จะกอดมันตายลงหลุมกับเราหรือให้มันเบ่งบานยั่งยืน
.
เมื่อ ลิซ่า ใส่เครื่องหัวไม่ว่าจะเรียกว่าชฎาหรืออะไร แล้วอย่างไร?
.
เสียงวิจารณ์มีทันที่ที่ ลิซ่า หรือ Lalisa ปล่อย MV ของเธอออกมานี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่มีประเด็นถกเถัยงแบบนี้แต่ทุกครั้งที่มีการนำเอาอะไรที่เราบอกว่าเป็นของไทยๆวัฒนธรรมศิลปะไทยไปทำอะไรแปลกใหม่แหวกขนบเดิมก็จะมีเสียงวิจารณ์แบบนี้
.
ประเด็นที่คล้ายกันที่เพิ่งผ่านไปไม่นานมานี้คือเรื่องกระทรวงวัฒนธรรมกับการปฏิเสธให้ข้อมูลรำไทยกับผู้สร้างเกม home sweet home เกมสัญชาติไทย
.
ในความเห็นส่วนตัวศิลปะวัฒนธรรมทุกแขนงมีการปรับเปลี่ยนให้เข้ากับยุคสมัยมาโดยตลอดอันไหนปรับไม่ได้ก็มักล้มหายตายจากไปตามกาลเวลาที่เหลือรอดได้แสดงว่าได้รับการยอมรับ ความสนใจจากคนยุคนั้นๆ เรามักพูดเสมอว่าเด็กสมัยนี้ไม่ค่อยสนใจศิลปะวัฒนธรรมไทย แต่เราอาจจะตั้งคำถามน้อยไปว่าเพราะอะไรและจะทำอย่างไรให้คนรุ่นใหม่หันมาสนใจล่ะ หลายคนที่บอกรักต้องการอนุรักษ์ศิลปะวัฒนธรรมไทยเคยไปนั่งดูลิเก ไปนั่งดูโขน ดูรำไทยกันบ่อยแค่ไหน หรือเคยคิดอยากอ่านเรื่องราวความเป็นมาของศิลปะเหล่านี้มากแค่ไหน อะไรที่จะทำให้ศิลปะเก่าแก่ได้รับการสืบทอดแบบยั่งยืนด้วยใจรักเป็นสิ่งที่ต้องถกเถียงในสังคมไทยอย่างจริงจัง
.
แต่ตัวอย่างที่อยากชี้ให้เห็นถึงการอนุรักษ์ศิลปะวัฒนธรรมที่สืบทอดมานับร้อยนับพันปีคือญี่ปุ่นมีคนไทยไม่น้อยที่หลงใหลในวัฒนธรรมและมักชื่นชมเวลาไปเที่ยวว่าทำไมเขาถึงรักษาของเก่าไว้ได้ ปัจจัยสำคัญคือกาปรับตัวและทำให้ศิลปะเหล่านั้นเป็นที่เข้าถึงของคนรุ่นใหม่
.
ในพิธีเปิดโตเกียวโอลิมปิก2020 ที่ผ่านไปถ้าเป็นบางประเทศที่รุ่มรวยวัฒนธรรมแบบญี่ปุ่นและยังมีความคิดแบบเก่าก็คงขนการแสดงศิลปะโบราณมาอวดชาวโลกแต่ญี่ปุ่นกลับไม่ทำเช่นนั้นจะเห็นได้ว่าหัวใจหลักของการแสดงแต่ละชุดญี่ปุ่นพยายามสื่อว่าญี่ปุ่นเดินหน้าไปพร้อมกับความเก่าและใหม่ผสมกัน ไม่ว่าจะเป็นการแสดงก่อสร้างที่นำประเพณีสมัยเอโดะมาแสดงควบคู่กับการเล่นกายกรรมการเต้นสมัยใหม่ หรือแม้แต่คาบูกิที่ได้ศิลปินระดับชาติมาแสดงก็มาแสดงคู่กับการเล่นเปียโนแจ๊ซยังนึกภาพไม่ออกว่าถ้าเอาโขนมาแสดงประกอบเปียโนแจ๊ซจะได้รับเสียงวิจารณ์อย่างไร
.
ละครคาบูกิ มีอายุเก่าแก่กว่า 400 ปีโรงละครที่เล่นคาบูกิยังคงเปิดอยู่ค่าเข้าชมแพงและหาตั๋วยากด้วย ดาราคาบูกิยังมีการส่งไม้ต่อรุ่นต่อรุ่น ดาราคาบูกิบางคนก็ข้ามมาเล่นละครทีวีบ้างแต่หลักๆก็ยังแสดงคาบูกิอยู่มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักเท่ากับดาราหนังดาราโทรทัศน์เลยทีเดียว
.
แต่คาบูกิของญี่ปุ่นที่มีมากว่า 400 ปีไม่ได้หยุดการพัฒนาและปรับตัวให้เข้ากับยุคสมัยอย่างล่าสุดมีอะนิเมชั่นที่ดังมากในญี่ปุ่นคือเรื่อง Kimetsu no Yaiba หรือดาบพิฆาตอสูรที่คนไทยได้ดูผ่านทางเน็ทฟลิกซ์ และตอนนี้ที่มาสร้างเป็นภาพยนตร์ก็นำมาฉายในเมืองไทยในตอนนี้ ที่ญี่ปุ่นได้มีการจัดงานร่วมกันระหว่างโรงละครคาบูกิกับอะนิเมชั่นเรื่องนี้ ด้วยการนำคาแรกเตอร์ตัวการ์ตูนในเรื่องมาใส่ชุดคาบูกิ จัดแสดงทั้งคัทเอาท์ตัวละคร และเครื่องแต่งกายการแสดงคาบูกิของจริง โดยจัดแสดงในโรงละครคาบูกิ เป้าหมายคือนอกจากแฟนๆของอะนิเมชั่นเรื่องนี้จะได้เข้าไปถ่ายรูปกับคัทเอาท์ตัวละครที่ชื่นชอบแล้วก็ยังได้เรียนรู้เรื่องราวของการแสดงคาบูกิ เครื่องแต่งกายในการแสดง และยังได้ชื่นชมผลงานของช่างฝีมือที่รังสรรค์ชุดการแสดงคาบูกิที่สวยงามด้วย
หรืออย่างซันริโอที่มีแมวเหมียวคิดตี้ ก็ยังมีแคมเปญให้คาแรกเตอร์ของซันริโอใส่เครื่องแต่งกายของคาบูกิ เนื้อเรื่องในการแสดงคาบูกิเองก็ไม่ได้ยึดติดว่าต้องเป็นเรื่องโบราณหรือดั้งเดิม เคยมีการนำเอาอะนิเมชั่นชื่อดังเรื่อง KAZE NO TANI NO UNASHIKA หรือ Nausicaä of the Valley of the Wind ของผู้กำกับอะนิเมชั่นชื่อก้องโลก Hayao Miyazaki มาแสดงในรูปแบบของคาบูกิ แต่ก็ไม่เห็นมีใครว่าจะทำให้ละครคาบูกิดูหน่อมแน้มด้อยค่า หรือมองว่าเป็นการทำลายศิลปะการแสดงที่มีมากว่า 400 ปี ในทางกลับกันเหมือนอย่างนิทรรศการที่ทำร่วมกับอะนิเมชั่นเรื่องดาบพิฆาตอสูร สามารถถึงคนรุ่นใหม่ให้เข้ามาเรียนรู้เรื่องละครคาบูกิได้อีก ขณะที่ละครคาบูกิถึงแม้จะมีการตีความใหม่เพิ่มการแสดงในรูปแบบใหม่ ใช้เนื้อเรื่องร่วมสมัยแต่ก็ไม่ทำให้การแสดงแบบดั้งเดิมเสื่อมความนิยมลงไป เพราะถึงแม้จะเปลี่ยนเนื้อเรื่องให้ร่วมสมัยแต่พื้นฐานของคาบูกิยังคงอยู่
.
ความเห็นส่วนตัวของผมตอนนี้มีคนสนใจ MV.ของลิซ่าเป็นอย่างมากทั้งในไทยและทั่วโลกแทนที่จะนั่งวิจารณ์ในทางลบ น่าจะช่วยกันผลักดันให้มีการให้ข้อมูลว่า ชฎาที่ลิซ่าใส่คืออะไร ใช้ในโอกาสอย่างไร การทำยากแค่ไหนต้องอาศัยช่างฝีมือขนาดไหน ชุดไทยที่เป็นสไบของลิซ่าตืออะไร ทำทั้งภาษาไทยและอังกฤษเลยครับเหล่าบรรดา Blinks ทั้งหลายอ่านแน่ นี่คือการดึงให้คนรุ่นใหม่เข้าถึงหากแค่ไม่กี่เปอร์เซ็นจากแฟนๆของลิซ่านับล้านทั่วโลกเกิดสนใจอย่างจริงจังเขาอาจหาข้อมูลศึกษาเพิ่มเติมและอาจอยากรู้ศิลปะวัฒนธรรมแบบดั้งเดิมมากขึ้นนี่จะเป็นสิ่งที่จะทำให้ศิลปะวัฒนธรรมที่งดงามเหล่านี้อยู่อย่างยั่งยืนมากกว่าหรือคุณคิดว่าอย่างไรครับ
.
ชัยรัตน์ ถมยา
- 16
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
