6 ส.ค. 2021 เวลา 11:30 • ประวัติศาสตร์
ทำความเข้าใจ ‘Zionism’
ขบวนการ “ไซออนิสต์” คือกลุ่มที่มีความเชื่อว่า ยิวเป็นทั้งศาสนาและความเป็นชาติ และชาวยิวสมควรที่จะมีประเทศเป็นของตัวเองเพื่อความอยู่รอด ในดินแดนของบรรพบุรุษ คือพื้นที่บริเวณที่เรียกว่า “อิสราเอล-ปาเลสไตน์” ในปัจจุบัน
ไซออนิสต์ คืออะไร?
‘Zion’ เป็นคำในภาษาฮิบรูที่หมายถึง ‘เยรูซาเล็ม’ คำว่า ’Zionism’ คือความปรารถนาที่จะมายังเมืองเยรูซาเล็ม พูดง่ายๆ ว่า “ไซออนิสต์ คือเหตุผลที่ทำให้ชาวยิวจากทั่วโลก อพยพมาตั้งถิ่นฐานใหม่ในอิสราเอล” ซึ่งเป็นหัวใจของปัญหาความขัดแย้งระหว่างอิสราเอล และปาเลสไตน์
ไซออนิสต์ คือกลุ่มเคลื่อนไหวทางการเมืองและศาสนาที่มีความเชื่อว่า ยิวนั้นไม่ได้เป็นเพียงแค่ศาสนาแต่ยังเป็นสัญชาติอีกด้วย ชาวยิวจึงสมควรที่จะมีประเทศเป็นของตัวเอง เหมือนอย่างเช่น ชาวเยอรมันที่มีประเทศเยอรมัน หรือชาวจีนที่มีประเทศจีน
จุดประสงค์หลักของการเคลื่อนไหวคือ การสร้างประเทศของชาวยิวขึ้นอีกครั้งที่ดินแดนอิสราเอล เนื่องจากชาวยิวมีความเชื่อตามคัมภีร์โทราห์ (Torah) ว่าพื้นที่ส่วนนั้นเคยเป็นบ้านเกิดของบรรพบุรุษชาวยิว ตั้งแต่สมัยก่อนคริสตกาล ที่ถูกขับไล่หลายครั้งโดยอาณาจักรต่างๆ
บิดาแห่งไซออนิสต์
Theodor Herzl
“Theodor Herzl” เป็นนักข่าวและนักเคลื่อนไหวทางการเมืองชาวยิว ที่พูดภาษาเยอรมัน อาศัยอยู่ที่ออสเตรีย เขามีแนวคิดที่ว่า “ชาวยิวจะไม่สามารถดำรงชีวิตอยู่ต่อไปได้ ถ้าหากไม่มีประเทศเป็นของตัวเอง”
เหตุการณ์ “Dreyfus Affair” คือการสังหาร ‘อัลเฟรด เดรย์ฟัส’ ทหารเชื้อสายยิวของกองทัพฝรั่งเศส ถูกกล่าวหาว่าเป็นกบฏ ที่เอาความลับไปบอกกองทัพเยอรมัน ทำให้กระแสต่อต้านชาวยิวนั้นทวีความรุนแรงขึ้น แต่ก็มารู้ความจริงในตอนสุดท้ายว่าเขาคือผู้บริสุทธิ์
หลังจบเหตุการณ์ Dreyfus Affair เขาได้ตีพิมพ์หนังสือที่มีชื่อว่า “DER JUDENSTAAT” หรือ “The Jewish State” มีจุดประสงค์เพื่อเคลื่อนไหวทางการเมือง เรียกร้องให้มีการสถาปนารัฐสำหรับชาวยิวขึ้นมาใหม่ในดินแดนปาเลสไตน์ หลังจากที่หนังสือถูกตีพิมพ์ก็ได้รับความสนใจเป็นอย่างมากจากชาวยิวทั่วยุโรป
1
ในปี 1897 เขาได้ก่อตั้งสภาไซออนิสต์ขึ้นเป็นครั้งแรกที่เมืองบาเซิล สวิตเซอร์แลนด์ และถูกแต่งตั้งให้เป็นผู้นำของสภาไซออนิสต์โลก แต่อย่างไรก็ตาม เขาเสียชีวิตลงในปี 1904 หลายปีต่อมาอิสราเอลได้สถาปนารัฐสำหรับชาวยิวขึ้นมาอย่างเป็นทางการ ทำให้ชาวยิวส่วนใหญ่มองว่าเขาคือ ‘บิดาแห่งไซออนิสต์’
Theodor Herzl, หนังสือ DER JUDENSTAAT และสภาไซออนิสต์
คำประกาศบัลโฟร์ (Balfour Declaration)
จดหมายที่มีจำนวนทั้งหมด 67 คำ ตั้งชื่อตาม อาร์เธอร์ บัลโฟร์ รมว.กระทรวงต่างประเทศของอังกฤษ ที่เป็นต้นตอของปัญหาความขัดแย้งระหว่างอิสราเอล และปาเลสไตน์
คำประกาศฉบับนี้เป็นการแสดงจุดยืนของอังกฤษ ที่สนับสนุนการก่อตั้งรัฐสำหรับชาวยิวในปาเลสไตน์ สัปดาห์ต่อมาจดหมายฉบับนี้ถูกตีพิมพ์ออกสื่อ เป็นที่รู้จักกันในชื่อ “Balfour Declaration”
ในปี 1923 องค์การสันนิบาตชาติได้ออกเอกสารการจดทะเบียน ให้รัฐบาลอังกฤษมีอำนาจรับผิดชอบในการช่วยเหลือ และสนับสนุนการสถาปนารัฐสำหรับชาวยิวในปาเลสไตน์ หลังจากที่คำประกาศบัลโฟร์ถูกตีพิมพ์ 30 ปีต่อมาก็ได้เกิดเหตุการณ์การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวยิว (Holocaust) เกิดขึ้น
ผู้นำไซออนิสต์ 2 คน ที่มีบทบาทสำคัญในการได้มาของคำประกาศบัลโฟร์คือ Nahum Sokolow และ Chaim Weizmann ซึ่งต่อมาเขาได้ถูกเลือกให้เป็นประธานาธิบดีคนแรกของอิสราเอล
คำประกาศบัลโฟร์
ไซออนิสต์ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2
ชาวยิวจำนวนมากในยุโรปตกเป็นเป้าหมายของการแบ่งแยกชนชั้นทางสังคม บางคนก็ถูกเหยีดหยาม บางคนก็โดนทำร้ายร่างกาย หนักสุดคือเสียชีวิตจากการสังหารหมู่ เช่น การสังหารหมู่ที่รัสเซีย และเหตุการณ์ที่มีชาวยิวหายไปจากโลกมากที่สุดถึง 6 ล้านคนคือ การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวยิวของพรรคนาซีเยอรมัน
ช่วงก่อนและระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2 ชาวยิวในยุโรปได้อพยพไปที่ปาเลสไตน์ ซึ่งมีชาวยิวประมาณ 20,000 คนอาศัยอยู่ หลังจบสงครามโลกครั้งที่ 2 จำนวนประชากรชาวยิวเพิ่มขึ้นเป็น 8 เท่าจากเดิม
ชาวยิวที่อพยพจากการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์
หลังจากที่ชาวยิวเป็นอิสระจากการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ ผู้นำไซออนิสต์ได้เร่งเสนอความคิดในการสร้างประเทศสำหรับชาวยิว เพื่อความอยู่รอด และป้องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์สุดโหดเหี้ยมไร้ความปรานีเกิดขึ้นอีก
ในตอนที่อังกฤษวางมือจากปาเลสไตน์ และถอนกองกำลังทั้งหมดออก อิสราเอลได้สถาปนารัฐสำหรับชาวยิวอย่างเป็นทางการ ในวันที่ 14 พ.ค. 1948 และถูกโจมตีจากชาติอาหรับรอบๆ เพียง 1 วันหลังจากที่ประกาศเอกราช สงครามเป็นที่รู้จักกันในชื่อ “War of Independence”
"ถ้าผมเป็นชาวยิว ผมคงจะเป็นไซออนิสต์" โจ ไบเดน
โฆษณา