18 ส.ค. 2021 เวลา 06:03 • ท่องเที่ยว
ไปดูผึ้ง13รัง บนดอยหลวงเชียงดาว
เรื่อง/ภาพ : สุวิชานนท์ รัตนภิมล
...
ปลายฝนยังมีฝน หนาวยังไม่มา หมอกเมฆเป็นเนื้อเดียวกันยังไหลลงมาจากเรือนยอดกิ่วลม หน้าผาที่ถูกบดบังด้วยเมฆหนาทึบ นั่นเอง ไม้ใหญ่กิ่งสาขาบิดงอมายาวนาน ให้ที่อยู่อาศัยแก่ผึ้ง ผึ้งสร้างรังบนไม้ยางต้นนี้ทุกปี
.
ไม่ใช่เพียงผึ้งรังเดียว แต่ผึ้งรวมหมู่กันสร้างรังนับได้ 13 รัง
บางปีมีมากถึง 40 รัง บางปี มีมากกว่านั้น
.
ตำแหน่งของต้นผึ้งต้นนั้น ห่างจากบ้านยางปู่โต๊ะ บ้านปกากะญอตีนดอยหลวงเชียงดาว ใช้เวลาเดินราวสองชั่วโมงจากหมู่บ้าน ทางดินทางป่าหลังหมู่บ้านเป็นทางเดินโบราณที่ตัดไปยังไร่ชาปู่โต๊ะ ซึ่งยามนี้หลงเหลือให้เห็นแค่ไร่ชาร้าง ลำต้นชาใหญ่ยักษ์ขึ้นกลมกลืนปนเปกับผืนป่า
.อดีตนั้น เป็นสวนชาขึ้นชื่อ คนเก็บใบชาต้องพักค้างคืนเพื่อเก็บใบชา บ้างเก็บใบชาหมักไว้ในรูปแบบของใบเมี่ยง ใส่ชะลอมหวายเก็บไว้ พอได้จำนวนมากพอก็เอาลงไปขายยังตัวเมืองเชียงดาว
.
ใต้รังผึ้งนั้น เป็นที่อยู่ของไร่ชาอันเก่าแก่
พอพื้นที่ถูกประกาศให้เป็นอุทยาน ไร่ชาของปู่โต๊ะก็กลายเป็นไม้ป่า มีแต่คนในหมู่บ้านเท่านั้นที่รู้จักใบชาย่านนั้น
ผึ้งมาทำรังทุกปี
คนเห็นรังผึ้งบนต้นไม้คนแรก จะทำเครื่องหมายไว้ตรงโคนต้น อาจเป็นรูปกากบาท รูปขีดลึกลงบนเปลือกไม้ แสดงความเป็นเจ้าของ คนมาพบทีหลัง พอเห็นเครื่องหมายกำกับไว้ตรงโคนต้น ก็รู้ว่าต้นผึ้งต้นนั้นมีเจ้าของแล้ว
.
แม้ไม่อาจรู้ว่า ใครเป็นเจ้าของต้นผึ้งต้นนั้นอย่างแท้จริงก็ตาม
คนพบทีหลัง ต้องไปหาต้นผึ้งต้นต่อไป
.
ตราบถึงวันไปเก็บน้ำผึ้ง ก็มีการรวมกลุ่มเป็นทีม คนนำทางไปยังต้นผึ้ง คนขึ้น คนแบกหามอุปกรณ์ ถูกจัดวางตำแหน่งกันเสร็จสรรพ คนชี้นำไปยังรังผึ้งดูจะทำหน้าที่สบายกว่าคนอื่น คนรับหน้าที่ขึ้นไปเก็บดูจะหนักกว่าใคร ทั้งเสี่ยงต่อผึ้งต่อย และเสี่ยงต่อการตกต้นไม้ด้วย
.
คนแบกน้ำผึ้งกลับก็ชัดเจนในหน้าที่
น้ำผึ้งถูกแบ่งอย่างทั่วถึงกัน
วงจรหาผึ้งรอบดอยหลวงเชียงดาว เป็นการงานที่ทำรายได้เป็นร่ำเป็นสัน เพราะความหลากหลายของผืนป่า เป็นความหลากหลายของดอกไม้ด้วย ความอุดมของผืนป่า เกิดรังผึ้งขึ้นมาเป็นจำนวนมาก
.
น้ำผึ้งดอยหลวงเชียงดาว ได้ชื่อว่าเป็นน้ำผึ้งคุณภาพดีอีกแห่งหนึ่ง ด้วยดอกไม้หลากหลาย ต่างระดับความสูง ต่างพันธุ์ต่างถิ่นที่อยู่ น้ำหวานจากดอกไม้หลากหลายทำให้สรรพคุณน้ำผึ้งมีมากตามไปด้วย
.
การเก็บน้ำผึ้งก็มีวิธี นั่นคือต้องเหลือส่วนหัวน้ำผึ้งเอาไว้ติดกับกิ่งด้วย หากไม่เหลือไว้ ปีต่อไป ผึ้งจะไม่มาทำรังอีกแล้ว
.
ยืนมองรังผึ้งหลังจากห่าฝนผ่านไป อัศจรรย์ของรังน้ำหวาน อัศจรรย์ของชีวิตรวมหมู่กันอยู่บนกิ่งสาขาต้นไม้ใหญ่
ผมเดินไปพบรังผึ้ง 13 รัง ในวันที่เรา 7 ชีวิต กำลังมุ่งหน้าขึ้นไปยังยอดยอดหลวงอีกฟากหนึ่ง ฟากหลังยอดเขาสามพี่น้อง พูดง่ายๆว่าเป็นเส้นทางขึ้นหน้าผาสูงชันที่ยังไม่เปิดให้เดินขึ้นไปยังเรือนยอดอย่างเป็นทางการ
.
เป็นเส้นทางดิบ ยากลำบาก และอันตรายมาก
.
ก่อนขึ้นหน้าผา ได้พบกับรังผึ้งมากมายขนาดนั้น แม้ว่าเป็นรังร้าง ก็เป็นเป็นภาพอันน่าตรึงตาตรึงใจครั้งหนึ่ง และน่าจะเป็นครั้งเดียวของช่วงเวลาปีนป่ายมุ่งสู่ยอดดอยหลวงเกือบสองปี ที่พบจำนวนรังผึ้งระหว่างเดินทางมากที่สุด
รังผึ้งบนดอยหลวงเชียงดาว
“ปีนี้ลมไม่แรง” ดมคนนำทางบอกผม
.
“ยังไง ถึงรู้ว่าลมไม่แรง” ผมถาม
.
“สังเกตรังผึ้ง ปีไหนผึ้งทำรังสูงๆอย่างนั้น แสดงว่าปีนั้นลมพายุไม่รุนแรง มันจึงทำรังสูงๆ”
.
“ถ้าลมแรงจะเป็นยังไง” ผมถาม
.
“ผึ้งจะทำรังใกล้ผืนดินมาก ทำรังเตี้ยนิดเดียว ตามยอดไม้เตี้ยๆ ตามกิ่งไม้ไม่สูงนัก”
.
ผึ้งเป็นนักพยากรณ์อากาศได้ด้วย
การเฝ้าสังเกตธรรมชาติ แม้เพียงถิ่นที่อยู่ของผึ้ง ก็ยังรู้ความเป็นไปของกายภาพในพื้นที่ได้ล่วงหน้า สัญชาตญาณสังเกตรังผึ้ง เป็นกรรมวิธีถ่ายทอดกันมา บอกต่อกันมา เล่าต่อกันมา เป็นคำทำนายลมฟ้าอากาศที่ถูกต้องแม่ยำเสมอมา
.
ผึ้ง 13 รัง จึงปล่อยรังร้างได้ตามใจ
คนเก็บผึ้งเหลือไว้เป็นเชื้อพันธุ์ไว้เก็บน้ำผึ้งในปีต่อไป
************************************
ไปดูผึ้ง13รัง บนดอยหลวงเชียงดาว
เรื่อง/ภาพ : สุวิชานนท์ รัตนภิมล
#เที่ยวเชียงดาวแอ่วไหนดี
#สารคดี #สุวิชานนท์รัตนภิมล
#ท่องเที่ยว #เชียงดาว #เชียงใหม่
โฆษณา