• Havana Syndrome กับการเดินทางเยือนเวียดนามของรองประธานาธิบดีสหรัฐฯ
ในห้วงเวลานี้ที่ข่าวคราวเกี่ยวกับสหรัฐฯ มักพุ่งไปที่ประเด็นเรื่องการถอนตัวออกจากอัฟกานิสถาน ในอีกฝั่งหนึ่ง กมลา แฮร์ริส รองประธานาธิบดีสหรัฐฯ ก็เดินทางมาเยือนประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้คือสิงคโปร์และเวียดนาม ซึ่งสิ่งที่กำลังเกิดขึ้นในอัฟกานิสถานดูเหมือนจะเป็นประวัติศาสตร์ทางการเมืองซ้ำรอยเดิมที่สหรัฐฯ เคยเผชิญเมื่อสมัยสงครามเวียดนาม
แต่ที่กำลังจะเล่าต่อไปนี้ไม่ได้เกี่ยวอะไรกับเรื่องยุทธศาสตร์การเมืองหรือยุทธศาสตร์ทางภูมิรัฐศาสตร์จากท่าทีของสหรัฐฯ ในการมาเยือนภูมิภาคนี้ แต่จะมาเล่าประเด็นเรื่อง Havana Syndrome ได้ส่งผลต่อการเดินทางไปเยือนเวียดนามของรองประธานาธิบดีสหรัฐฯ
Havana Syndrome คืออะไร? มันเป็นชื่อเมืองที่อยู่ที่ประเทศคิวบามิใช่หรือ? แล้วมันมาเกี่ยวข้องอะไรกับการเดินทางเยือนเวียดนาม? วันนี้จะมาเล่าเรื่องนี้ให้ผู้อ่านได้ทราบกัน
รองประธานาธิบดีของทั้งสหรัฐฯ และเวียดนามมาพบปะหารือกัน (Manan Vatsyayana/AFP)
• เมื่อ Havana Syndrome มาเยือนเวียดนาม
กมลา แฮร์ริส รองประธานาธิบดีสหรัฐฯ มีกำหนดการมาเยือนเวียดนามต่อจากสิงคโปร์ โดยตามกำหนดนั้นจะต้องเดินทางมาในวันที่ 24 สิงหาคมนี้ แต่เกิดอุปสรรคไม่คาดคิดขึ้นมาเมื่อมีเหตุที่ทำให้การเดินทางไปยังเวียดนามช้าลงไปราว 2-3 ชั่วโมง เพื่อให้ทางรัฐบาลอเมริกันประเมินความปลอดภัยให้แก่คณะเดินทางของรองประธานาธิบดีสหรัฐฯ เสียก่อน
เกิดอะไรขึ้น? ความล่าช้าครั้งนี้เกิดจากสิ่งที่เรียกว่า Havana Syndrome โดยมีรายงานว่า “มีความเป็นไปได้ว่า” เจ้าหน้าที่อเมริกัน 2 คนที่ปฏิบัติหน้าที่อยู่ในเวียดนามมีอาการเข้าข่ายคล้ายจะเป็น Havana Syndrome ซึ่งเจ้าหน้าที่ทั้งสองมิได้อยู่ในคณะเดินทางของรองประธานาธิบดีแฮร์ริส และตอนที่เกิดเหตุนั้นแฮร์ริสยังอยู่ที่สิงคโปร์
ขณะนี้ยังอยู่ในระหว่างการสอบสวนหาสาเหตุเบื้องต้นของการเกิด Havana Syndrome ที่เวียดนามอยู่ แต่หลังจากที่ประเมินสถานการณ์และตรวจสอบข้อมูลอย่างละเอียดแล้ว ทางการสหรัฐฯ เห็นว่ามีความปลอดภัยมากพอที่รองประธานาธิบดีสหรัฐฯ จะสามารถเดินทางมายังเวียดนามเพื่อกระชับความสัมพันธ์ครั้งนี้ ดังนั้นแม้การเดินทางจะหยุดชะงักไปราวไม่กี่ชั่วโมง แต่หลังจากนั้นทุกอย่างก็ดำเนินไปตามกำหนดการที่วางไว้
สถานทูตสหรัฐฯ ที่กรุงฮาวาน่า เมื่อปี 2016 (Alexandre Meneghini / Reuters)
• Havana Syndrome คืออะไร
ชื่อนี้เป็นคำเรียกกลุ่มอาการของโรคหรือความผิดปกติทางร่างกาย ซึ่งปรากฏเหตุเป็นปัญหาด้านสุขภาพขึ้นเป็นครั้งแรกกับบรรดานักการทูตอเมริกันและเจ้าหน้าที่รัฐบาลอเมริกันอื่น ๆ ที่ปฏิบัติงานประจำอยู่ที่สถานทูตในเมืองหลวงของประเทศคิวบา คือกรุงฮาวาน่า ในปลายปี 2016 และเกิดต่อเนื่องมาจนถึงปี 2017 ด้วย โดยนักการทูตของแคนาดาก็มีอาการเช่นนี้เหมือนกัน
ที่มาของอาการป่วยนี้ลึกลับมาก เพราะไม่สามารถหาต้นสายปลายเหตุได้ อาการที่พบกับบุคคลเหล่านั้นคือการได้ยินเสียงดังแสบในหู สูญเสียการทรงตัว รู้สึกมีความดันสูงในศีรษะและใบหน้า มีปัญหาในการมองเห็น มีอาการปวดศีรษะอย่างรุนแรง คลื่นเหียน และวิงเวียนตามมา หลายคนมีอาการเหล่านี้เรื่อย ๆ ร่วมกับปัญหาสุขภาพอื่น ๆ ในเวลาต่อมาบางครั้ง
ซึ่งลักษณะความผิดปกติเช่นนี้ไม่ได้เกิดขึ้นที่กรุงฮาวาน่าเพียงสถานที่เดียว แต่ยังปรากฏว่าอาการที่ไม่สามารถอธิบายได้เหล่านี้ยังเกิดขึ้นกับเหล่าเจ้าหน้าที่สหรัฐฯ (อันมีทั้งเจ้าหน้าที่ทางการทูต หน่วยสายลับ และอื่น ๆ) และครอบครัวที่ประจำอยู่ในประเทศอื่น ๆ อีกด้วย เช่น เยอรมนี ออสเตรีย รัสเซีย และจีน แถมอาการนี้ยังโผล่มาเกิดกับเจ้าหน้าที่ที่ประจำอยู่ที่เมืองหลวงคือกรุงวอชิงตันดีซีของสหรัฐฯ อีกด้วย ซึ่งเหตุการณ์ประหลาดด้านสุขภาพนี้สร้างความกังวลใจให้กับรัฐบาลสหรัฐฯ มาก ซึ่งกรณีหนึ่งเกิดขึ้นในละแวกใกล้กับทำเนียบขาวเมื่อปีที่แล้วด้วย
มีเจ้าหน้าที่ของสหรัฐฯ ที่ประสบอาการเช่นนี้ทั่วโลกเป็นหลักหลายร้อยคน และด้วยเหตุที่อาการเช่นนี้เกิดขึ้นที่ฮาวาน่าก่อนที่อื่นใด ความผิดปกตินี้จึงถูกเรียกว่า Havana Syndrome
ผังแสดงอาการต่าง ๆ ของ Havana Syndrome ที่เกิดแก่เจ้าหน้าที่ทางการทูตสหรัฐฯ ที่ปฏิบัติหน้าที่ประจำประเทศต่าง ๆ (AP Graphic)
• Havana Syndrome เกิดจากอะไร
เมื่อครั้งเกิดอุบัติเหตุทางสุขภาพเช่นนี้ขึ้นที่กรุงฮาวาน่า ประเทศคิวบา เจ้าหน้าที่สหรัฐฯ แจ้งแก่สำนักข่าวต่าง ๆ ว่านักการทูตอเมริกันที่คิวบาที่มีอาการดังที่ได้อธิบายไปก่อนหน้านี้นั้นเป็นเพราะได้รับคลื่นเสียงจากอุปกรณ์ส่งคลื่นเสียงที่มีระดับเหนือเกินกว่าความสามารถได้ยินของคนโดยปกติทั่วไป ซึ่งก็ไม่เป็นที่ทราบชัดเจนว่าอุปกรณ์นั้นเป็นอาวุธใช้โจมตีหรืออุปกรณ์นั้นมีไว้เพื่อวัตถุประสงค์อื่น
ซึ่งเจ้าหน้าที่สหรัฐฯ พยายามสอบสวนเพื่อหาสาเหตุหรือที่มาที่เป็นไปได้ของอาการประหลาดนี้ ซึ่งมีการตั้งข้อสงสัยว่าการลงมือน่าจะกระทำโดยประเทศที่สาม ซึ่งประเทศที่ถูกกล่าวหานั้นก็หนีไม่พ้นรัสเซียเจ้าเดิมที่สหรัฐฯ จะเพ่งเล็งก่อนเป็นประเทศแรกเสมอ ซึ่งทางฝ่ายรัสเซียก็ปฏิเสธว่าไม่มีส่วนเกี่ยวข้องใด ๆ กับเหตุการณ์นี้
นักวิชาการที่มหาวิทยาลัยแห่งเพนซิลเวเนียได้ทำการศึกษาเกี่ยวกับเรื่องนี้เมื่อปี 2018 โดยวิเคราะห์ภาพสมองของนักการทูตอเมริกันจำนวน 40 คนที่ประจำการที่กรุงฮาวาน่า แล้วเอามาเปรียบเทียบกับภาพสมองของคนทั่วไปที่มีสุขภาพแข็งแรงสมบูรณ์ดี ซึ่งการศึกษาในครั้งนั้นพบว่านักการทูตอเมริกันเผชิญกับรูปแบบหนึ่งของลักษณะความเสียหายทางสมอง
นอกจากนี้ ยังมีวิทยาลัยวิทยาศาสตร์แห่งชาติทำการศึกษาอาการประหลาดนี้เช่นเดียวกัน และตีพิมพ์การศึกษาออกมาเมื่อเดือนธันวาคมปีที่แล้ว โดยระบุว่าสาเหตุที่มีความเป็นไปได้มากที่สุดของอาการ Havana Syndrome น่าจะมาจาก “พลังงานที่ได้รับมาโดยตรงจากคลื่นวิทยุที่ส่งมาแบบพัลส์” หรือได้รับโดยตรงมาจากรังสีไมโครเวฟ
ศาสตราจารย์เจมส์ จิออร์เดโน่ แห่งมหาวิทยาลัยจอร์จทาวน์ซึ่งทำงานในการหาสาเหตุของ Havana Syndrome ร่วมกับกระทรวงการต่างประเทศของสหรัฐฯ ได้อธิบายเมื่อเดือนพฤษภาคมปีที่แล้วว่ามีความเสียหายเกิดขึ้นในสมองของคนจำนวนมากซึ่งน่าจะเป็นผลกระทบมาจากคลื่นวิทยุ ซึ่งอาจจะมาจากอุปกรณ์ที่ใช้เพื่อโจมตีนักการทูตโดยตรงหรือไม่ก็เป็นเครื่องมือคลื่นพลังงานเพื่อเก็บข้อมูลข่าวกรองที่เป็นความลับ
แต่ก็มีนักวิทยาศาสตร์บางคนมีความเห็นต่างไปจากนี้ เช่น โรเบิร์ต บาโลห์ แพทย์ประจำมหาวิทยาลัยแห่งแคลิฟอร์เนีย ณ ลอสแองเจอลิส หรือ UCLA กับโรเบิร์ต บาร์โธโลมิว ซึ่งทำงานที่วิทยาลัยพฤกษศาสตร์ที่ประเทศนิวซีแลนด์ร่วมกันศึกษาแล้วเผยแพร่แนวคิดของทั้งสองทางวารสาร Journal of the Royal Society of Medicine ว่าคำอธิบายที่เป็นไปได้มากที่สุดเกี่ยวกับการระบาดของอาการลึกลับล่าสุดนี้ที่เกิดขึ้นในคิวบาและที่อื่น ๆ นั้นเป็นความเจ็บป่วยซึ่งเกิดจากความขัดแย้งทางจิตแบบหมู่ ซึ่งเมื่อมีคนใดคนหนึ่งมีอาการสักอย่างเกิดขึ้น คนอื่น ๆ ที่รับทราบเรื่องที่อยู่ในกลุ่มเดียวกันก็จะรู้สึกมีอาการแบบเดียวกันบ้าง
ประเทศที่มีรายงานว่าเจ้าหน้าที่ของสหรัฐฯ ที่ปฏิบัติหน้าที่อยู่ในประเทศเหล่านี้มีอาการ Havana Syndrome (Daily Express)
• รัฐบาลอเมริกันเชื่อว่าอย่างไร
รัฐบาลอเมริกันเชื่อว่าอาการ Havana Syndrome นี้เกิดจากการใช้อุปกรณ์เพื่อโจมตีบรรดานักการทูตของตน จึงทำให้ฝ่ายนิติบัญญัติผ่านร่างกฎหมายที่เรียกว่า “HAVANA act” เพื่อให้ทำการสืบสวนหาสาเหตุอย่างจริงจังเป็นระบบ และช่วยเหลือชาวอเมริกันที่มีอาการบาดเจ็บหรือเกิดความเสียหายทางสมองอันเนื่องมาจากความเป็นไปได้ว่าถูกโจมตีจากคลื่นพลังงานที่ได้รับมาโดยตรง ซึ่งคนเหล่านี้หากมีอาการ Havana Syndrome ในขณะที่ทำหน้าที่รับใช้ประเทศชาติจะได้รับการปฏิบัติเยี่ยงทหารที่ทุกข์ทรมานเพราะได้รับความบอบช้ำทางจิตใจจากการสู้รบในสงคราม
ผู้อำนวยการ CIA คือวิลเลียม เบิร์นส์ ให้สัมภาษณ์เมื่อเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมาว่า Havana Syndrome นั้นเกิดขึ้นจริงและเป็นเรื่องร้ายแรงมาก และจะพยายามจะหาข้อสรุปให้ได้ว่าอะไรและใครเป็นคนที่ทำให้เกิด Havana Syndrome นี้ขึ้นมา
สาเหตุอันลึกลับของอาการ Havana Syndrome ยังไม่มีข้อสรุปที่แน่ชัด และต้องทำการสืบสวนหาสาเหตุต่อไป ซึ่งเรื่องนี้นำมาซึ่งสารพัดทฤษฎี บ้างก็ว่าเป็นการโจมตีมาจากคลื่นไมโครเวฟหรือโซนิคบ้าง ซึ่งคาดกันว่าอาจจะเป็นส่วนหนึ่งในความพยายามเพื่อจารกรรมข้อมูลหรือลักลอบเจาะข้อมูลในระบบ ซึ่งประเทศที่ตกเป็นผู้ต้องสงสัยอันดับหนึ่งคือรัสเซีย
การ์ตูนการเมืองที่เป็นไปได้ว่าเสียดสีเรื่อง Havaha Syndrome (Dana Summers/The Washington Times)
- 8
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
