29 มิ.ย. 2021 เวลา 03:00 • ครอบครัว & เด็ก
“เล่นอะไรกับลูกดี อยู่บ้านช่วง COVID”
เรียบง่าย แต่ทรงพลัง
กิจกรรมนั้นคือ “การคิดค้นสี” นั่นเอง
ถ้าทั่วไป พูดถึงการเล่นผสมสีแล้ว
เราก็คงจะคุยกันเรื่อง แม่สี แดง เหลือง ฟ้า
เหลือง ผสม ฟ้า เป็น เขียว
แดง ผมส เหลือง เป็น ส้ม
แดง ผสม ฟ้า เป็น ม่วง
เอ้าไหนลองทำออกมาดูซิ เป็นแบบนั้นจริงมั้ย
อะไรประมาณนี้
แต่การให้เด็กได้ “ผสมสี” เองแบบ “อิสระ”
และ สามารถตั้งชื่อสีได้เอง
จะส่งเสริมพัฒนาการแบบ 21st century อย่างก้าวกระโดด
ด้วยเหตุผลสามประการด้วยกัน
1
หนึ่ง เป็นการอนุญาตให้เด็ก ๆ ไม่จำเป็นต้องยึดตามกรอบเดิมที่ผู้ใหญ่สร้างไว้
เป็นการชวนและฝึกให้เขารู้สึกว่าเขาไม่จำเป็นต้องคิดตามคนอื่นตลอดเวลา
สอง การเรียนรู้คือความรู้สึกของการได้ “ค้นพบ” อะไรใหม่ ๆ
หลายครั้งไม่จำเป็นต้องใหม่สำหรับโลก
แต่ใหม่สำหรับเด็กคนหนึ่งก็พอ
การที่สีแดงผสมน้ำเงินผสมขาวจะกลายเป็นสีม่วงอ่อนนั้น เป็นความรู้ธรรมดา ๆ ของผู้ใหญ่
แต่ถ้าเด็กคนนึงได้ “ค้นพบ” มันด้วยตัวเอง
จะทำให้เกิด “ความภาคภูมิใจ”
แววตาเขาจะเป็นประกาย
สาม การผสมสีต่าง ๆ โดยไม่มีกรอบนั้น
เป็นการพัฒนาเรื่องรสนิยม ของตัวเด็กเอง
สีอะไรที่สวย สำหรับเขา ไม่ต้องเหมือนใคร
ให้โอกาสเขาได้เชื่อมโยงสีที่คิดค้น
แล้ว “ตั้งชื่อ” ให้กับมัน
เป็น “สี” ของเขาคนเดียว ไม่เหมือนใคร
กิจกรรมนี้ เริ่มต้นง่ายมากๆ ค่ะ
1. ชวนเด็ก ๆ ด้วยความรู้สึกว่าวันนี้ เขาจะได้คิดค้นสีของตัวเอง
2. หากใช้สีที่เป็น acrylic น่าจะได้ผลดีกว่าสีน้ำเพราะสีจะชัดกว่า แต่การลองด้วยสีแบบต่าง ๆ ก็กลายเป็นอีกกิจกรรมนึงได้เลยนะคะ ไม่ต้องติดกรอบว่าต้องใช้สีแบบไหน
3. เตรียมพื้นที่ให้เลอะเทอะได้ ปูแผ่นพลาสติกเพราะเราอยากปล่อยให้เขาได้ทดลองโดยไม่ต้องห่วงเรื่องการเปื้อน
4. คุณพ่อคุณแม่ทำไปพร้อม ๆ กันก็น่าจะสนุกดีนะคะ ได้คิดและแบ่งปันไปกับลูก
5. ถ้าเปิดเพลงคลอไปด้วย น่าจะสร้างบรรยากาศน่ารัก ๆ ได้นะคะ
6. เตรียมวิธีการโชว์สีที่คิดค้น บางคนอาจจะมีกระดาษเหมือนการ์ดเล็ก ๆ เพื่อแยกสีแต่ละแผ่น หรืออาจจะระบายเป็นจ้ำ ๆ บนกระดาษแผ่นใหญ่ ๆ กลายเป็น color map ก็น่าจะสวยไปอีกแบบนะคะ
ตัวอย่างคำถามช่วยสะท้อนการเล่น:
- หนูชอบสีไหนบ้างคะ เพราะอะไร
- ทำไมถึงตั้งชื่อนี้ให้สีนี้
- สีต่าง ๆ ทำให้หนูรู้สึกยังไงบ้าง
- ตอนนี้รู้สึกเหมือนสีอะไร เพราะอะไร
- หนูคิดว่าถ้าหนูเป็นสี หนูจะเป็นสีอะไร เพราะอะไร
การต่อยอดกิจกรรม:
- ลอง search Google ว่า “color names” แล้วให้เด็ก ๆ ได้ลองดูว่าคนอื่นเขาตั้งชื่อสีว่าอะไรกันบ้าง ในเว็บของ pantone นั้น สีต่าง ๆ ก็มีชื่อ และแต่ละปีก็มี Color of the Year ด้วยนะคะ (หลังจากที่ได้คิดเอง ค่อยคุยว่าคนอื่นเขาเรียกกันว่าสีอะไรบ้าง)
- ชวนคุณตาคุณยายคุณปู่คุณย่ามาดูสี แล้วลองถามว่า ถ้าสีแบบนี้ คุณย่าเรียกว่าอะไรคะ มีชื่อเรียกที่ต่างกันไหมนะ
การเรียนรู้เกิดขึ้นเมื่อเด็กๆมีการปิ๊งไอเดีย แบบไร้กฏเกณฑ์
นำไปสู่ค้นพบความจริงของโลกด้วยตัวเองค่ะ
นิญตา ลิ้มปิติ (ครูพลับ)
Harvard Graduate School of Education
Technology, Innovation and Education
โฆษณา