28 ก.ค. 2021 เวลา 14:17 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
#ทำไมหั่นหอมแล้วต้องร้องไห้
เชื่อว่าผู้อ่านที่รักหลายท่านคงเคยมีประสบการณ์การเข้าครัวมาบ้าง และแน่นอนว่าหนึ่งในประสบการณ์นั้นคงเป็นการหั่นหอมแล้วน้ำตาไหล หรือแม้กระทั่งการ์ตูนวัยเด็กที่ใช้หัวหอมในการนำเสนอมุก แต่ท่านเคยสงสัยหรือมีคำถามผุดขึ้นมาในหัวหรือไม่ว่า เพราะเหตุใดเมื่อหั่นหัวหอมแล้วมักมีน้ำตาไหลออกมา วันนี้เราจะได้ทราบคำตอบนั้นกันครับ
ทำไมหั่นหอมแล้วต้องร้องไห้
สุภาพบุรุษและสุภาพสตรีทุกท่านครับ ก่อนอื่นนั้นเรามารู้จักกลไกการทำงานและหน้าที่ของ "น้ำตา" กันก่อนเลยนะครับ
โดยปกตินั้นน้ำตาจะมีองค์ประกอบสำคัญอยู่ 3 อย่างด้วยกัน คือ 1) ไขมัน ช่วยป้องกันการระเหยของน้ำตาออกไป 2) น้ำ ทำหน้าที่นำสารอาหารไปเลี้ยงกระจกตา 3) มิวซิน ช่วยให้น้ำตาเคลือบอยู่บนผิวกระจกตาได้นานขึ้น
องค์ประกอบของน้ำตา ขอบคุณภาพจาก http://www.banphaeoeyecenter.com/images/know5-2.jpg
ส่วนหน้าที่ของน้ำตานั้นนับว่ามีความสำคัญกับดวงตาเป็นอย่างยิ่ง นอกจากจะใช้แก้ปัญหาทางใจแล้วนั้น ก็ยังฉาบผิวหน้าของกระจกตาให้เรียบ ช่วยในการหักเหของแสงอย่างสม่ำเสมอส่งผลให้มองเห็นได้อย่างชัดเจน ช่วยนำสารอาหารและออกซิเจนมาเลี้ยงกระจกตา แต่ที่สำคัญที่สุดก็คือช่วยชำระล้างดวงตา ไม่ว่าจะเป็น ฝุ่น ควัน หรืออื่นๆอีกมากมาย ที่เป็นตัวกระตุ้นปลายประสาทในกระจกตา (Conea) ให้สื่อสารกับสมอง และส่งข้อมูลไปยังต่อมน้ำตาหลัก (Lachrymal gland) ให้หลั่งน้ำตาเพื่อกำจัดสิ่งแปลกปลอมเหล่านั้นออกไปนั่นเองครับ
ตัดกลับมาที่พระเอกของเราครับ สำหรับหัวหอมนั้นเป็นพืชตะกูล Allium ซึ่งจุดเด่นของพืชตระกูลนี้คือ มีการดูดซับธาตุกำมะถันจากดิน และนำไปใช้ในการสร้างสารประกอบอินทรีย์ไอระเหยที่เรียกว่า Amino acid sulfoxides ซึ่งเจ้าสารประกอบตัวนี้นี่เองที่ทำให้เราต้องสูญเสียน้ำตาไปนับครั้งไม่ถ้วน
เมื่อเราหั่นหัวหอมนั้น เจ้าผนังเซลล์ของหัวหอมจะฉีกขาดและปล่อยเอนไซม์ที่เรียกว่า Lachrymatory-factor synthase ออกมา ซึ่งเป็นตัวเร่งปฏิกิริยาในกระบวนการที่ทำให้เกิดน้ำตา เอนไซม์ดังกล่าวจะทำปฏิกิริยากันกับ Amino acid sulfoxides ในหัวหอมจึงเกิดเป็นกรดซัลฟินิค (sulfenic acids) โดยกรดซัลฟินิคที่ไม่เสถียร จะจัดเรียงตัวใหม่เป็นสารประกอบที่เรียกว่า syn-Propanethial-S-oxide เมื่อเป็นดังนี้แล้ว สารตัวนี้ก็จะระเหยเข้าไปในอากาศและไปกระทบกับใบหน้าและดวงตา ส่งผลให้เกิดอาการระคายเคือง และจะมีการหลั่งน้ำตาเพื่อชะล้างสิ่งสกปรกตามมาเช่นเดียวกับกลไกในการกำจัดฝุ่นละอองออกจากดวงตานั่นเอง
กรดซัลฟินิค (Sulfinic acid)
สำหรับท่านใดที่ต้องการจะหลีกเลี่ยงการหลั่งน้ำตา ทางเราก็มีวิธีง่ายๆมานำเสนอในวันนี้เช่นกัน
1)เปิดพัดลมขณะหั่นหัวหอมเพื่อกระจายสารระเหยในอากาศ
2)หั่นหัวหอมภายใต้น้ำ เพื่อให้สาร syn-propanethial-S-oxide เกิดปฏิริยาขึ้นในน้ำก่อนจะมากระทบกับใบหน้าและดวงตาของเรา
3)ใส่แว่นตาเพื่อป้องกันดวงตา
4)ใช้อุปกรณ์หั่นหัวหอมสำเร็จรูป
ขอบคุณสำหรับการอ่านครับผู้อ่านที่รักยิ่งทุกท่าน และก็ต้องกราบขออภัยเนื่องจากสัปดาห์ที่แล้วไม่ได้มีบทความออกมา เพราะด้วยทางผู้เขียนเองมีธุระจริงๆต้องขออภัยเป็นอย่างยิ่งครับ
สำหรับวันนี้ "ฝันดีครับ" ^-^
เรียบเรียงข้อมูล :
NanoZ Science & Technology
โฆษณา