26 มิ.ย. 2021 เวลา 15:09 • ข่าว
วิกลจริตแล้ว ไม่ต้องรับโทษจริงหรือ?
เมื่อไม่กี่วันมานี้มีข่าวอดีตทหารเกณฑ์เข้าไปยิงพนักงานในร้านสะดวกซื้อและผู้ป่วยโควิดในโรงพยาบาลสนาม ซึ่งมีการกล่าวอ้างว่า ผู้ก่อเหตุดังกล่าวมีอาการทางประสาท ทำให้มีประเด็นต้องคิดต่อว่าผู้ก่อเหตุดังกล่าวจะต้องรับโทษหรือไม่
เรามาดูข้อกฎหมายกันค่ะ
มาตรา 65 ประมวลกฎหมายอาญา
ผู้ใดกระทําความผิด ในขณะไม่สามารถรู้ผิดชอบ หรือไม่สามารถบังคับตนเองได้เพราะมีจิตบกพร่องโรคจิตหรือจิตฟั่นเฟือนผู้น้ันไม่ต้องรับโทษสําหรับความผิดนั้น
แต่ถ้าผู้กระทําความผิดยังสามารถรู้ผิดชอบอยู่บ้าง หรือยังสามารถบังคับตนเองได้บ้าง ผู้นั้นต้องรับโทษสําหรับความผิดนั้น แต่ศาลจะลงโทษน้อยกว่าที่กฎหมายกําหนดไว้สําหรับความผิดน้ันเพียงใดก็ได้
จากข้อกฎหมายจะเห็นได้ว่า กฎหมายได้แบ่งระดับความบกพร่องของจิตออกเป็น 2 ระดับ คือ
1. ระดับที่ไม่สามารถรับรู้ได้เลยว่าตนได้ทำอะไรลงไปก็จะไม่ต้องรับโทษสำหรับการกระทำที่ตนได้ทำลงไป
ตัวอย่าง คำพิพากษาฎีกาที่ 371/2527
ก่อนเกิดเหตุจำเลยเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลประสาทขณะเกิดเหตุอาการป่วยเป็นโรคจิตจากพิษสุรากำเริบขึ้นอีกมีอาการประสาทหลอนหวาดระแวงกลัวคนจะทำร้าย ผู้ตายซึ่งเป็นภริยาอยู่กินกันมาด้วยความเรียบร้อยไม่เคยมีเหตุทะเลาะวิวาทบาดหมางกัน จึงพาจำเลยไปรักษาที่บ้านบิดาจำเลย ขณะนั่งคุยกันอยู่ที่แคร่ไม้ข้างล่าง จำเลยใช้มีดเชือดคอและฟันทำร้ายผู้ตายมีคนพบจำเลยนั่งงุนงงอยู่ใกล้ ๆ ดังนี้ จำเลยได้กระทำผิดในขณะไม่สามารถรู้ผิดชอบ ไม่สามารถบังคับตนเองได้เพราะโรคจิตจากพิษสุราจำเลยไม่ต้องรับโทษในความผิดตาม ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 288 ตามมาตรา 65 วรรคแรก
2. ระดับที่ยังรู้ผิดชอบ ยังสามารถบังคับตนเองได้บ้าง กรณีนี้ต้องรับโทษนะคะ เพียงแต่ว่าศาลมีดุลพินิจที่จะลงโทษน้อยกว่าที่กฎหมายกำหนดได้ค่ะ เช่น ความผิดฐานฆ่าคนตาย มาตรา 288 ประมวลกฎหมายอาญากำหนดโทษไว้ว่าต้องระวางโทษประหารชีวิต จําคุกตลอดชีวิต หรือจําคุก ต้ังแต่สิบห้าปีถึงยี่สิบปี ถ้าเป็นกรณีนี้ศาลก็อาจลงโทษเบากว่าที่กฎหมายกำหนดได้ เช่น จำคุกน้อยกว่า 15 ปี ก็ได้ค่ะ
ตัวอย่าง คำพิพากษาฎีกาที่ 1609/2544
ผู้เสียหายถูกจำเลยทำร้ายได้รับอันตรายมีบาดแผลถูกฟันที่ศีรษะด้านขวาและซ้าย 10 แผลเศษ ทำให้กะโหลกศีรษะด้านหน้าขวาและซ้ายแตกกดยุบลง ศีรษะด้านข้างและท้ายทอยซ้ายแตกมีเลือดออกใต้เยื่อหุ้มสมองชั้นนอก ด้านข้างซ้าย ฝ่ามือขวามีบาดแผล 2 แห่ง ยาว 4 เซนติเมตร และจมูกด้านซ้ายเป็นรอยบาดแผล ผิวหนังถลอกประมาณ 10 แผล ในขณะที่แพทย์รับตัวผู้เสียหาย ผู้เสียหายช็อกเนื่องจากเสียเลือดมาก หากไม่ได้รักษาทันท่วงทีผู้เสียหายอาจ ถึงแก่ความตายเช่นนี้ แสดงว่าจำเลยใช้อาวุธมีดฟันผู้เสียหายเต็มแรง อาวุธที่จำเลยใช้ทำร้ายเป็นมีดฟันหญ้ามีขนาดใหญ่ จึงเชื่อว่าจำเลยกระทำไปโดยมีเจตนาฆ่า
2
อาการโรคซึมเศร้าเกิดจากความกดดันของสภาพแวดล้อม ทำให้มีอารมณ์หงุดหงิดง่าย ความสามารถในการควบคุมอารมณ์ต่ำลง เมื่อมีเหตุมากระตุ้นจะมีปฏิกิริยาตอบสนอง ขาดความยับยั้งชั่งใจ จำเลยไม่มีมูลเหตุที่จะเคียดแค้นจนถึงกับต้องทำร้ายผู้เสียหาย แต่เป็นเพราะอาการป่วยด้วยโรคซึมเศร้าจนแสดงออกในทางเกิดความเครียดในการประกอบอาชีพและรู้สึกว่าจำเลยไร้ค่าจนมีความก้าวร้าวสะสมมากขึ้น เมื่อพบผู้เสียหายกำลังขับเรือเร่ขายสินค้า เช่นเดียวกับตน จึงเป็นเหตุกระตุ้นจิตใจของจำเลยให้มีความก้าวร้าวยิ่งขึ้น จนจำเลยแสดงออกด้วยการทำร้ายผู้เสียหายอย่างรุนแรง แต่วันเกิดเหตุจำเลยขับเรือออกไปค้าขายซึ่งเป็นวิถีชีวิตตามปกติ ในเรือของจำเลยมีสินค้าต่าง ๆ สำหรับจำหน่ายอันเป็นอาชีพของจำเลย ถือได้ว่าจำเลยยังสามารถประกอบอาชีพตามที่เคยปฏิบัติในชีวิตประจำวันได้ หลังเกิดเหตุ จำเลยยังสามารถขับเรือแล่นหลบหนีกลับบ้านได้ จึงเป็นกรณีที่จำเลยกระทำไปโดยยังสามารถรู้ผิดชอบอยู่บ้างหรือสามารถบังคับตนเองได้บ้าง ต้องด้วยบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 65 วรรคสอง ซึ่งศาลอาจลงโทษจำเลยน้อยกว่าโทษที่กฎหมายบัญญัติไว้เพียงใดก็ได้
เพราะฉะนั้นการอ้างว่าวิกลจริตก็ไม่ได้หมายความว่าไม่ต้องรับโทษเสมอไปค่ะ ต้องพิจารณาระดับความบกพร่องของจิตในขณะกระทำผิดด้วยว่ารุนแรงถึงขนาดไม่สามารถรับรู้ได้เลยว่าตนทำอะไรลงไปหรือไม่ ถ้าถึงขนาดระดับความรุนแรงดังกล่าวจึงจะไม่ต้องรับโทษค่ะ
1
นอกจากนี้ เพื่อเป็นการป้องกันมิให้ผู้วิกลจริตก่อเหตุร้ายอีก มาตรา 48 ประมวลกฎหมายอาญา กำหนดให้ศาลใช้ดุลพิจได้ว่า ถ้าศาลเห็นว่า การปล่อยตัวผู้มีจิตบกพร่องโรคจิตหรือจิตฟั่นเฟือนซึ่งไม่ต้องรับโทษหรือได้รับการลดโทษตามมาตรา 65 จะเป็นการไม่ปลอดภัยแก่ประชาชน ศาลจะสั่งให้ไปคุมตัวไว้ในสถานพยาบาลก็ได้ และคำสั่งนี้ศาลจะเพิกถอนเสียเมื่อใดก็ได้ค่ะ
1
ภาพจาก
โฆษณา