9 ก.ย. 2021 เวลา 04:14 • ประวัติศาสตร์
๙ กันยายน พุทธศักราช ๒๕๖๔ วันคล้ายวันสวรรคตสมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี ในรัชกาลที่ ๔
สมเด็จพระเทพศิรินทราฯ มีพระนามเดิมว่า “หม่อมเจ้ารำเพย ศิริวงศ์” เสด็จพระราชสมภพเมื่อที่ ๑๗ กรกฎาคม ๒๓๗๗ เป็นพระธิดาพระองค์รองในสมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ ต้นราชสกุล “ศิริวงศ์” พระราชโอรสในรัชกาลที่ ๓ ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาทรัพย์
เมื่อพระองค์อยู่ในช่วงวัยเยาว์ ได้เข้ามาอยู่กับสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาสุดารัตนราชประยูร เพื่อเข้ามาฝึกหัดการถวายงานพัด และพระองค์ก็สามารถพัดได้ถูกพระทัย รัชกาลที่ ๓ ถึงกับโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามแก่หม่อมเจ้าหญิงนี้ว่า “รำเพย” อันมีความหมายว่า “ลมเย็นที่พัดค่อย ๆ อ่อน ๆ”
หม่อมเจ้ารำเพย ศิริวงศ์ เริ่มรับราชการในตำแหน่งพระมเหสีของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อปี ๒๓๙๖ ตั้งแต่พระชนมายุได้ ๑๘ พรรษา ทรงได้รับการสถาปนาเลื่อนพระยศเป็น พระองค์เจ้า พระราชทานพระนามว่า “รำเพยภมราภิรมย์” อันมีความหมายว่า “บุปผชาติที่เป็นที่ยินดีและเป็นที่พักพิงของมวลหมู่ภมร” และดำรงพระอิสริยยศเป็น พระนางเธอ พระองค์เจ้ารำเพยภมราภิรมย์ เมื่อปี ๒๓๙๕ ซึ่งประกาศในรัชกาลที่ ๔ ออกพระนามว่า “สมเด็จพระนางนาถราชเทวี”
สมเด็จพระนางนาถราชเทวี ทรงพระกาสะ (ไอ) เป็นพระโลหิตปนเสมหะออกมา ทรงพระประชวรอยู่หลายเดือนจนเสด็จสวรรคต เมื่อวันที่ ๙ กันยายน ๒๔๐๔ สิริพระชนมพรรษา ๒๘ พรรษา หลังจากนั้นประกาศการพระราชพิธีลงสรงโสกันต์พระเจ้าลูกเธอ ได้ออกพระนามพระองค์ว่า “พระนางเธอพระองค์เจ้ารำเพยภมราภิรมย์”
ต่อมาประกาศพระราชพิธีโสกันต์สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ ออกพระนามว่า สมเด็จพระนางเธอ พระองค์เจ้ารำเพยภมราภิรมย์” และพระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๔ ออกพระนามว่า “สมเด็จพระนางรำเพยภมราภิรมย์”
ในปี ๒๔๑๑ รัชกาลที่ ๕ ทรงเฉลิมพระนามพระอัฐิสมเด็จพระบรมราชชนนีขึ้นเป็น “กรมสมเด็จพระเทพศิรินทรามาตย์” และในรัชกาลที่ ๖ ทรงสถาปนาพระบรมอัฐิเป็น “สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี”
โฆษณา