แฟชั่นกับความเจ็บปวด part 2... การดูแลและรักษาสุขภาพในผู้ป่วยปวดข้อ??
ในบทที่แล้วเรากล่าวว่า ลม ความเย็นและความชื้นจะเป็นสาเหตุหลักของอาการปวดข้อ และกุญแจสำคัญของอาการเหล่านี้ก็คือ“เจิ้งชี่” หรือลมปราณภูมิคุ้มกัน
ดังนั้น วิธีการรักษาที่ได้ผลดีและยั่งยืนนั่นก็คือการดูแลและสร้างเสริมสุขภาพเพื่อให้เจิ้งชี่ของเรามีประสิทธิภาพในการป้องกันโรคได้สูงสุด ในขณะเดียวกันก็ต้องป้องกันร่างกายจากลมปราณก่อโรคทั้งหลายเช่น ความเย็น และความชื้น
การดูแลและรักษาสุขภาพสำหรับผู้ป่วยปวดข้อนั้น ไม่ได้ทำเพื่อลดอาการปวดข้อเท่านั้น ทั้งนี้ยังรวมถึงการเพิ่มคุณภาพชีวิต การปรับความคิดในการดูแลตัวเองแบบไม่พึ่งหมอ เพราะเราเชื่อว่าหมอที่เก่งที่สุดก็คือตัวคุณเอง！！！
ถึงแม้ว่าเราจะบอกว่าอาการปวดข้อมีหลายสาเหตุก็ตาม การดูแลและป้องกันอาจจะแตกต่างไปกันบ้าง แต่เราจะมาแนะนำถึงวิธ๊ที่ใช้ได้ผลในคนส่วนใหญ่ นั่นก็คือสาเหตุจากเจิ้งชี่พร่อง และถูกรุกรานโดยลมปราณก่อโลกเย็นและชื้นนั่นเอง
Q: วิธีป้องกันและดูแลสุขภาพในกลุ่มผู้ป่วยปวดข้อ
A: การป้องกัน การรักษาที่ได้ผลที่สุดก็คือการป้องกันนั่นเอง ซึ่งเริ่มต้นได้ง่ายๆ ด้วยหลัก “1ก 5อ”
>>>1ก คือ ก “กิจวัตร”
หมายถึงการใช้ชีวิตให้เป็นกิจวัตรลักษณะ เข้านอนและตื่นนอนให้เป็นเวลา พักผ่อน ทานอาหาร ออกกำลังกายให้เป็นกิจวัตรลักษณะ ไม่อดนอน ไม่นอนดึก หรือตรากตรำทำงานจนร่างกายพัง
>>>5อ ได้แก่ “อ” จาก อาหาร อากาศ อิริยาบถ ออกกำลังกาย และอารมณ์
1อ อาหาร
เนื่องจากความเย็นและความชื้นเป็นหนึ่งสาเหตุหลักของอาการปวดข้อ การทานอาหาร นอกจากการทานอาหารที่ดี ทานตามฤดูกาล ทานในปริมาณพอดีไม่อิ่มเกินแล้ว ควรหลีกเลี่ยงการทานอาหารเย็นจัด เช่นน้ำแข็งใส น้ำเย็น ผลไม้แช่เย็นในปริมาณมาก โดยเฉพาะผู้ที่ใช้ชีวิตในห้องแอร์เป็นเวลานานควรหลีกเลี่ยงการทานของเย็น นี่ยังไม่รวมถึงอาหารที่มีฤทธิ์เย็น ที่เราจะมาพูดถึงในบทต่อๆไป
2อ อากาศ
อากาศในที่นี้นอกจากจะหมายถึงสภาพแวดล้อมที่มีอากาศบริสุทธิ์แล้ว อุณหภูมิก็เป็นอีกปัจจัย ถ้าเราอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่เย็น ข้อนี้เป็นข้อหนึ่งที่คนไทยไม่ค่อยให้ความสนใจมาก เนื่องจากเราเป็นเมืองร้อน ผู้คนจึงมักสวมเสื้อผ้าบางและสั้น เพื่อให้เข้ากับสภาพแวดล้อม แต่ก็อาจจะลืมไปว่า ผู้คนส่วนใหญ่ใช้ชีวิตอยู่ในที่ที่มีเครื่องปรับอากาศและพัดลม ทำให้เราไม่ทันระวังตัวจากภัยเงียบของความเย็นที่ค่อยๆสะสมในตัวเรา โดยเฉพาะครึ่งท่อนล่างของเรา ทั้งนี้เพราะตามธรรมชาติของของเลือด จะแข็งตัวเมื่อเจอความเย็น และไหลเวียนได้ดีเมื่ออยู่ในสภาวะอุ่น และนี่คือเหตุผลหนึ่งว่าทำไม ผู้ที่ปวดข้อส่วนใหญ่จึงมืออาการกำเริบเมื่อเจอความเย็นและความชื้น และทุเลาลงเมื่อเจออากาศอุ่นนั่นเอง
ในทางปฎิบัติที่ง่ายที่สุด ส่วนเท้าเป็นส่วนสำคัญที่ควรทำให้อุ่นอยู่ตลอดเวลา ดังนั้นถ้าอยู่ในห้องแอร์ควรสวมเสื้อผ้าที่คลุมบริเวณข้อต่อเพื่อให้ร่างกายอบอุ่น ควรสวมถุงเท้าเพื่อไม่ให้เท้าเย็น หรือถ้าเป่าพัดลมก็ไม่ควรให้เป่าตรงๆที่บริเวณเท้าหรือข้อต่อ
3อ อิริยาบถ
ด้วยลักษณะการทำงานของประชากรโลกส่วนใหญ่ในสมัยนี้ ทำให้เรานั่งทำงานเป็นเวลานานโดยไม่รู้ตัว การนั่งเป็นเวลานานโดยไม่เคลื่อนไหวนั้นจะทำให้การไหลเวียนเลือดลมในร่างกายติดขัด อันเป็นสาเหตุ ผู้ที่มีอาการปวดข้อนั้นปวดหนักตอนกลางคืน และทุเลาลงหลังได้นอนพัก ดังนั้น เราไม่ควรปล่อยให้ตัวเองนั่งทำงานเป็นเวลานาน อาจสลับด้วยการลุกมายืดเส้น ขยับตัวบริหาร ลุกไปดื่มน้ำ หรือเข้าห้องน้ำทุกครึ่งชั่วโมง
4 อ ออกกำลังกาย
อย่างที่เราทราบกัน อาการปวดเมื่อยตามข้อจะแย่ลงเมื่อเราอยู่ในอิริยาบถเดิมนานๆ เนื่องจากเลือดลมไหลเวียนติดขัด ทำให้เกิดของเสียตกข้าง อันเป็นสาเหตุของอาการปวดนั่นเอง ดังนั้นการเคลื่อนไหวบริหารข้อต่อและการออกกำลังกายจึงเป็นตัวช่วยสำคัญในกายฟื้นฟูและป้องกันโรค หรือเคลื่อนไหวร่างกายอย่างสม่ำเสมอจึงเป็นสิ่งสำคัญ ทั้งนี้ต้องเลือกให้เหมาะสมกับตัวเรา และต้องไม่หักโหมเกินกำลัง อันก่อให้เกิดการบาดเจ็บ และทำให้อาการแย่กว่าเดิม โดยต้องเลือกให้เหมาะสมกับความชอบของเรา และเหมาะกับสภาพร่างกายเรามากที่สุด
วิธีที่ทำได้ง่ายที่สุดก็คือการเดินนั่นเอง การเดินทำให้เราได้เคลื่อนไหวทั้งร่างกาย ทำให้เลือดลมไหลเวียนได้ทั้งร่างกาย อีกทั้งทำได้ง่าย และสามารถปรับเวลาได้ตามกิจวัตรของเรา ทั้งนี้เราควรเลือกรองเท้าดีๆ และไม่ควรเดินโดยแบกของหรือถือกระเป๋าไปด้วย ควรเดินในสภาพแวดล้อมที่มีอากาศบริสุทธิ์ เพื่อสุขภาพกายและจิตที่ดี
5 อ อารมณ์
ถึงแม้อารมณ์จะไม่ได้เกี่ยวข้องโดยตรงกับอาการปวดข้อ แต่การที่เรามีสุขภาพจิตไม่ดี ทำให้เรามองโลกในแง่ร้าย อย่างที่เราเคยพูดกันว่า การเสียสมดุลด้านอารมณ์ทำให้ภูมิคุ้มกันร่างกายต่ำลง เนื่องจากการไหลเวียนของชี่ในร่างกายติดขัด และในผู้ที่มีอาการปวดข้ออยู่แล้วก็จะมัวแต่หมกมุ่นมองอาการปวดว่าเป็นปัญหามากกว่าปกติ ทำให้รู้สึกถึงความเจ็บปวดเพิ่มขึ้นโดยไม่รู้ตัว ดังนั้นเราจึงควรดูแลสุขภาพจิตของตัวเองให้ดี และในผู้ที่มีอาการปวดข้อ ก็แนะนำให้หากิจกรรมที่ชื่นชอบทำ เพื่อเบี่ยงเบนความสนใจจากอารมณ์แง่ลบที่มีต่อความเจ็บปวด
ท้ายที่สุด การป้องกันโรคโควิด-19 ที่ได้ผลอย่ายั่งยืนก็ยังคงหนีไม่พ้น “4อ” อารมณ์ อากาศ อาหาร และออกกำลังกาย
และอย่าลืม กินร้อน ช้อนกลาง ล้างมือ และใส่แมสกันนะคะ
ด้วยความปรารถนาดีจาก TCM for life สุขภาพดีไปกับแพทย์จีน
โดย: พจ. วชิราภรณ์ ผดุงเกียรติวงษ์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
