พื้นที่ศิลปะในการพัฒนาชุมชนและเศรษฐกิจ : ศิลปะชุมชน (Community Art) กับงานสตรีทอาร์ต (Street Art)
ศิลปะชุมชน เป็นกิจกรรมทางศิลปะที่ตั้งอยู่ในสภาพแวดล้อมของชุมชน โดยมีปฏิสัมพันธ์หรือสนทนากับชุมชน และมักเกี่ยวข้องกับศิลปินมืออาชีพที่ทำงานร่วมกับผู้คนที่อาจไม่ได้มีส่วนร่วมในศิลปะ คำว่าศิลปะชุมชน อาจมองไปไกลกว่าคำว่า สวยงาม เมื่อผสานกับวิถีชีวิตชุมชนที่เป็นอยู่ ศิลปะเป็นดังแม่เหล็กที่จะดึงดูดทุกสิ่งเข้ามาหากันทลายขอบเขตระหว่างวัฒนธรรมสูงและต่ำ เพื่อให้งานศิลปะเข้าถึงผู้ชมได้กว้างขึ้น ลดช่องว่างระหว่างศิลปินกับผู้ชม พื้นที่ติดตั้งงานศิลปะจากหอศิลป์ หรือพิพิธภัณฑ์ มาสู่ผนังและพื้นทุกตารางนิ้วในชุมชน ดังนั้นศิลปะชุมชน คือ การนำศิลปะเป็นสื่อกลางเพื่อก่อให้เกิดการร่วมมือระหว่างชุมชน ศิลปิน และผู้ดำเนินการในระดับต่างๆโดยนำเอาเรื่องประเด็นปัญหา สภาพการณ์ รวมถึงความจำเป็นของชุมชนเป็นตัวกำหนดเป้าหมายในการปฏิบัติการ เพื่อให้เกิดผลลัพธ์ หรือประโยชน์กับชุมชน
ศิลปะสตรีทอาร์ต : พนัสนิคม
ศิลปะในชุมชนและการพัฒนาเศรษฐกิจมีคนให้ความสนใจเพิ่มขึ้น ทั้งภาครัฐและเอกชน เพราะมีโมเดลต้นแบบในต่างประเทศที่ชัดเจนว่างานศิลปะที่ลงมาใกล้ชิดกับผู้คน ชุมชน ที่มีส่วนร่วมและไม่มีส่วนร่วมนั้นส่งผลต่ออารมณ์ความรู้สึกต่อผู้คนอย่างชัดเจน ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการมีส่วนร่วมในการฟื้นฟูและเผยแพร่พื้นที่สาธารณะ การสนับสนุนชุมชนศิลปะ และความพยายามในการสร้างวัฒนธรรมเชิงพาณิชย์ พื้นที่ศิลปะทำหน้าที่เป็นช่องทางสำหรับการสร้างเครือข่ายสังคมที่สนับสนุนทั้งการฟื้นฟูชุมชนและการพัฒนาศิลปะ แต่ประเด็นที่เกี่ยวข้องกับที่ตั้ง องค์กร และการจัดการพื้นที่ศิลปะอาจจำกัดศักยภาพของชุมชนและการพัฒนาเศรษฐกิจ
ศิลปะสตรีทอาร์ต : ชุมชนวัดใหม่วิเชียร
การมีส่วนร่วมในโครงการศิลปะชุมชนอาจเป็นประสบการณ์ที่คุ้มค่าและมีพลังมากที่สุด โครงการศิลปะชุมชนมุ่งเน้นไปที่การมีส่วนร่วมของชุมชนหรือกลุ่มคนเป็นหลัก โดยเกี่ยวข้องกับสื่อที่หลากหลายและมักจะทำหน้าที่อำนวยความสะดวกในการสนทนาภายในกลุ่ม หลายโครงการเหล่านี้ถูกสร้างขึ้นและจินตนาการด้วยความช่วยเหลือจากศิลปินมืออาชีพ โครงการศิลปะชุมชนบางโครงการที่รวมอยู่ในรายการนี้เปิดโอกาสให้เด็กและผู้ใหญ่ได้สร้างสรรค์งานศิลปะและสร้างความนับถือตนเอง ผู้คนได้แสดงออกผ่านวิธีการที่หลากหลาย สามารถมีส่วนร่วมและสร้างแรงบันดาลใจให้กับชุมชนอย่างเต็มที่ กิจกรรมศิลปะชุมชนที่มักจะนำพาผู้คนมารวมกันเกิดมิตรภาพ ความร่วมมือ และความร่วมมือสามารถพัฒนาได้ กิจกรรมดังกล่าวสามารถสอนให้มีคุณค่าทักษะการสร้างชุมชน และช่วยให้พวกเขาเรียนรู้เกี่ยวกับแนวคิดทางการเมืองและสังคมที่ซับซ้อนมากขึ้น
กระบวนการสร้างสรรค์ทางศิลปะอย่างมีสุนทรียภาพโดยอาศัยความสัมพันธ์ระหว่างผู้คนและสิ่งรอบตัวเป็นฐาน ทั้งในแง่เนื้อหา กระบวนการสร้างสรรค์ และการเข้ามีส่วนร่วมของสาธารณชน เป็นแนวทางการสร้างสรรค์งานศิลปะที่อิงกับความสัมพันธ์ของผู้คนและบริบททางสังคม ศิลปินจึงไม่ใช่ผู้ครอบครองบทบาทการเป็นผู้สร้างสรรค์เพียงลำพัง แต่ศิลปินต้องมีบทบาทเป็นผู้กระตุ้นหรือจุดประกายความคิด กำหนดกรอบ หรือเน้นในกิจกรรม แล้วรอการโต้ตอบจากผู้คนที่เข้าร่วมใน “กิจกรรม” ซึ่งแตกต่างอย่างเห็นได้ชัดจากการสร้างสรรค์งานศิลปะแบบเดิมที่มักหมายถึงการทำงานของศิลปินอย่างอิสระในพื้นที่ส่วนตัว ก่อนนำออกแสดงให้ผู้ชมได้ชม
กิจกรรมการมีส่วนร่วม
ศิลปะชุมชนที่มาพร้อมกับการพัฒนาเมืองอย่างสร้างสรรค์ ผ่านงานสตรีทอาร์ต (Street Art) ถือเป็นความเคลื่อนไหวทางศิลปะที่กำลังได้รับความนิยมอย่างสูงในการนำมาเป็นส่วนหนึ่งการเข้าไปมีส่วนร่วมในชุมชน ในประเทศไทยมีการนำสตรีทอาร์ต เข้ามาเชื่อมโยงในการพัฒนาพื้นที่ชุมชนให้เป็นแหล่งท่องเที่ยว ยกระดับเศรษฐกิจฐานรากให้มีโอกาสในการหารายได้จากพื้นที่ที่อยู่ของตนเอง โดยเปลี่ยนพื้นที่ที่รกร้าง หรือว่างเปล่า เปลี่ยนเป็นพื้นที่ทางศิลปะเพื่อดึงดูดผู้คนในชุมชนเข้ามามีส่วนร่วม และยังดึงดูดผู้คนทั่วประเทศและทั่วโลกหลั่งไหลเข้ามาชมผลงานนั้นๆ งานสตรีทอาร์ต ในชุมชน เป็นการนำเสนอเรื่องราวบริบทในพื้นที่ทุกๆมิติ เสนอวิถีชีวิต วัฒนธรรมประวัติศาสตร์ของชุมชน สะท้อนผ่านภาพชีวิตของผู้คน
ภาพบนกำแพงเสนอเรื่องราววิถีชีวิตผู้คนที่พนัสนิคม
เด็กๆกับการงานศิลปะในชุมชนมีชีวิต จ.บึงกาฬ
ดังนั้นงานศิลปะชุมชน ภายใต้สตรีทอาร์ต ส่วนหนึ่งที่นำเสนอข้างต้นนั้น สะท้อนภาพหลากหลายมิติ ทั้งทางด้านสังคม เศรษฐกิจ การเมือง ที่ส่งผลกระทบต่อมนุษย์ทั้งทางด้านอารมณ์และจิตใจ สตรีทอาร์ตนับได้ว่าเป็นกิจกรรมที่มีความเชื่อมโยงทางวัฒนธรรมอย่างชัดเจน และจะเพิ่มขีดสามารถในการพัฒนาเศรษฐกิจในประเทศไทยอย่างก้าวกระโดดได้นั้น คงต้องเป็นความร่วมมือทุกภาคส่วนทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และชุมชน ดังองค์การยูเนสโก ที่ต้องการให้เมืองมีกิจกรรมทางวัฒนธรรมที่หลากหลาย เกิดเครือข่ายเป็น เมืองสร้างสรรค์ (Creative City) และมีส่วนสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของเมืองนั้นๆได้อย่างยั่งยืน
เรียบเรียงจากบทความ นิศากร เพ็ญสมบูรณ์
อ้างอิงภาพ
ไพโรจน์ พิเชฐเมธากุล.(2563). ศิลปะริมคลองสาธร. สืบค้นจาก https://www.facebook.com /PAIROJPICHETMETAKUL /photos/pcb.48015477 0056141/480154626722822.
พิพิธภัณฑ์มีชีวิต จ.บึงกาฬ https://www.facebook.com/LifeCommunityMuseumBuengkan/
- 9
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
