3 ต.ค. 2021 เวลา 13:10 • ประวัติศาสตร์
Canned Food อาหารกระป๋องเปลี่ยนโลก
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ทุกวันนี้เราสามารถพบเจออาหารที่ถูกแปรรูปเพื่อบรรจุในกระป๋องได้มากมายหลายชนิด และส่วนใหญ่ก็รู้อยู่แล้วว่าอาหารที่อยู่ในกระป๋องนั้น จะมีอายุยาวนานข้ามปีได้โดยไม่ต้องแช่เย็น ประชากรทั้งโลกจึงมีอาหารจากหลากหลายแหล่งมาให้บริโภคได้มากมาย แม้ว่าจะอยู่ในประเทศเขตร้อนชื้นอย่างประเทศไทยก็สามารถมีผลไม้เมืองหนาวบรรจุกระป๋องมาให้ชิมได้ทั้งปี หรืออยู่ในประเทศตะวันตกก็สามารถกินแกงมัสมั่นบรรจุกระป๋องพร้อมรับประทานได้แทบจะเหมือนกับต้นตำรับ อาหารกระป๋องจึงนับว่าเป็นสุดยอดของวิธีการถนอมอาหาร ที่ช่วยทำให้อาหารสามารถเดินทางไปได้ไกลทั่วโลก
แต่จุดเริ่มต้นของอาหารกระป๋อง ที่แม้จะเกี่ยวข้องกับเรื่องกินแต่กลับไม่ได้เกิดขึ้นจากความอยากกิน ย้อนกลับไปเมื่อประมาณสองร้อยปีก่อน ต้นกำเนิดของอาหารกระป๋องที่เรารู้จักกันในวันนี้ ได้ถูกคิดค้นขึ้นมาเพื่อเป็นยุทธปัจจัยในการทำสงครามของจักรพรรดินโปเลียนแห่งฝรั่งเศส ที่มีพระประสงค์ให้มีการพัฒนาการเก็บถนอมรักษาเสบียงอาหาร ที่ต้องเดินทางไปพร้อมกับทหารในกองทัพของพระองค์
และผู้ที่ทำให้เรื่องนี้เป็นจริงขึ้นมาได้ก็คือชายชาวเปอร์เซียนชื่อว่า นิโคลัส แอปเปิร์ท (Nicolas Appert) ในปี 1809 เขาได้คิดค้นบรรจุภัณฑ์ที่เป็นขวดแก้วพร้อมจุกที่ปิดได้สนิท และสามารถนำไปฆ่าเชื้อด้วยความร้อนได้ ซึ่งก็ส่งผลทำให้เสบียงของทหารสามารถมีอายุที่ยาวนานขึ้น หรือนี่จะเป็นสิ่งที่ทำให้กองทัพของจักรพรรดินโปเลียนเข้าครอบครองยุโรปได้ในช่วงเวลานั้น
วิธีการถนอมอาหารของ นิโคลัส แอปเปิร์ท ถูกนำมาพัฒนาต่อโดยชาวอังกฤษอีกหลายทอดหลายครั้ง มีการเปลี่ยนขวดแก้วเป็นภาชนะโลหะที่ปิดสนิทได้และไม่ตกแตก ซึ่งก็คือกระป๋องนั่นเอง การเปลี่ยนแปลงที่สำเร็จนั้นก็อาจมีส่วนช่วยให้กองทัพจักรวรรดิอังกฤษ สามารถเดินทางไปทำสงครามล่าอาณานิคมต่างๆทั่วโลกก็ได้ สมัยนั้นการจะเดินทางข้ามโลกได้ไม่ใช่แค่การนั่งเครื่องบินวันเดียวถึงเหมือนปัจจุบัน แต่ต้องรอนแรมนับเดือนนับปี การมีเสบียงอาหารให้กินได้ตลอดการเดินทางและการทำสงคราม ก็น่าจะมีส่วนช่วยให้ภารกิจสำเร็จลุล่วงได้ดีกว่า
แต่ถึงอย่างนั้นอาหารกระป๋องก็ไม่ได้ถูกใช้เป็นยุทธปัจจัยในการสงครามเพียงอย่างเดียว แนวคิดการทำอาหารกระป๋องได้ถูกนำมาพัฒนาต่อในประเทศสหรัฐอเมริกา และมีการพัฒนาเปลี่ยนแปลงไปเรื่อยๆหลายต่อหลายครั้ง ในที่สุดก็สามารถผลิตและจำหน่ายเชิงพาณิชย์เป็นครั้งแรกได้เมื่อประมาณร้อยกว่าปีนี่เอง จุดนี้เองที่ทำให้อาหารกระป๋องได้เดินทางกระจายไปทั่วทุกมุมโลก ไปอยู่ในครัว ในกระเป๋าเดินทาง ในโรงงาน โรงเรียน โรงพยาบาล ไปช่วยคนที่ประสบภัยพิบัติ ไปอยู่ในทุกสถานที่ และเข้ามาอยู่ในวิถีชีวิตของพวกเราทุกคนดังเช่นปัจจุบัน
ไม่น่าเชื่อว่าอาหารกระป๋องธรรมดาๆที่เรารู้จัก จะมีเรื่องราวที่มากกว่าสิ่งที่อยู่ภายในกระป๋อง เรื่องราวที่อาจเป็นส่วนหนึ่งของการเปลี่ยนแปลงโลกทั้งใบให้เป็นโลกที่เราคุ้นเคยในวันนี้ ซึ่งเรามั่นใจว่าไม่มีใครที่ไม่เคยกินอาหารกระป๋อง โดยเฉพาะในช่วงนี้และช่วงที่ผ่านมาที่ทั้งโลกแทบจะต้องล็อกดาวน์จากโรคระบาด คงต้องมีอาหารกระป๋องที่ชื่นชอบเป็นพิเศษส่วนตัวบ้างล่ะ ไม่ว่าจะเป็นนมกระป๋อง ปลากระป๋อง ผักกระป๋อง ผลไม้กระป๋อง หรือมีอาหารแปลกๆที่บรรจุในกระป๋องได้อีก เอามาแชร์คุยกัน มาช่วยกันปรุงสาระนอกจานให้อร่อยกว่าเรื่องในจานด้วยกัน
Tips. อาหารกระป๋อง คือ กระบวนการถนอมอาหารโดยการบรรจุอาหารในภาชนะปิดผนึกสนิท (Hermetically Sealed Container) เช่น กระป๋อง (Can) ถุงทนความร้อนสูง (Retort Pouch) หรือขวดแก้ว แล้วฆ่าเชื้อด้วยความร้อนโดยใช้อุณหภูมิและเวลาตามที่กำหนด (Schedule Process) ในระดับความร้อนที่เรียกว่า Commercial Sterilization เพื่อให้อาหารปลอดภัยจากจุลินทรีย์ก่อโรคและจุลินทรีย์ที่ทำให้อาหารเน่าเสีย ผลิตภัณฑ์ที่ได้สามารถเก็บรักษาที่อุณหภูมิห้องได้โดยไม่เสีย เป็นเวลาอย่างน้อย 6 เดือน หรืออาจจะมากกว่า 3 ปี
ติดตาม สาระนอกจาน ได้ที่ :
โฆษณา