ชนชั้นทางสังคมของจีนในสมัยโบราณ
ภาพวิถีชีวิตชาวจีนสมัยโบราณแสดงการทอผ้า ที่มา: United States public domain tag old book (before 1927) Author unknown
ในสมัยโบราณจีนตามคำสอนของลัทธิขงจื้อแบ่งชนชั้นทางสังคมออกเป็น 4 กลุ่มด้วยกัน คือ บัณทิต ชาวนา ช่างฝีมือ และ พ่อค้า หรือเรียกเป็นภาษาจีนว่า ซื่อ หนง กง ซาง
บัณฑิต (ซื่อ)
เป็นชนชั้นปัญญาชนจัดได้ว่าเป็นชนชั้นมันสมองของสังคม สังคมจีนยกย่องชนชั้นนี้ให้เป็นอันดับหนึ่ง ผู้ที่เป็นบัณฑิตไม่ว่าจะร่ำรวยหรือยากจน ต่างก็มุ่งหวังที่จะสอบเข้ารับราชการเป็นขุนนางในราชสำนัก หรือที่เราเรียกกันว่าสอบจอหงวน ซึ่งการสอบนี้ไม่ใช่ง่ายๆ ต้องผ่านสนามสอบหลายสนามตั้งแต่ระดับอำเภอ จังหวัด มลฑล เรื่อยไปจนระดับสูงที่สุดคือสอบในวังหลวงต่อหน้าฮ่องเต้ ดังนั้นการสอบจึงโหดจัดสาหัสสากัน บางคนสอบตั้งแต่หนุ่มจนแก่ก็ยังไม่ผ่าน แต่ถึงจะสอบไม่ผ่านจนได้เป็นจอหงวน แค่สอบผ่านในระดับต้นๆเช่นระดับอำเภอ ก็มีหน้ามีตา ได้สิทธิประโยชน์พอตัวแล้ว เช่น ยกเว้นการเกณฑ์แรงงาน มีสิทธิลดหย่อยภาษี มีรายได้จากการเขียนใบฎีกาคำร้องในศาล
นอกจากนี้ในพื้นที่ห่างไกลบัณทิตเหล่านี้ยังเป็นตัวกลางระหว่างขุนนางที่ถูกส่งมาจากราชสำนัก และชาวบ้านในท้องถิ่น เพราะบัณทิตเหล่านี้ย่อมคุ้นเคยกับชาวบ้านและรับรู้ปัญหาในท้องถิ่นของตนดีกว่าขุนนางจากส่วนกลาง ประกอบกับเป็นผู้ที่อ่านออกเขียนได้สื่อสารกันได้เข้าใจกันกับขุนนาง ดังนั้นเจ้าหน้าที่ของรัฐจึงต้องพึ่งพาบัณฑิตในการบริหารงานส่วนท้องถิ่น คอยเป็นมือเป็นไม้ประสานงานระหว่างราชการกับชาวบ้านอีกทอดนึง
ชาวนา (หนง)
ถือเป็นชนชั้นที่มีความสำคัญเป็นอันดับที่ 2 ในสังคมจีน ทำหน้าที่เพาะปลูกพืชผลเลี้ยงดูผู้คน ประชากรส่วนใหญ่ของจีนอยู่ในชนชั้นนี้ ชาวนาส่วนใหญ่มีฐานะยากจนอาศัยอยู่ตามหมู่บ้านเล็กๆในชนบท
ช่างฝีมือ (กง)
ในที่นี้หมายถึงผู้ที่มีความเชี่ยวชาญทักษะช่างต่างๆ เช่น ช่างตีเหล็ก ช่างไม้ ช่างปั้นหม้อเป็นต้น เป็นชนชั้นที่มีจำนวนน้อยในสังคมจีน แต่ก็มีความสำคัญต่อสังคมเกษตรของจีน เพราะเป็นผู้ผลิตเครื่องไม้เครื่องมือมาให้กับพวกชาวนาและคนชนชั้นอื่นในสังคม
พ่อค้า (ชาง)
เป็นชนชั้นลางสุดในสังคมจีนโบราณ สมัยก่อนมักได้รับการดูถูกถึงแม้จะมีฐานะร่ำรวยก็เถอะ เพราะคนจีนมากว่าชั้นนี้เป็นชนชั้นปรสิต แสวงหากำไรจากหยาดเหงื่อแรงงานของชนชั้นอื่น นอกจากนี้การที่พ่อค้าทำกำไรโดยการนำสินค้าจากแคว้นหนึ่งไปขายให้อีกแคว้นหนึ่ง พ่อค้าจึงไม่เคยผูกพันกับแผ่นดิน ต่างกับชาวนาที่ผลประโยชน์มาจากที่ดินที่ตนเพาะปลูกอยู่ ถ้าในยามสงครามพ่อค้าสามารถหนีตายไปที่ไหนก็ได้ ขณะที่ชาวนาต้องปักหลักอยู่กับที่ของตน ดังนั้นชาวนาจึงมีธรรมชาติที่รักแว่นแค้นบ้านเกิดมากกว่าพ่อค้าโดยปริยาย รัฐจึงควรให้เกียรติชาวนามากกว่าพ่อค้า
ปัจจุบันสถานะทางสังคมของพ่อค้าในสังคมจีนเปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิง รัฐบาลจีนให้การสนับสนุนด้านเงินทุนแก่คนจีนในแผ่นดินใหญ่ให้ออกไปลงทุนทำการค้าทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็นแถบบ้านเราในเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรือไกลถึงทวีปอาฟริกาทุนจีนล้วนกระจายไปทั่วโลก พ่อค้าเหล่านี้กลายเป็นตัวจักรสำคัญในการสร้างความยิ่งใหญ่ทางเศรษฐกิจของจีน อย่างที่มีคำกล่าวกันว่าเวลาเปลี่ยนคนก็เปลี่ยน ฐานะทางสังคมของพ่อค้าการที่เคยโดนดูถูกกลับได้รับการสนับสนุนและยอมรับในที่สุด #ชนชั้นในสังคมจีน #ชนชั้นทางสังคมจีนสมัยโบราณ #ชนชั้นชาวนาจีน #ชนชั้นพ่อค้าจีน
แหล่งข้อมูล
“ประวัติศาสตร์จีนสมัยใหม่” สิทธิพล เครือรัตติกาล, สำนักพิมพ์ชวนอ่าน พ.ศ. 2555
“พ่อค้าชนชั้นที่วัฒนธรรมจีนเคยดูถูก, posttoday.com/life/healthy/470776
“จรรยาแห่งพ่อค้าซานซี “ซื่อสัตย์เที่งธรรมนำกำไร, โภคิน มโนมยิทธิ, facebook.com/groups/
- 4
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
