[เบื่อเมือง] ยิ่งเรียนยิ่งเห็นกงจักรเป็นดอกบัว …. “ ท่านทั้งหลายคงจะทราบได้ว่า สิ่งที่เรียกว่าการศึกษานั้นถือเป็นเรื่องสากล ใครๆก็ล้วนแต่สนใจ มีการคิดค้น มีการบัญญัติ มีการแต่งตํารับตําราไว้มากมาย และส่วนใหญ่ก็นิย

สำรวจ
ลงทุน
คำถาม

มีบัญชีอยู่แล้ว?หรือ

•

30 ก.ค. 2021 เวลา 01:26 • ไลฟ์สไตล์

ยิ่งเรียนยิ่งเห็นกงจักรเป็นดอกบัว

…. “ ท่านทั้งหลายคงจะทราบได้ว่า สิ่งที่เรียกว่าการศึกษานั้นถือเป็นเรื่องสากล ใครๆก็ล้วนแต่สนใจ มีการคิดค้น มีการบัญญัติ มีการแต่งตํารับตําราไว้มากมาย และส่วนใหญ่ก็นิยมทํากันไปในรูปของปรัชญา ซึ่งเขาเรียกกันว่า “ปรัชญาของการศึกษา” เป็นต้น แต่อาตมาเห็นว่า เราไม่สามารถจะถือเอาประโยชน์ได้สักกี่มากน้อย ดังที่จะได้เห็นอยู่แล้วว่า โลกในปัจจุบันนี้เป็นอย่างไร. ถ้าการศึกษาอย่างที่บัญญัติ แล้วสั่งสอนกันอยู่ในเวลานี้ เป็นสิ่งที่ถูกต้องจริง โลกนี้ก็คงจะไม่มีวิกฤตการณ์ คือความทุกข์ยากลําบากระส่ำระสายมากเหมือนที่กําลังเป็นอยู่ในเวลานี้

…. จะพูดไปก็น่าหัวเราะ คือจะพูดว่า ยิ่งเรียนยิ่งไม่รู้ ยิ่งศึกษายิ่งไม่เข้าใจอะไรอย่างถูกต้อง จึงไม่สามารถที่จะแก้ไขปัญหาต่างๆ ที่กําลังเกิดขึ้นอยู่ในเวลานี้ ยิ่งเรียนดูจะยิ่งเป็นการสร้างปัญหา; ยิ่งเรียนยิ่งเปิดโอกาสให้เกิดปัญหา แล้วก็ไม่แก้ปัญหาเหล่านั้นเลย ; อย่างที่ได้พูดมาครั้งหนึ่งแล้วว่าการศึกษาตามที่เขาทํากันอยู่ในปัจจุบันนี้ ยิ่งมีมากก็ยิ่งหลงในรสอร่อย เพราะว่าสามารถประดิษฐ์สิ่งที่มีรสอร่อยทาง ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ขึ้นมาไม่มีที่สิ้นสุด

…. แล้วก็ยังน่าหัวมากไปอีก ที่ว่า“ยิ่งเรียนยิ่งหลงยาเสพติด” เหมือนกับการค้าและการกําจัดยาเสพติดในปัจจุบันนี้ กําลังเป็นปัญหาหนัก ซึ่งท่านทั้งหลายก็ทราบอยู่แล้วเป็นอย่างดี ปัญหาที่ไม่น่าจะเกิดขึ้นมาให้ผีมันหัวเราะนั้น คือปัญหาเรื่องยาเสพติด คนที่ศึกษาเล่าเรียนแล้วก็ยังหลงในยาเสพติด โดยเฉพาะยาเสพติดยุคปรมาณู เช่น เฮโรอีน เป็นต้น ; และยิ่งเรียนแล้วก็ยิ่งบ้ากู บ้าตัวกู หลงใหลในตัวกู ยกหู ซูหาง, ได้ทะเลาะวิวาทกันด้วยการศึกษา

…. แล้วยิ่งเรียนก็ยิ่งบ้ากาม ความรู้สึกทางเพศ จนไม่เห็นว่ามีอะไรเป็นสิ่งที่ลามกอนาจาร, เอาสิ่งลามกอนาจารมาเป็นเครื่องเชิดชูไปเสีย ยิ่งเรียนก็ยิ่งไม่มีสถาบันแห่งผู้มีบุญคุณ บิดามารดา ครูบาอาจารย์ เป็นต้น ; นี้เรียกว่าเคยเป็นผู้ได้รับยกย่องว่ามีบุญคุณ ; แต่การศึกษาสมัยนี้ ยิ่งเรียนยิ่งทําให้ไม่มีสถาบันของผู้ที่มีบุญคุณ

…. แล้วยิ่งเรียนก็ยิ่งลบหลู่สถาบันศักดิ์สิทธิ์หรือมีความสําคัญ เช่น สถาบันชาติ สถาบันศาสนา สถาบันพระมหากษัตริย์ ตลอดถึงสถาบันศักดิ์สิทธิ์อย่างอื่นที่เคยเป็นที่ยึดหน่วงแห่งจิตใจของประชาชน

…. ทีนี้ ยิ่งเรียนก็ยิ่งเจริญด้วยอบายมุข อบายมุขเป็นสิ่งที่ใครๆก็รู้จักกันมาดีแล้ว ว่าดื่มน้ำเมา เที่ยวกลางคืน ดูการเล่น เล่นการพนัน คบคนชั่วเป็นมิตร เกียจคร้านทําการงาน ; เป็นสิ่งที่น่าขยะแขยง

…. แต่เดี๋ยวนี้ยิ่งเรียนก็ยิ่งเจริญด้วยอบายมุข เพราะเขาทําน้ำเมาให้ชวนดื่มยิ่งขึ้นทุกที

…. เที่ยวกลางคืนก็มีอะไรที่ชวนให้เที่ยวยิ่งขึ้นทุกที

…. ดูการละเล่น ก็มีการละเล่นที่ชวนให้ดูยิ่งขึ้นทุกที

…. เล่นการพนัน ก็เล่นกันระดับชาติหรือระดับโลกก็ยังมี ก็ลองคิดดูเถอะว่าอะไรบ้าง ไม่ต้องออกชื่อ

…. คบคนชั่วเป็นมิตร ก็หมายความว่าคบกันเพื่อทําลายล้างฝ่ายปรปักษ์ศัตรู โดยเอาประโยชน์เป็นที่ตั้ง ไม่เห็นแก่ความถูกต้องหรือเป็นธรรมอะไร.

…. และเกียจคร้านทําการงาน ก็คือว่า เราไม่อยากให้เหงื่อออกแม้แต่หยดเดียว ก็ประดิษฐ์นั่นนี้ขึ้นมา เพื่อว่ามนุษย์ไม่ต้องทํางานด้วยเรี่ยวด้วยแรง จนมนุษย์เป็นสัตว์ที่แปลกประหลาดไปเสียแล้ว อย่างจะเดินนี้ก็จะเดินไม่เป็นเสียแล้ว เพราะว่ามีรถ หรือว่าจะทําอะไรด้วยมือก็ทําไม่ได้เสียแล้ว เพราะมันมีเครื่องจักรมาทําให้ มนุษย์ก็มีนิสัยไม่อยากทําอะไรมากขึ้น นี้ต้องถือว่าเป็นเรื่องเกียจคร้านทําการงาน, คนสมัยนี้เขาทํางานอย่างขี้เกียจที่สุด เพราะว่าไม่เห็นว่าเป็นของสนุกหรือมีความสุขในการงานนั้นๆ

…. ทั้งหมดนี้ ก็พอเห็นได้ชัดเจนแล้ว ว่ายิ่งเรียนก็ยิ่งหลงในอบายมุข และยิ่งเรียนก็ยิ่งเห็นกงจักรเป็นดอกบัว นี้ก็น่าหัวมากขึ้นไปอีก. สิ่งที่เป็นของให้โทษกลับเห็นเป็นคุณ เห็นการทําลายล้างเป็นของดี จนกว่าในโลกนี้จะไม่มีอะไรเหลืออยู่ให้มนุษย์ได้ใช้สอยอีกต่อไป. มีการทําลายธรรมชาติ เช่นป่าไม้เป็นต้น อย่างนี้ก็ทําลายกันเสียไม่เฉพาะในประเทศไทย,

…. เรื่องว่า ให้กินอยู่แต่พอดี ก็กลายเป็นเรื่องกินอยู่ที่เกินพอดี, หลงใหลในเรื่องของส่วนเกิน ทั้งหมดนี้เป็นตัวอย่างที่พอจะทําให้เห็นได้ว่า การศึกษาอย่างที่กําลังเป็นอยู่ในโลกนี้ ในเวลานี้นั้น ไม่น่าจะพอใจ ; เพราะว่าเป็นเครื่องทําลายโลกมากกว่าที่จะเป็นเครื่องสร้างโลก”

พุทธทาสภิกขุ

ที่มา : ธรรมบรรยายประจำวันเสาร์ ครั้งที่ ๑ ปี ๒๕๒๑ หัวข้อเรื่อง “การศึกษาคืออะไร” เมื่อวันที่ ๑ เมษายน ๒๕๒๑ จากหนังสือชุดธรรมโฆษณ์ เล่มชื่อว่า “อะไรคืออะไร” หน้า ๒-๕

# หนังสือชุดธรรมโฆษณ์ เล่มื่อว่า “อะไรคืออะไร” คลิกโหลดไฟล์ PDF ได้ที่นี่ http://www.buddhadasa.org/files/pdf/B_Bnew/new237.pdf

โฆษณา

ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน

ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน