เพราะอาหารคือยา ขิง ยาดีสำหรับมนุษย์ห้องแอร์ EP.2
ในบทที่แล้วเราได้ชี้ให้เห็นสรรพคุณมากมายของขิง รวมถึงวิธีการทานเพื่อให้ได้ประสิทธิภาพอย่างสูงสุด
ในบทนี้เราจะมาพูดถึงเวลาที่เหมาะสม ปริมาณในการทานและมีเรื่องเล่าของนักปราชญ์จีนขงจื้อกับการดูแลรักษาสุขภาพด้วยขิงมาฝากกันค่ะ
คนจีนมีคำกล่าวที่ว่า “上床萝卜下床姜，不用医生开药方”
ซึ่งแปลได้ว่า ยามเช้าทานขิง ก่อนนอนทานหัวไชเท้า ก็ไม่จำเป็นต้องไปหาหมอ
นอกจากจะบอกเป็นนัยถึงการป้องกันและรักษาสุขภาพด้วยขิงกับหัวไชเท้าแล้ว และถ้าสังเกตดีๆ ก็จะพบว่าคนสมัยก่อนยังพูดถึงเวลาในการทานอีกด้วย
แพทย์แผนจีนเน้นการดูแลรักษาสุขภาพตามหลักธรรมชาติ หลักหยินหยางก็เช่นกัน หยิน-หยางเป็นสิ่งที่อยู่คู่กัน ไม่สามารถแยกจากกันได้ แต่ก็สามารถแปรเปลี่ยนซึ่งกันและกันไปตามเวลา โดยในตอนเช้าพระอาทิตย์ขึ้น พลังหยางในตัวเราก็จะเพิ่มขึ้นและเคลื่อนตัวขึ้นเบื้องบน พลังหยินก็จะลดลงและเข้าสู่โหมดการกักเก็บ จึงทำให้เรามีพลังในการทำกิจกรรมต่างๆได้ในช่วงวัน ในเวลากลางคืนพลังหยางเคลื่อนตัวลงเพื่อกักเก็บ พลังหยินก็จะเพิ่มขึ้น จิตใจเราจึงสงบและนอนหลับได้
ขิงมีรส เผ็ด ฤทธิ์อุ่นน้อย ในยามเช้าชี่ของกระเพาะอาหารในตัวเราจะเริ่มเคลื่อนที่ขึ้นเบื้องบนตามพลังหยาง การทานขิงหรือดื่มน้ำขิงที่มีฤทธิ์อุ่นในตอนเช้า จึงเป็นการช่วยบำรุงม้ามและกระเพาะอาหาร อีกทั้งเป็นการเสริมพลังหยางให้เคลื่อนตัวขึ้นได้อย่างมีประสิทธิภาพ ในช่วงฤดูหนาว การทานขิงตอนเช้ายังช่วยป้องกันหวัดได้ด้วย
ในทางกลับกันหากเราทานขิงตอนกลางคืน โดยเฉพาะช่วงก่อนนอน ความเผ็ด อุ่นของขิงก็จะไปกระตุ้นพลังหยางที่กักเก็บไว้ข้างในให้ออกมา ทำให้เลือดลมไหลเวียนไวขึ้น เป็นเหตุให้จิตใจไม่สงบและมีผลต่อคุณภาพของการนอน ในทางวิจัยพบว่าขิงนั้นมีฤทธิ์กระตุ้นระบบย่อยอาหาร ถ้าทานตอนกลางคืนก็จะส่งผลต่อการนอนหลับ และส่งผลเสียต่อระบบย่อยอีกด้วย
ดังนั้น การทานขิงที่ดีต่อร่างกายจึงควรทานตอนเช้า
ทำไมขิงจึงเหมาะกับมนุษย์ห้องแอร์???
คนจีนโบราณมีอีกคำกล่าวที่ว่า “หน้าหนาวกินไชเท้า หน้าร้อนกินขิง”
ฟังดูแล้วรู้สึกขัดๆรึป่าว ทำไมอากาศร้อนยังให้กินของที่มีฤทธิ์ร้อนอีก
คำตอบมีในคัมภีร์ซางหานลุ่น กล่าวไว้ว่าเมื่ออากาศร้อนจัดธรรมชาติของมนุษย์เราก็มักอยากทานของเย็น หรือของที่มีฤทธิ์เย็นเพื่อนช่วยดับกระหายคลายร้อน และมักจะทานในปริมาณมาก ทำให้กระเพาะเย็น บั่นทอนประสิทธิภาพการทำงานของระบบย่อยอาหาร และการนอนเป่าพัดลม ตากแอร์ หรือนอนบนพื้นเย็นๆเพื่อคลายร้อน ทำให้มีความเย็นละความชื่นก่อตัวขึ้นในร่างกาย ส่งผลให้เบื่ออาหาร ท้องเสีย หรือปวดท้องได้
ขิงมีฤทธิ์อุ่น สามารถช่วยกระตุ้นพลังหยางของกระเพาะอาหาร ขับความเย็นและให้ความอบอุ่นแก่ม้ามกับกระเพาะอาหาร ดังนั้นการทานขิงปริมาณน้อยในหน้าร้อนจึงเป็นการบำรุงหยางตามฤดูกาล และแก้อาการที่มีสาเหตุจากกระเพาะเย็นได้ด้วย
แต่เนื่องด้วยขิงมีรสเผ็ด ฤทธิ์อุ่น การทานในปริมาณมากอาจทำให้เกิดอาการร้อนใน กระวนกระวาย ปากแห้ง กระหายน้ำ เจ็บลิ้น เจ็บคอ เลือดกำเดาไหล หรือท้องผูกได้ ดังนั้นจึงควรทานแต่พอดี
นักปราชญ์ชาวจีนขงจื้อ ที่มีอายุยืนถึง73ปี (ถือว่ายืนมากถ้าเทียบกับคนสมัยก่อน) ซึ่งหนึ่งในเคล็ดลับสุขภาพดีของขงจื้อก็คือ ”ขิง” นั่นเอง
ในลุ่นหยู่ กล่าวไว้ว่า “不撤姜食，不多食。” หมายความว่า ขิงนั้นขาดไม่ได้ แต่ก็กินเยอะไม่ได้
ขงจื้อกินขิงทุกวันเป็นกิจวัตร โดยขงจื้อจะเคี้ยวขิงจำนวนนึงหลังมื้ออาหารทุกวัน กล่าวก็คือขาดไม่ได้ แต่ก็กินมากไม่ได้เช่นกัน กล่าวก็คือการทานขิงนั้นดีต่อร่างกาย แต่ถ้าทานในปริมาณมากจะส่งผลเสียแทน
แต่โบราณมาขิงเป็นทั้งอาหารและยา และถือเป็นหนึ่งในอาหารที่ใช้ในการป้องกันสุขภาพด้วย
ถึงแม้ว่าขิงจะเป็นตัวช่วยอีกทางในการป้องกันและส่งเสริมสุขภาพ แต่อะไรที่ว่าดี มากเกินไปก็ไม่ดี การทานอาหารก็เช่นกัน ควรทานให้หลากหลาย
ท้ายที่สุด การป้องกันโรคโควิด-19 ที่ได้ผลอย่ายั่งยืนก็ยังคงหนีไม่พ้น “4อ” อารมณ์ อากาศ อาหาร และออกกำลังกาย
และอย่าลืม กินร้อน ช้อนกลาง ล้างมือ และใส่แมสกันนะคะ
ด้วยความปรารถนาดีจาก TCM for life สุขภาพดีไปกับแพทย์จีน
โดย: พจ. วชิราภรณ์ ผดุงเกียรติวงษ์
สามารถอ่านเพิ่มเติมได้
#ขิง ยาดีสำหรับมนุษย์ห้องแอร์ EP.1
อ้างอิงเพิ่มเติมจาก :
林颐. (2014). 古人吃姜养生的故事. 祝您健康, 000(007), 13-13.
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
