28 มิ.ย. 2021 เวลา 02:20 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
กลุ่มดาวคืออะไร?
กลุ่มดาว คือ กลุ่มของดาวฤกษ์ ที่สามารถเชื่อมต่อกันเป็นรูปร่างต่าง ๆ ตามแต่จินตนาการในอวกาศสามมิติ ส่วนใหญ่แล้ว ดาวฤกษ์ในกลุ่มดาวเดียวกันที่เราเห็นอยู่ใกล้กันบนทรงกลมฟ้า ไม่ได้มีความเกี่ยวข้องกัน และห่างไกลกันมากในอวกาศ
สหพันธ์ดาราศาสตร์สากล (IAU) แบ่งพื้นที่ในท้องฟ้าออกเป็นกลุ่มดาว 88 กลุ่ม โดยกำหนดเขตแดนที่แน่นอนและแม่นยำ กลุ่มดาวในซีกฟ้าเหนือส่วนใหญ่มาจากกรีกโบราณจนถึงสมัยกลาง
ในยุคกรีกโบราณ, นอกจากกลุ่มดาวจักรราศี 12 กลุ่ม ทอเลมีได้แสดงรายการกลุ่มดาวอีก 36 กลุ่ม รายชื่อกลุ่มดาวในปัจจุบัน ส่วนหนึ่งตกทอดมาจากกรีกโบราณ ที่เพิ่มเข้ามาใหม่เป็นกลุ่มดาวที่เติมลงในช่องว่างระหว่างกลุ่มดาวของทอเลมี กลุ่มดาว 12 กลุ่ม ในซีกฟ้าใต้ ไม่สามารถมองเห็นได้จากกรีซ จึงตั้งชื่อโดยนักเดินเรือชาวดัตช์ Pieter Dirkzoon Keyser และ Fredrick de Houtman ในปลายศตวรรษที่ 16
กลุ่มดาวในอดีตบางกลุ่มถูกยกเลิกไป เช่น กลุ่มดาว Quadrans Muralis ซึ่งปัจจุบันอยู่ในพื้นที่ของกลุ่มดาวคนเลี้ยงสัตว์ แต่ยังหลงเหลือร่องรอยในชื่อของ ฝนดาวตกควอดแดรนต์ และกลุ่มดาวเรืออาร์โก (Argo Navis) มีขนาดใหญ่มาก ภายหลังจึงถูกแบ่งออกเป็นกลุ่มดาวใหม่ 3 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มดาวกระดูกงูเรือ(Carina) กลุ่มดาวท้ายเรือ(Puppis) และกลุ่มดาวใบเรือ(Vela)
กลุ่มดาว(Constellation)
กลุ่มดาวที่สาบสูญไปแล้วทั้ง 2​ กลุ่ม
กลุ่มดาว Quadrans Muralis(หรือ mural quadrant ในละติน) เป็นกลุ่มดาวที่ถูกสร้างขึ้นเมื่อปี ค.ศ.1795 โดยนักดาราศาสตร์ชาวฝรั่งเศสที่มีชื่อว่า Jérôme Lalande โดยพิกัดของกลุ่มดาวนี้อยู่ระหว่างกลุ่มดาวคนเลี้ยงสัตว์และกลุ่มดาวมังกร และอยู่ใกล้ๆหางของกลุ่มดาวหมีใหญ่ ในปี ค.ศ.1922 IAU ได้ทำการละเว้นกลุ่มดาวนี้อย่างเป็นทางการ(เชิงๆว่ายุบกลุ่มดาว)
Quadrans muralis
Jerome Lalande
กลุ่มดาวเรืออาร์โก(Argo Navis) หรืออาร์โกเป็นกลุ่มดาวขนาดใหญ่บนซีกฟ้าใต้ สัมพันธการก(สิ่งที่เป็นการแสดงความเป็นเจ้าของ) คือ "Argus Navis" ใช้ตัวย่อ "Arg" John Flamsteed และนักดาราศาสตร์สมัยใหม่ในยุคแรก ๆ เรียกมันว่า Navis (เรือ) ซึ่งมีชื่อเรียกสั้น ๆ ว่า Navis​
กลุ่มดาวนี้ได้รับการพิสูจน์แล้วว่ามีขนาดใหญ่มากๆเนื่องจากมีขนาดใหญ่กว่ากลุ่มดาวที่ใหญ่ที่สุดถึง 28% และมีดาวมากกว่า 160 ดวงที่สามารถมองเห็นได้ แค็ตตาล็อกของ Nicolas Louis de Lacaille ในปี 1755 แบ่งออกเป็นกลุ่มดาวใหม่สามกลุ่มที่ครอบครองพื้นที่เดียวกันมากที่สุด คือ Carina (กระดูกงูเรือ), Puppis (ท้ายเรือ) และ Vela (ใบเรือ)
Argo ได้มาจากเรือ Argo ในเทพนิยายกรีกแล่นโดย Jason และ Argonauts ไปยัง Colchis เพื่อค้นหา Golden Fleece โดยดาวบางดวงของ Puppis และ Vela สามารถมองเห็นได้จากละติจูดในทะเลเมดิเตอร์เรเนียนในฤดูหนาวและฤดูใบไม้ผลิ เรือดูเหมือนจะลอยไปตาม "แม่น้ำทางช้างเผือก”(เป็นการเปรียบเทียบว่ากลุ่มดาวนี้ในช่วงฤดูหนาวและฤดูใบไม้ผลิ) เนื่องจากการลดลงของตำแหน่งของดวงดาวจากมุมมองของโลก ได้เคลื่อนตัวไปทางทิศใต้และแม้ว่ากลุ่มดาวส่วนใหญ่จะมองเห็นได้ในสมัยคลาสสิก แต่กลุ่มดาวนี้ก็ไม่สามารถมองเห็นได้ง่ายจากซีกโลกเหนือ ดวงดาวทั้งหมดของ Argo Navis สามารถมองเห็นได้ง่ายจากเขตร้อนทางใต้และผ่านเข้าใกล้จุดเหนือหัวจากละติจูดเขตหนาวทางใต้ ดาวที่สว่างที่สุดคือ Canopus (α Carinae) ซึ่งเป็นดาวฤกษ์ในเวลากลางคืนที่สว่างเป็นอันดับสองซึ่งตอนนี้ถูกกำหนดให้เป็น Carina
โฆษณา