เราต่างเป็นตัวร้ายในเรื่องราวของใครบางคน
1
“We’re all bad in someone’s story.”
ผมหยุดอ่านและพิจารณาอยู่ชั่วขณะ เมื่อเห็นประโยคนี้วางอยู่บนภาพฮีโร่อย่างแบทแมน ชวนให้คิดอะไรไปอีกไกล
เมื่อใคร่ครวญดูดีๆ ก็เห็นด้วยว่า ‘เราต่างเป็นตัวร้ายในเรื่องราวของใครบางคน’ ซึ่งตีความได้หลายแง่มุม ตั้งแต่ทำเรื่องร้ายกับคนนั้นจริงๆ ถูกเข้าใจผิดว่าร้าย คิดต่างกันจึงถูกมองว่าร้าย หรือเพราะยึดถือคุณค่าคนละแบบ ดีของเรา ร้ายของเขา
โลกนี้มีผู้เล่าเรื่องหลายคน ไม่มีเรื่องราวใดเป็นของใครเพียงลำพัง หนึ่งเหตุการณ์อยู่ที่เล่าในมุมของใคร เล่าแบบหนึ่ง-แบทแมนเป็นพระเอก โจ๊กเกอร์เป็นผู้ร้าย เล่าอีกแบบ-แบทแมนเป็นผู้ร้าย โจ๊กเกอร์เป็นพระเอก
ในคลาสเรียนเขียนหนังสือ วิดีโอชีวิตสัตว์ในแอฟริกาถูกฉายขึ้นจอ เป็นฉากไล่ล่าสิงโตกวดม้าลาย สุดท้ายม้าลายรอดตายหวุดหวิด สิงโตต้องท้องกิ่วไปอีกหนึ่งมื้อ คำถามถูกถามขึ้นมาว่า “เรื่องนี้เล่าได้กี่แบบ”
เล่ามุมสิงโต เล่ามุมม้าลาย เล่ามุมคนดูผู้สังเกตการณ์
เล่ามุมสิงโต-สิงโตย่อมน่าสงสารที่พลาดอาหารกลางวัน เล่ามุมม้าลาย-สะใจที่สิงโตพลาดเป้าหมายที่ไล่ล่า เล่ามุมคนดู-ขึ้นอยู่กับว่าคุณเชียร์ฝ่ายไหน หรือจะเล่าแค่ว่าคุณเห็นสิงโตไล่ล่าม้าลาย แล้วสุดท้ายม้าลายไม่ถูกจับกิน ไม่มีความรู้สึกบวกลบกับฝ่ายใดเป็นพิเศษ
น้อยครั้งที่เราจะเห็นเรื่องราวต่างๆ ในมุมที่สาม
น้อยครั้งที่เราไม่สวมบทบาทไปเป็นตัวละครหนึ่งในเรื่องราว
แต่น้อยกว่านั้นมาก ที่เราไม่ได้กลายเป็นตัวละครในเรื่องราวที่คนอื่นเล่า ฉะนั้น เมื่ออยู่ในปากของนักเล่าเรื่องทั้งหลาย เราย่อมมีโอกาสเป็นทั้งพระเอกนางเอกและผู้ร้ายตลอดเวลา
2
จะว่าไป การมีชีวิตอยู่คือการออกสู่ที่แจ้งเพื่อถูกพิพากษาโดยใครสักคนเสมอ บางครั้งก็หนึ่งคน บางครั้งก็นับไม่ถ้วน เรื่องเศร้าอยู่ตรงที่ผู้พิพากษาทั้งหลายมักตัดสินจากสิ่งที่เห็นเฉพาะหน้า โดยไม่สนใจว่าแต่ละคนมีประวัติศาสตร์ส่วนตัวแบบไหนอย่างไรมา อะไรคือสิ่งก่อร่างคนนี้ขึ้นมาให้เขาเป็นแบบวันนี้ ทำแบบวันนี้
หลายคนเปรียบเปรยพฤติกรรมของผู้คนที่กระทำให้เห็นตรงหน้าเหมือนยอดภูเขาน้ำแข็ง สิ่งต่างๆ ที่เกิดขึ้นตลอดทางชีวิตของแต่ละคนเหมือนข้างใต้ภูเขาน้ำแข็งที่ก่อร่างพฤติกรรมในวันนี้ขึ้นมา ประกอบด้วยสิ่งต่างๆ มากมาย ตั้งแต่ยีน การเลี้ยงดู พื้นเพครอบครัว ปมในวัยเด็ก ปมในวัยรุ่น บาดแผลในใจ สิ่งที่ครอบครัวกระทำ เพื่อนกระทำ สังคมกระทำ ฐานะ ความเป็นอยู่ สภาพแวดล้อม ความเหลื่อมล้ำทางโครงสร้างและโอกาสที่แตกต่างในชีวิต
บุคคลจึงเป็นผลผลิตของสิ่งประกอบสร้างนานาประการ
เขาไม่ได้เป็นเช่นนั้นเพราะเลือกที่จะเป็นเช่นนั้น
ทุกคนมีที่มาและสาเหตุ
หากมองเห็น ‘ใต้ภูเขาน้ำแข็ง’ อย่างน้อยเราน่าจะลดทอนการตัดสินพิพากษาคนอื่นลงได้บ้าง มีเมตตาต่อความแตกต่าง และเปิดใจรับฟัง ‘ตัวร้าย’ ในเรื่องราวของเรามากกว่าเดิม
3
เมื่อมองเห็นความหลากหลายของผู้คน เราย่อมเข้าใจว่าไม่ใช่เรื่องอันใดเลยที่เราจะกลายเป็นตัวร้ายในเรื่องราวของใครบางคน เพราะมีคนไม่เหมือนเราอยู่อีกมากมายในโลก
มากกว่านั้น, เราย่อมมองเห็นว่าทุกคนล้วนต้องการความเข้าใจ เพราะทุกคนล้วนถูกตัดสินจากใครคนใดคนหนึ่งอยู่ตลอดเวลา
แน่นอนว่าคงไม่อาจคาดหวังให้เข้าใจกันทั้งหมด แต่อย่างน้อยการได้สลับรองเท้ากันใส่ มองโลกจากมุมของอีกฝ่ายย่อมทำให้เรามองเห็นสิ่งที่ไม่เคยมอง ไม่ว่าจะเป็นแฟน เพื่อน อดีตคนรัก เจ้านาย ลูกน้อง พ่อแม่ลูก พี่น้อง หรือกระทั่งศัตรู หากมีโอกาสได้รับฟังตัวร้ายบอกเล่าเรื่องราวในมุมของเขาอาจทำให้เราเห็นตัวเองในจุดที่ไม่เคยเห็น
เพราะเราเองก็อยากได้โอกาสในการเล่าเรื่องจากมุมของเราเช่นกัน
4
ทั้งนี้ ทั้งหมดที่พูดมามิได้หมายความว่าความเลวร้ายที่ใครคนหนึ่งกระทำกับอีกคนเป็นสิ่งที่ยอมรับได้ หากสิ่งนั้นเป็นความเลวร้ายที่ไม่ว่ามองมุมไหนก็เลวร้ายจริงๆ แต่ต้องการชวนคิดถึงหลายเหตุการณ์ระหว่างตัวเรากับใครบางคนที่ขึ้นอยู่กับมุมมองของใคร และเรามักจะกลายเป็นตัวร้ายของกันและกัน
ผมมองดูรูปภาพแบทแมนที่มีข้อความว่า ‘เราต่างเป็นตัวร้ายในเรื่องราวของใครบางคน’ แปลกดีที่ผมกลับคิดถึงคู่อาฆาตของเขาอีกหลายคน โจ๊กเกอร์ มนุษย์เพนกวิน ทูเฟซ ฯลฯ ผมนึกอยากฟังเรื่องราวที่เล่าจากมุมพวกเขาบ้าง มันจะเป็นยังไงบ้างนะ แล้วแบทแมนจะถูกเล่าออกมาในแง่มุมไหน
คำพูดสั้นๆ ประโยคนี้เป็นสัจธรรมอย่างหนึ่ง ในแง่หนึ่งก็ชวนให้ปลงและยอมรับว่าแท้ที่จริงแล้วเราก็ไม่ได้เป็นพระเอกนางเอกดีเด่อย่างที่คิดเข้าข้างตัวเอง ในอีกแง่ก็ชวนให้มีเมตตาต่อผู้คนว่าใครๆ ก็ถูกพิพากษาจากมุมมองคนอื่นด้วยกันทั้งสิ้น
ปล่อยวางและสบายใจว่ามันก็เป็นแบบนี้แหละ, เราก็เป็นตัวร้ายในสายตาใครบางคน
ในขณะเดียวกัน เราพอจะทำความเข้าใจตัวร้ายในเรื่องราวของเราได้อย่างไรบ้าง
เพราะหนังที่ดีมักมีที่มาและเหตุผลของตัวละครทุกตัว
มิใช่หรือว่าบางเรื่องราวเราก็เห็นใจตัวร้ายไปพร้อมกับเอาใจช่วยพระเอก
- 97
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
