พิธีโสกัณฑ์ พระราชประเพณีของไทยในอดีต
พิธีโสกัณฑ์หรือพิธีโกนจุกนั้นเป็นพีธีที่เกิดขึ้นในอดีตนัซึ่งจะมีคำที่ใช้เรียกตามแต่ฐานะของบุคคลนั้น ๆ ซึ่งจะจัดพิธีนี้สำหรับพระราชโอรส พระราชธิดา ที่ทรงมีพระอิสริยยศตั้งแต่ชั้นเจ้าฟ้า จนถึงชั้นพระองค์เจ้า จะเรียกว่า “โสกันต์”
แต่ถ้ามีการจัดสำหรับพระเจ้าหลานเธอหรือสมาชิกในราชสกุลวงศ์อื่น ๆ หรือในพระราชวงศ์ในลำดับชั้นหม่อมเจ้าลงมา จะใช้ว่า “เกศากันต์”
ซึ่งเป็นพระราชพิธีเช่นเดียวกันกับพระราชพิธีโสกันต์ แต่จะแตกต่างกันตรงที่ว่าจะมีการแต่งองค์ทรงเครื่อง ตลอดจนถึงพิธีแห่และบางอย่างอาจมีการเพิ่มหรือลดตามลำดับพระเกียรติยศของเจ้านายพระองค์นั้น ๆ
ในพิธีพระราชพิธีโสกันต์นี้จะมีใช้กับเจ้านายชั้นสมเด็จเจ้าฟ้าเท่านั้น ซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะทรงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้มีการจัดงานให้ยิ่งใหญ่สมพระอิสริยยศ และฐานันดรศักดิ์ของเจ้านายพระองค์นั้น ๆ ซึ่งมีสิ่งก่อสร้างที่จำลองขึ้นในพระราชพิธีโสกันต์ นั่นก็คือ “เขาไกรลาส” เปรียบเสมือนอันเป็นสมมุติบรรพต “ภูเขาจำลอง” อย่างที่เคยทำในการประกอบพระราชพิธีตามโบราณราชประเพณีในอดีต
เจ้าฟ้พระองค์แรกที่ทรงเข้าพิธีโสกันต์ คือ “เจ้าฟ้ากุณฑลทิพยวดี” ซึ่งเป็นพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกและเจ้านางคำสุก ซึ่งเป็นพระราชธิดาของพระเจ้าอินทวงศ์ เจ้ากรุงสัตนาคนหุต
และพิธีโสกันต์ครั้งสุดท้ายที่จัดขึ้นนั้น คือ พิธีโสกันต์ของ “พระองค์เจ้าอินทุรัตนา” พระธิดาในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิตและหม่อมสมพันธุ์ บริพัตร ณ อยุธยาที่จัดขึ้นในปี ๒๔๗๕ ซึ่งเป็นปีสุดท้ายก่อนการเปลี่ยนแปลงการปกครอง
พระราชพิธีโสกัณฑ์สมัยรัชกาลที่ 4
พระราชพิธีโสกันต์เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ (พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5) ในภาพพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ทรงยืนอยู่บนเกยหน้าพระที่นั่งอาภรณ์พิโมกข์ปราสาท ในขณะที่เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ประทับบนพระราชยานเสลี่ยงคานหาม
พระราชพิธีโสกัณฑ์สมัยรัชกาลที่ 5
ในพระราชพิธีโสกัณฑ์ สมเด็จพระบรมโอสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร ในภาพพระบาทสมเด็จพระจุลเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5
พระราชพิธีโสกัณฑ์สมัยรัชกาลที่ 7
ในพระราชพิธีโสกัณฑ์พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจิรศักดิ์สุประภาต ในภาพพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7
อ้างอิง :
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
