การค้นพบยิ่งใหญ่นี้ มาได้ตรงจังหวะพอดี๊ พอดี .... ช่วงนั้น เกิดสงครามโลกคร้งที่ 2 พอดี ทำให้ ยาฆ่าเชื้อที่พบนั้น ช่วยชีวิต ผู้ได้รับบาดเจ็บน้อยลงกว่าสงครามโลกครั้งที่ 1 มากเนื่องจากนำ Penicillin ที่ได้ไปใช้ในการรักษาบาดแผลและนำไปรักษาปอดบวมทำให้อัตราการเสียชีวิตจากโรคปอดบวมในสงครามโลกครั้งที่ 2 ลดลงเหลือ 1%
(อัตราการเสียชีวิตจากโรคปอดบวมในสงครามโลกครั้งที่ 1 18%)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
หากจะเปรียบเทียบการทำงาน กลไกของยาฆ่าเชื้อกลุ่มนี้ ... ก็คงเหมือนสำนวนไทยที่ว่า *หนามยอก เอาหนามบ่ง*
. . . อารมณ์ประมาณว่า ติดเชื้อมาใช้ไหม?! ได้ !! ก็เอาเชื้อไปฆ่าสิ !!! 5555+ เห็นภาพเลย
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ผมจะขออธิบาย โดยเอาโครงสร้างหลักของยา มาเล่าง่ายๆ นะครับ . . . .อันดับแรก ต้องเข้าใจก่อนนะ ว่า ยาก็คือ เคมีประดิษฐ์ อยากได้ฤทธิ์อะไร? ยังไง? แบบไหน? สร้างสรรค์ได้หมด ตามวิทยาการไปถึง (^,^)
.
ยากลุ่มนี้ เริ่มแรก เดิมที ไม่ทนต่อสภาวะกรด ในกระเพาะอาหาร จึงออกมาเป็น ยาฉีด อย่างเดียว นั่นคือ Penicillin G ... ปัจจุบันนี้ ก็ยังมีข้อบ่งใช้อยู่นะ หลายโรคเลย เช่น ซิฟิลิส เป็นต้น . . . . ตรงโครงสร้างยา ข้างซ้ายสุด นั่นคือ Benzyl gr.(วงหกเหลี่ยม นั่นละครับ) ตรงนี้แหละ ที่ไม่ทนต่อกรด จึงทำออกเป็นยาฉีด
.
. . .
. . . . .
. . . . . . .
...ต่อมา
มีการพัฒนาต่อยอด ตัดเปลี่ยนแปลงโครงสร้างด้านซ้ายให้ทนต่อกรดได้มากขึ้น โดยทำเป็น Phenoxyl gr.(เป็น e-withdrawing gr. ตัวยาคงทนต่อกรดมากกว่า Pen G สามารถให้โดยการกินได้) เลยกลายเป็นยา Penicillin V ในที่สุด
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ตัวโครงสร้างที่ทำให้ยาทนต่อกรดในกระเพาะอาหารคือหมู่อะมิโน NH2 ซึ่งเป็นประโยชน์มากต่อการแนะนำให้คนไข้ ร่วมมือในการทานยา เพราะจะกินก่อน หรือ กินหลังอาหารก็ได้ ขอข้อเดี่ยว !
คือ ... ให้คนไข้กินยาให้ครบตามวันที่กำหนด 10-14 วัน !
แต่ ไม่ว่าจะเป็น ทนกรด หรือ ไม่ทนกรด ตัวยาทั้งสอง ก็มีโอกาสดื้อยาสูงมาก เพราะ โครงสร้างยา ไม่ทนต่อ น้ำย่อยยา (Penicillinase) เนื่องจากเชื้อแบคทีเรียสามารถสร้าง น้ำย่อยมาทำลายยา ในตำแหน่ง amide bond ใน *β-lactam ringได้
(*β-lactam ring เป็นป้อมปืนใหญ่ พื้นที่สีเหลืองๆ ที่ผมไฮไลท์ไว้ ตรงนี้ สำคัญมาก เพราะเป็นพื้นที่ออกฤทธิ์ของยา จะโดนทำลายไม่ได้....ถ้าโดนทำลาย จะเกิดดื้อยาทันที)