soft power กับการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศเกาหลีใต้และสหรัฐอเมริกา
ตอนที่ 1
Soft Power คืออะไร?
ไม่นานมานี้เราคงได้ยินคำว่า “Soft Power” ผ่านสื่อต่างๆและบทความการวิเคราะห์มากมาย รวมถึงจะได้เห็นในบทความนี้ด้วยเช่นกัน ดังนั้นเราจะ
อธิบายความหมายของคำนี้อย่างง่ายๆว่า “Soft Power” หรือในภาษาไทย
ก็คือ “อำนาจอ่อน” หมายความว่า การขยายอำนาจหรืออิทธิพลทางความคิด
เพื่อทำให้ผู้คนมีส่วนร่วมหรือเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของผู้คน โดยที่ไม่ได้ใช้
อำนาจขู่เข็ญให้ทำตามแต่อย่างใด ซึ่ง Soft Power นั้นตรงข้ามกับ Hard Power ที่ใช้อำนาจบังคับให้ทำตามนั่นเอง
Soft Power ได้เกิดขึ้นมานานมากก่อนที่จะได้รับการศึกษาอย่างจริงจังและพูดถึงกันอย่างกว้างขวาง และในปัจจุบันหากนึกถึง Soft Power แล้ว ก็คงอดนึก
ไม่ได้ว่า ประเทศใดกันที่ใช้ Soft Power มาบ่อยครั้งและสามารถขยายอิทธิพลผ่านอำนาจอ่อนนี้ได้อย่างแนบเนียนและมีประสิทธิภาพ แน่นอนว่าคงไม่พ้น 2 ประเทศนี้ได้แก่ สหรัฐอเมริกา และ เกาหลีใต้
Soft Power ของสหรัฐอเมริกา
สหรัฐฯเป็นประเทศที่ใช้ soft power อย่างรอบด้าน ทั้งด้านการเมือง ธุรกิจบันเทิง กีฬา และการศึกษา แต่ในปัจจุบัน soft power ของสหรัฐฯที่มีอิทธิพลไปทั่วโลกคงหนีไม่พ้นด้านธุรกิจ ที่มีบริษัทชั้นนำของโลกเป็นบริษัท
สัญชาติอเมริกันมากมาย ตัวอย่างเช่น Microsoft,Facebook,Google,Apple
และTesla จะสังเกตได้ว่าส่วนใหญ่บริษัทชั้นนำในสหรัฐฯจะเป็นบริษัทที่
ใช้เทคโนโลยีขั้นสูงในการผลิตและยังสามารถสร้าง product ออกมาในหลายรูปแบบเช่น Application,Software และยานยนต์ล้ำสมัย โดยที่ผลผลิตเหล่านี้ได้รับความนิยมมากมายและมีอิทธิพลอย่างมากต่อการเปลี่ยนแปลงของโลก
ซึ่งสามารถสร้างมูลค่าธุรกิจได้อย่างมหาศาล
soft power ของสหรัฐฯอีกด้านที่มีอิทธิพลมากในกลุ่มประชากร Gen Y และ Gen Z นั่นก็คือด้านบันเทิง ทั้งในวงการภาพยนตร์และวงการเพลง เป็นที่ทราบกันดีว่า Hollywood เป็นที่รู้จักมาอย่างยาวนาน และในปัจจุบันบริษัทผลิต
ภาพยนตร์สัญชาติอเมริกันก็ยังคงถือครองส่วนแบ่งการตลาดขนาดใหญ่เมื่อ
เทียบกับทั้งโลกเอาไว้ ในด้านวงการเพลงของสหรัฐอเมริกา เพลงที่ศิลปินอเมริกันได้สร้างสรรค์และผลิตออกมาให้คนทั้งโลกได้ฟังนั้นแสดงถึงเสรีภาพ
ทางความคิดและให้ความสำคัญกับปัจเจกบุคคล ทำให้แนวความคิดของคนอเมริกันที่รักในเสรีภาพได้เผยแพร่ไปยังผู้ฟังทั่วโลกและเป็นที่ถูกใจของประชากรรุ่นใหม่ที่พวกเขานั้นก็มีแนวคิดที่ให้ความสำคัญกับตนเองที่สุดเช่นกัน
ดังนั้นเราคงจะปฏิเสธไม่ได้ว่าแทบทุกคนบนโลกได้รับอิทธิพลจาก soft power ของสหรัฐฯตั้งแต่ยุคสมัยหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 เพราะสหรัฐฯ
เป็นประเทศที่แสดงออกถึงลักษณะทุกด้านอย่างชัดเจน มีอุดมการณ์ที่แรงกล้าและเป็นประเทศผู้นำของระบอบประชาธิปไตยมาอย่างยาวนาน
Soft power ของเกาหลีใต้
ในปี 1997 เกาหลีใต้ประสบปัญหาวิกฤตเศรษฐกิจ ส่งผลให้ทั้งภาครัฐและภาคเอกชนของเกาหลีต้องมาร่วมกันพิจารณาหาอัตลักษณ์ของตน เพื่อปรับยุทธศาสตร์การทำการค้า และการเพิ่มคุณค่าให้กับสินค้าของตน อันจะส่งผลในการสร้างศักยภาพทางการแข่งขันกับนานาชาติต่อไป ทำให้เกาหลีต้องหันมาใช้ทุนทางวัฒนธรรมเพื่อประกอบสร้างอำนาจละมุน(Soft power) ของตนในเวทีการค้าโลก เพื่อผลิตสินค้าทางวัฒนธรรมในการกล่อมเกลาให้ผู้บริโภคคล้อยตาม และนิยมชมชอบกับการบริโภคสินค้าจากเกาหลีใต้ จนทำให้กระแสเกาหลีมาแรงอย่างยากที่จะปฏิเสธได้
โดย soft power ของเกาหลีใต้ที่เห็นได้ชัดเจนคือ
1. ละครซีรี่ย์ที่โด่งดังมาอย่างต่อเนื่อง เช่น What is love all about?(1997) แดจังกึม(2003) Boy Over Flower(2009) Descendant of the sun(2016) ล่าสุด Squid game(2021)ที่ขึ้นแท่นเป็นซีรี่ย์ที่มียอดผู้ชมมากที่สุดใน netflix และทำกำไรจากการลงทุนได้ถึง 40เท่า และยังมีซีรี่ย์ที่โด่งดังอีกมากมายตลอดหลายปีที่ผ่านมา
2. อุตสาหกรรมดนตรี K-pop สร้างชื่อเสียงและทำรายได้ให้กับเกาหลีใต้ได้อย่างมหาศาล โดยสร้างศิลปินเป็นกลุ่มขึ้นมาเรียกว่า ไอดอล และเริ่มโปรโมทเพลงทั่วเอเชียและประสบความสำเร็จไปถึงตลาดโลก
3. อุตสาหกรรมเกม ก็ประสบความสำเร็จอย่างมาก โดยในปี 2019 มีมูลค่าส่งออกเกมคอมพิวเตอร์ถึง 4,700 ล้านดอลลาร์สหรัฐ โดยมีผู้ประกอบการหลักคือ บริษัท NC soft และ Netmable
4. ภาพยนตร์ ในช่วงแรกๆของการเผยแพร่วัฒนธรรม อุตสาหกรรมภาพยนตร์ของเกาหลียังมีอิทธิพลไม่มากเท่ากับละครโทรทัศน์หรือ K-pop มากนัก จนกระทั่งในปี ค.ศ.1999 ภาพยนตร์เรื่อง Shiri (ชิริ เด็ดหัวใจยอดจารชน) สร้างรายได้จากการฉายที่ญี่ปุ่นได้ถึง 14 ล้านดอลลาร์สหรัฐ และล่าสุดในปี 2020 มีภาพยนตร์จากเกาหลีได้สร้างประวัติศาสตร์เป็นภาพยนตร์ภาษาต่างประเทศเรื่องแรกที่ได้รับ 4 รางวัลออสการ์สาขาหลัก นั่นคือ ‘Parasite’ ภาพยนตร์สัญชาติเกาหลีของผู้กำกับ บงจุนโฮ
และผลพลอยได้ของ soft power ที่แฝงตามมาทำให้คนเริ่มสนใจและหันมาบริโภคสินค้าจากเกาหลีใต้มากขึ้น ได้แก่ กลุ่มเครื่องสำอาง อาหารเกาหลี และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์รายใหญ่อย่าง samsung และรถยนต์ Hyundai นั่นเอง
ทั้งสหรัฐอเมริกาที่เป็นประเทศมหาอำนาจ และประเทศเกาหลีใต้ที่เป็นประเทศที่สามารถเอาชนะความยากจนมาได้นั้น ต่างก็มีกลยุทธ์ในการนำ soft power มาใช้และส่งออกไปทั่วโลก จนเป็นผู้นำใน soft power หลายๆด้านได้ ทำให้สร้างรายได้ให้กับประเทศอย่างมหาศาล ในตอนหน้าเราจะมาเจาะลึกมูลค่าทางเศรษฐกิจที่พวกเขาทำได้จาก soft power เหล่านี้ พร้อมข้อเสนอแนะที่สามารถนำมาประยุกต์ใช้กับประเทศไทยได้ ฝากติดตามต่อไปด้วยนะคะ
อ้างอิง
สุรัสวดี ดีเจริญ. (2553). อำนาจเชิงวัฒนธรรมในบริบทการเมืองระหว่างประเทศกรณีศึกษา การส่งออกวัฒนธรรมเกาหลี, วิทยานิพนธ์เสนอต่อมหาวิทยาลัยรามคำแหง, pp53-56.
ฤดีนิยมวุฒิ, ช. (2021, มกราคม 6). SOFT POWER คืออะไร? พลังซอฟต์ ที่ไม่ซอฟต์เสมอไป พลังที่กระตุกจิต กระชากใจคนทั่วโลก. brandthink, 1. Retrieved ตุลาคม 26, 2021, from https://www.brandthink.me/content/whatissoftpower
- 112
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
