีช่างเชื่อมฝีมือดี และมีบุคลากรด้านงานเชื่อมมากกว่าประเทศอื่นๆในภูมิภาคนี้
Caterpillar เป็นโรงงานที่มีความทันสมัย และมีการใช้เทคโนโลยีขั้นสูงในการผลิต มีการจ้างผู้รับเหมาช่วง(Subcontract) หลายเจ้าเป็นผู้ผลิต Part ต่างๆ โดยนำมาประกอบเป็นรถที่โรงงาน TRCC รวมถึงการทดสอบสมรรถนะของรถในสนามด้านหลังโรงงาน
ทุกโรงงานของ Caterpillar ผมบอกได้เลยว่าสะอาด และมีความเป็นระเบียบสูงมาก รวมถึงระบบรักษาความปลอดภัยที่เข้มงวดมาก
การมาของ Caterpillar ทำให้เกิดการจ้างงานมหาศาล ทั้งในโรงงานของ CATเอง และ Subcontract โรงงานหลายแห่งในนิคมเหมราชระยองที่เคยผลิตชิ้นส่วนรถยนต์ ก็หันมาผลิตชิ้นส่วนให้ CAT เพราะได้เปรียบในเรื่องต้นทุนการขนส่ง แต่ที่อยู่ไกลๆและได้รับความไว้วางใจจาก CAT ที่ผมรู้จักมีสองเจ้า คือ SCS Fabrication และ โชคชัย
ยังไม่รวมพวกที่ตามมาจากจีนอย่าง Starbut และ Yaokun กรณีของ 2 บริษัทนี้จะคล้ายกับการย้ายฐานการผลิตของอุตสาหกรรมชิ้นส่วนยานยนต์ไปเวียตนาม คือเขาให้ Priority ในการย้ายฐานการผลิตตามมาลงทุน เพราะเคยค้าขายกันมาก่อน แต่ถ้าไม่มา เขาก็หา Partner ใหม่
แต่กรณีเวียตนามเด็ดกว่านี้ คุณวิกรม แกรับเป็นเจ้าภาพในการสร้างนิคมอมตะเวียตนามให้เลย ส่วนใครจะย้ายหรือไม่ย้ายก็ตัดสินใจเอาเอง เท่าที่ทราบ ไม่มีใครอยากลงทุนเพิ่ม เพราะตอนนี้เก็บกำไรเต็มๆ ไม่เป็นหนี้ด้วย แต่ด้วยสถานะการณ์บีบบังคับก็ต้องลงทุนต่อ นี่แหละระบบทุนนิยม ขึ้นหลังเสือแล้ว ลงลำบาก วันนี้ค่าแรงเวียตนามวันละ 120 บาท ส่วนช่างที่เก่งๆก็ได้มากกว่านี้ แต่ไม่เกินวันละ 200 บาท
ส่วนพวก Backhoe มีผลิตในเมืองไทยหลายเจ้า เช่น Komutsu Volvo Kobelco จะเจาะกลุ่ม construction ทั่วไป ถมที่ ขุดดิน ทำถนน อะไรประมาณนั้น ยังไม่รวมพวกนำเข้าจากจีนอีกหลายเจ้า รวมถึงพวกรถตักที่ใช้กับอุตสาหกรรมการเกษตร ลานข้าว ลานมัน ผลิตและส่งมาจากจีนทั้งนั้น เราน่าจะส่งเสริมให้ทำเองซึ่งผมเชื่อว่าเราทำได้ แต่แค่รัฐไม่ส่งเสริมอย่างจริงจัง
ช่างเชื่อมไทยเองก็ได้อานิสงค์จากการมาของ caterpillar เพราะการจ้างงานของบริษัทยักษ์ใหญ่เป็นระบบ มีสวัสดิการครบแบบจัดเต็ม สภาพแวดล้อมในการทำงานก็ดีมาก ค่าตอบแทนก็ดี
จะเห็นว่ากลุ่มนี้โดยส่วนมากจะเป็นทุนข้ามชาติเข้ามาตั้งฐานการผลิต เน้นการส่งออกมากกว่าในประเทศ แต่อย่างไรก็ตามได้สร้างงานและสร้างรายได้ให้กับช่างเชื่อมไทยเป็นจำนวนไม่น้อยเลยทีเดียว
ผศ.ดร.ปริยสุทธิ์ วัฒนธรรม
ภาควิชาเทคโนโลยีวิศวกรรมการเชื่อม
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ
วิทยาทานในครั้งนี้ข้าพเจ้าขออุทิศผลบุญให้คุณพ่อประสงค์ คุณแม่รัตนาพร วัฒนธรรม และคณาจารย์ที่ประสิทธิ์ประสาทวิชาความรู้ให้ข้าพเจ้าจนสามารถต่อยอดองค์ความรู้เกิดประโยชน์เป็นวงกว้างผ่านสื่อโซเชียลเทอญ....
- 15
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
