Fair use คืออะไร? และมีการใช้งานอย่างไร?
Fair use คืออะไร? และมีการใช้งานอย่างไร?
คำว่า Fair Use หรือ การใช้งานลิขสิทธิ์อย่างเป็นธรรม โดยคุณสามารถใช้เนื้อหาที่มีลิขสิทธิ์ซ้ำได้ เพื่อสร้างชิ้นงานใหม่ ที่มีเนื้อหาแตกต่างหรือวัตถุประสงค์แตกต่าง เป็นหลักการที่อนุญาตให้ใช้เนื้อหาที่มีลิขสิทธิ์ โดยไม่ต้องขออนุญาตเจ้าของลิขสิทธิ์ และการใช้งานนั้นจะต้องไม่นำไปสู่การขัดผลประโยชน์ที่เจ้าของลิขสิทธิ์ควรจะได้รับ หรือพูดง่ายๆ คือไม่นำไปใช้ในการแสวงหารายได้นั่นเองค่ะ
ยกตัวอย่างการใช้งาน เช่น ใช้เพื่อความบันเทิง ใช้ในการวิจารณ์ การล้อเลียน การรายงานข่าว งานวิจัย หรือเพื่อการศึกษา เป็นต้นค่ะ ตัวอย่างของลักษณะการนำไปใช้แบบ Fair Use หลักๆ ที่เกี่ยวข้องกับการสร้างรายได้จาก YouTube มี 3 ลักษณะ ก็คือ
1. นำเพลงมา Remix ดัดแปลง ให้เกิดชิ้นงานใหม่ เพื่อวัตถุประสงค์ที่แตกต่างไปจากเดิม
2. นำไปใช้ในการรายงานข่าว รวมไปถึงงานวิจัย และงานเพื่อการศึกษา
3. นำไปใช้ประกอบการวิพากษ์วิจารณ์เนื้อหาที่ยกมา อย่างเช่น การทำคลิปล้อเลียน (Parody) หนังสักเรื่อง เราสามารถนำ Footage หนังเรื่องนั้น ในบางช่วง หรือช่วงสั้นๆ ที่เกี่ยวข้องกับในเนื้อหาที่เรานำเสนอมาใช้ได้ แต่การเอาหนังทั้งเรื่องมาตัดเป็นช่วงๆ เพื่อวิจารณ์ไม่ได้นะคะ ถือว่าเป็นการ “ละเมิดลิขสิทธิ์”
และถึงแม้ YouTube จะมีกฎ Fair Use ที่บอกว่าสามารถนำภาพ เสียง หรือวิดีโอมาใช้ได้ไม่เกิน 10-15 วินาที นั้นเป็นเรื่องเข้าใจผิดค่ะ เพราะในความเป็นจริงผู้เป็นเจ้าของมีสิทธิ์ที่จะ Report ได้ค่ะ
สรุป Fair Use ประกอบไปด้วยปัจจัย 4 อย่าง ที่เป็นตัวกำหนดการใช้งานแบบ Fair Use ได้ดังนี้
1. วัตถุประสงค์ของการนำไปใช้งาน
- จะต้องไม่แสวงหาผลกำไรใดๆ ทั้งสิ้น จากทุกช่องทาง
- จะต้องใช้ในเชิงวิชาการเพื่อการศึกษาค้นคว้า หรือการวิจัยเท่านั้น
2. ประเภทของงาน
- จะต้องเป็นการใช้งานภาพจริงจากต้นฉบับเท่านั้น และต้องไม่มีการรีทัช ตัดต่อหรือดัดแปลงใดๆทั้งสิ้น
3. ปริมาณการใช้งาน
- จะต้องใช้งานเท่าที่จำเป็นตามวัตถุประสงค์อย่างมีนัยสำคัญ และต้องไม่นำไปเผยแพร่ในวงกว้าง
4. ผลกระทบที่อาจมีต่อเจ้าของผลงาน
- จะต้องไม่ส่งผลกระทบใดๆ ที่อาจจะก่อให้เกิดการนำไปสู่การขัดผลประโยชน์ที่เจ้าของผลงานควรจะได้รับ
หากมีการนำไปใช้งานใดๆ ที่อยู่นอกเหนือจากของเขตของปัจจัยทั้ง 4 ข้อข้างบนนี้ ก็จะถือว่าเป็นการใช้งานที่ละเมิดลิขสิทธิ์ทันทีค่ะ และกฏหมาย Fair Use ในแต่ละประเทศนั้นต่างกัน ต้องดูก่อนว่ามีกฎหมายที่เกี่ยวข้องอยู่หรือไม่ เพราะไม่ใช่ว่าทุกประเทศยอมรับหลักการนี้เหมือนกันหมด ดังนั้นในการนำผลงานของคนอื่นมาใช้ ทางที่ดีก็ควรที่จะขออนุญาติเจ้าของผลงานนั้นๆ ก่อนเสมอค่ะ
- 4
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
